ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ
Ψαλμός 17
3ο Κήρυγμα
Οι στρατιωτικές επιτυχίες του Δαβίδ
1. Ερμηνεύουμε, αδελφοί μου χριστιανοί, τον 17ο Ψαλμό του Ψαλτηρίου. Ο Ψαλμός αυτός είναι πολύ ωραίος, αλλά και πολύ μεγάλος. Γι᾽ αυτό και τον χωρίσαμε και το σημερινό μας κήρυγμά θα είναι το τρίτο στον Ψαλμό.
Στα προηγούμενα κηρύγματά μας ακούσαμε τον Δαβίδ να ευχαριστεί τον Θεό, γιατί τον έσωσε από πολλούς κινδύνους (στιχ. 2-20). Λέγει όμως ο Δαβίδ ότι ο λόγος για τον οποίον ο Θεός έδειξε τόση μεγάλη εύνοια και προστασία σ᾽ αυτόν είναι ότι και αυτός ήταν πιστός τηρητής των εντολών του (στιχ. 21-31). Έτσι είναι, χριστιανοί μου: Δεν αφήνει ο Θεός τα παιδιά Του, που Τον αγαπούν και αγωνίζονται να εφαρμόσουν τις εντολές Του, αλλά πάντοτε τα προστατεύει και τα δοξάζει.
2. Προχωρούμε τώρα, για να τελειώσουμε με το σημερινό μας κήρυγμα τον Ψαλμό: Παρακάτω ο Ψαλμός λέγει για τις στρατιωτικές επιτυχίες, που είχε ο βασιλεύς Δαβίδ και τις ευλογίες που προέκυψαν και σ᾽ αυτόν και το κράτος του από τις επιτυχίες του αυτές. Στο τμήμα αυτό ο ποιητής μας γίνεται λυρικώτατος. Ξεσπά σε ενθουσιασμό και διακηρύσσει την παντοδυναμία του Θεού λέγοντας ότι κανένας δεν είναι σαν κι᾽ Αυτόν, τόσο δυνατός και τόσο ένδοξος (στιχ. 32). Είναι «Βράχος» ο Θεός, όπως λέει το Εβραικό κείμενο. «Βράχος», στον οποίον έχουμε εμπιστοσύνη να ακουμπήσουμε και να στηριχθούμε. Μας σώζει ο Θεός, χριστιανοί μου, σαν τα ελάφια, λέει ο Ψαλμός μας. Όπως αυτά, χάρις στα πόδια τους, ανέρχονται στα υψηλά και σώζονται, έτσι και ο Κύριος Γιαχβέ στις ώρες του κινδύνου αναγάγει τα παιδιά Του, γοργά σαν τα ελάφια, στα ύψη και τα διαφυλάττει και τα σώζει (στιχ. 34). Τον δούλον Του Δαβίδ ο Θεός τον έκανε ήρωα γοργόφτερον (στιχ. 35 εξ.), σαν τον δικό μας Νικηταρά, που ᾽χουν τα πόδια του φτερά! Αλλά μου αρέσει πολύ και το άλλο που λέει ο Δαβίδ: Ότι ο Θεός του έδωσε «παιδεία», η οποία τον «εδίδαξε» και τον «ανώρθωσε» (στιχ. 36).
