“Ας φύγουμε λοιπόν, αδελφοί, από την νύχτα της αμαρτίας και ας «ορθρίσουμε», για να δούμε το Φως του Χριστού” αναφέρει μεταξύ άλλων στο Χριστουγεννιάτικο μήνυμά του ο Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας.
Ακολουθεί ολόκληρη η εγκύκλιος:
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ 2014
Αδελφοί μου φιλέορτοι χριστιανοί,
1. Μεγάλη και ύψιστη εορτή εορτάζουμε σήμερα. Εορτάζουμε τα Χριστούγεννα, την σάρκωση του Υιού του Θεού, του Δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος. Πολύ μεγάλο πραγματικά και ακατάληπτο στην ανθρώπινη διάνοια το να γίνει ο Θεός άνθρωπος, χωρίς παρά ταύτα να πάψει να είναι Θεός. Καί για να μην ξαφνιαστεί η ανθρωπότητα γι᾽ αυτό το περίεργο γεγονός, της Σάρκωσης δηλαδή του Υιού του Θεού, γι᾽ αυτό και ο Θεός έστειλε από παλαιά τους Προφήτες, για να προετοιμάζονται οι ψυχές να δεχθούν πρόσχαρα τον ερχομό Του.
Ήταν πολύ ωραίοι, αδελφοί μου, οι ύμνοι των Καταβασιών, που ακούσαμε σήμερα στην εορτή της Γεννήσεως του Χριστού μας. Στην εφετεινή μου εγκύκλιο των Χριστουγένων θέλω να πω μερικά νοήματα από αυτούς τους ύμνους, παραθέτοντας και τα λόγια των ύμνων, όπως τους ακούσαμε:
(α) Οι Καταβασίες άρχισαν λέγοντάς μας ότι ο Χριστός κατέβηκε από τον ουρανό και ήλθε κάτω στην γη, για να υψωθούμε εμείς ψηλά στον ουρανό. Κατέβηκε για να ανέβουμε! Γι᾽ αυτό ας δοξάσουμε τον Χριστό που γεννήθηκε για μας: «Χριστός γεννάται δοξάσατε. Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε· Χριστός επί γης υψώθητε»!
(β) Αυτός ο Χριστός που γεννήθηκε και σήμερα γιορτάζουμε την γέννησή Του δεν άρχισε να υπάρχει από τότε που γεννήθηκε, αλλά υπήρχε προ πάντων των αιώνων. Είναι ο Υιός του Θεού, που γεννήθηκε παρθενικά από τον Θεό Πατέρα: «Τω προ των αιώνων εκ Πατρός γεννηθέντι αρρεύστως Υιώ». Αυτός λοιπόν, που γεννήθηκε προαιώνια, τον βλέπουμε τώρα «επ᾽ εσχάτων εκ Παρθένου σαρκωθέντι ασπόρως». Όπως ο Παρθένος Πατήρ Θεός εγέννησεν «αρρεύστως», δηλαδή παρθενικά, τον Υιό Του, έτσι και η Παρθένος Μαρία εγέννησε παρθενικά τον Χριστό, Αυτόν τον προαιώνιο Υιό του Θεού.
(γ) Η Παναγία καταγόταν από την γενιά του Δαυίδ, του υιού του Ιεσσαί. Ο Χριστός λοιπόν βλάστησε από την Παρθένο Μαρία, από την ρίζα του Ιεσσαί. Έτσι έψαλε σήμερα η Εκκλησία μας: «Ράβδος εκ της ρίζης Ιεσσαί και άνθος εξ αυτής, Χριστέ, εκ της Παρθένου ανεβλάστησας». Αλλά η Παναγία για την παρθενία Της παρομοιάζεται με όρος, με βουνό, με «κατάσκιο δάσος». Γιατί, όπως το βουνό, χωρίς να το σπέρνουμε και να το καλλιεργούμε οι άνθρωποι, βλαστάνει τα ψηλά δένδρα, το ίδιο και η Θεοτόκος Παναγία μας, «ασπόρως» και «αγεωργήτως» εγέννησε τον Κύριό μας Ιησούν Χριστόν. Έτσι λοιπόν ο Υιός του Θεού, ο «αινετός» Θεός μας, γεννήθηκε «εξ όρους κατασκίου δασέος». «Ήλθε σαρκωθείς εξ απειράνδρου ο άϋλος και Θεός». Δόξα, χίλιες δόξες νάχει ο παντοδύναμος Κύριος: «Δόξα τη δυνάμει Σου, Κύριε»!
2. (δ) Θαύμα αυτό, χριστιανοί μου, μεγάλο θαύμα η παρθενική γέννηση του Ιησού Χριστού. Καί αυτό το θαύμα, όπως το έψαλε σήμερα η Εκκλησία μας, προφητεύθηκε στην Παλαιά Διαθήκη από το θαυμαστό που συνέβηκε στον προφήτη Ιωνά. Όλοι γνωρίζουμε την ιστορία αυτή από τα παιδικά μας χρόνια: Το θαλάσσιο εκείνο κήτος έβγαλε από την κοιλιά του σαν έμβρυο τον προφήτη Ιωνά· τον έβγαλε όπως τον δέχτηκε: «Σπλάγχνων Ιωνάν έμβρυον απήμεσεν ενάλιος θηρ οίον εδέξατο». Αλλά και ο Λόγος του Θεού, που σαρκώθηκε στην αγιασμένη Κοιλία της Παναγίας μας και έλαβε σώμα απ᾽ Αυτήν, πέρασε από μέσα της και την διατήρησε άθικτη. Όπως Αυτός γεννήθηκε χωρίς ρεύση ανδρός, έτσι διαφύλαξε αβλαβή και Αυτήν που Τον γέννησε. Έψαλαν λοιπόν σήμερα οι ψάλτες μας στην Εκκλησία μας: «Τη Παρθένω δε ενοικήσας ο Λόγος και σάρκα λαβών διελήλυθε φυλάξας αδιάφθορον· ης γαρ ουχ υπέστη ρεύσεως την τεκούσαν κατέσχεν απήμαντον».
(ε) Αλλά λέγουν και κάτι άλλο ωραίο για τον προφήτη Ιωνά οι Ιαμβικές Καταβασίες. Λέγουν ότι όταν ο Ιωνάς ήταν στην κοιλιά του κήτους στα βάθη της θαλάσσης, εκεί, για να αποκρούσει την τρικυμία στην οποία βρισκόταν, προσευχόταν στον Χριστό και τον παρακαλούσε να τον δεχθεί πάει κοντά Του: «Ναίων Ιωνάς εν μυχοίς θαλαττίοις ελθείν εδείτο και ζάλην απαρκέσαι». Όμως, λέγει παρακάτω ο ποιητής του ύμνου για τον εαυτό του ότι πληγώθηκε από τα βέλη του διαβόλου, αυτού που μας τυραννεί και μας βασανίζει· γι᾽ αυτό λοιπόν, σαν πληγωμένος που είναι, δεν έχει την δύναμη να πάει στον Χριστό, όπως παρακαλούσε ο Ιωνάς, αλλά παρακαλεί τον Χριστό να έλθει Αυτός κοντά του. Καί μάλιστα τον παρακαλεί να πάει γρήγορα, για να τον θεραπεύσει και να τον σώσει, γιατί Αυτός μόνο είναι ο «αναιρέτης των κακών»: Είπε ο ύμνος: «Νυγείς εγώ δε τω τυραννούντος βέλει, Χριστέ, προσαυδώ των κακών αναιρέτην· θάττον μολείν σε της εμής ραθυμίας».
3. (ς) Είναι πολλά, είναι πάρα πολλά και ωραία, χριστιανοί μου, αυτά που μας είπαν οι ύμνοι των Καταβασιών σήμερα στην εορτή των Χριστουγέννων. Τα παραλείπω όμως και λέγω τελευταία για τον σκοπό της Σάρκωσης του Υιού του Θεού. Ο Θεός Πατέρας, μας λέγει ένα τροπάριο, που είναι «Θεός της ειρήνης», έστειλε τον Υιόν Του κάτω στην γη. Έστειλε τον «μεγάλης βουλής άγγελον», όπως τον είπε ο προφήτης Ησαίας (9,6), για να μας φέρει την ειρήνη, την οποία, φεύ!, χάσαμε με τις αμαρτίες μας. Με τις αμαρτίες μας, χριστιανοί μου, χάσαμε πρώτα-πρώτα την ειρήνη με τον Θεό. Καί αφού χάσαμε την ειρήνη με τον Θεό Πατέρα μας, χάσαμε έπειτα την ειρήνη με τον εαυτό μας και χάσαμε τρίτον και την ειρήνη με τους άλλους. Έτσι, οι άνθρωποι ζούσαμε σε «νύκτα» ταραχής και δεν ξέραμε τι κάναμε. Αλλά, χαρείτε, χριστιανοί μου! Γιατί ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος και μας δίδαξε την «θεογνωσία». Ναί, η Γέννηση του Χριστού «ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως», όπως το ψάλλουμε στο Απολυτίκιο της εορτής.
Ας φύγουμε λοιπόν, αδελφοί, από την νύχτα της αμαρτίας και ας «ορθρίσουμε», για να δούμε το Φως του Χριστού, που μας φωτίζει και μας σώζει. Λέγει λοιπόν το τελευταίο τροπάριο που σας ανέλυσα: «Θεός ων ειρήνης, Πατήρ οικτιρμών, της μεγάλης Βουλής Σου τον Άγγελον, ειρήνην παρεχόμενον απέστειλας ημίν· όθεν θεογνωσίας προς φως οδηγηθέντες, εκ νυκτός ορθρίζοντες δοξολογούμέν Σε, Φιλάνθρωπε».
Χρόνια Σας πολλά, αδελφοί.
Ευλογημένο το Νέο Έτος
Με πολλές ευχές
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