Να αγαπάτε και να ποθείτε την «παιδεία» του Θεού, αγαπητοί μου χριστιανοί. «Δράξασθε παιδείας», λέει πάλι ο Δαβίδ στον 2ο Ψαλμό (στιχ. 12). Αλλά το άλλο κείμενο που συμβουλευόμαστε, το Εβραικό, έχει διαφορετικά τον στίχο εδώ. Μας παρουσιάζει τον Δαβίδ, ομιλώντας στον Θεό, να χρησιμοποιεί την λέξη «ανβαθκά» που σημαίνει «συγκατάβαση», «χαμήλωμα». Και λέει λοιπόν κατά το κείμενο αυτό ο Δαβίδ στον στιχ. 36: «Το χαμήλωμά Σου – ω Θεέ – για μένα αυτό με ανύψωσε»! Η φράση αυτή του Ψαλμού μας, χριστιανοί μου, είναι πολύ σπουδαία και ως να μου φαίνεται ότι με αυτή ο Δαβίδ ομιλεί για το μυστήριο της συγκατάβασης του Θεού για την σωτηρία μας. Πότε «χαμήλωσε» και πότε ταπεινώθηκε ο Θεός; «Χαμήλωσε», όταν ο Υιός του Θεού έκλινεν ουρανούς και πέρασε τα εννέα τάγματα των Αγγέλων και ήρθε εδώ κάτω στην γη και σαρκώθηκε. Αλλά «χαμήλωσε», δηλαδή ταπεινώθηκε ακόμη περισσότερο, όταν σταυρώθηκε και όταν ετέθη στον τάφο και κατέβηκε κάτω στον Αδη. Και όλη αυτή η «ανβαθκά», αυτό το «χαμήλωμα» του Θεού έγινε για την δική μας ανύψωση από το βάθος της αμαρτίας. «Το χαμήλωμά σου, Θεέ μου, με ανύψωσε», λέγει ο Δαβίδ. «Χριστός επί γης υψώθητε», όπως το ψάλλουμε εμείς στην Εκκλησία μας.
3.Έτσι ο Δαβίδ, χριστιανοί μου, με τέτοια «παιδεία» (στιχ. 36) και προστασία Θεού προχωράει άνετα στην ζωή του, γιατί ο Θεός του παραμερίζει τα εμπόδια, που του δημιουργούν στενοχώρια, και του ευρύνει τον δρόμο του. «Επλάτυνας τα διαβήματά μου υποκάτω μου», λέει στην συνέχεια προς τον Θεό (στιχ. 37). Και έγινε λοιπόν ο Δαβίδ με την ισχυρή προστασία του παντοδύναμου Θεού, έγινε θριαμβευτής, έγινε κραταιός νικητής των αντιπάλων του. Τους καταδίωξε, τους κατέλαβε, τους εξέθλιψε, τους εκμηδένισε εντελώς·(στιχ. 43) και δεν μπορούσαν στο εξής αυτοί να αντιπαραταχθούν εναντίον του (στιχ. 38-41). Και όλα αυτά, γιατί ο Θεός τον «περιέζωσε με δύναμιν εις πόλεμον» (στιχ. 40). Με αυτή λοιπόν την θεία δύναμη ο Δαβίδ υπέταξε τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους του: «Λαός ον ουκ έγνων εδούλευσέ με» (στιχ. 45), λέγει.
Την ιστορική βεβαίωση του λόγου αυτού του Δαυίδ την διαβάζουμε στα ιστορικά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης (βλ. Β´Βασ. 8,6). Και το όνομα μόνο του Δαβίδ ήταν φοβερό σ᾽αυτούς: «Εις ακοήν ωτίου υπήκουσέ μου» (στιχ. 45)! Δηλαδή: Οι ξένοι εχθροί βασιλείς μόλις άκουαν το όνομα του Δαβίδ, αμέσως χωρίς να τον δούν, έτρεχαν για να γίνουν υπάκουοι σ᾽ αυτόν, έστω και αν δεν το ήθελαν. Έτσι ερμηνεύεται αυτό που λέγει παρακάτω ο ποιητής μας βασιλεύς: «Υιοί αλλότριοι εψεύσαντό μοι» (στιχ. 46). Έστω δηλαδή και αν δεν ήταν ειλικρινής η υποταγή τους αυτή, αυτοί υποτάσσονταν. Αλλά αφού η υποταγή των ξένων ειδωλολατρών βασιλέων στον βασιλέα Δαβίδ δεν ήταν ειλικρινής («εψεύσαντό μοι»), ούτε και ο Θεός τους άκουγε όταν τον επικαλούντο: «Εκέκραξαν και ουκ ην ο σώζων· προς Κύριον και ουκ εισήκουσεν αυτών» (στιχ. 42).
Αλλά ο Θεός έδωσε την δύναμη στον Δαβίδ να κατευνάσει και να νικήσει και τους εσωτερικούς εχθρούς του κράτους του. Τον έσωσε ο Θεός και από τις εμφύλιες διαμάχες του Ιουδαικού έθνους, όταν οι συγγενείς του Σαούλ εδίχαζαν τον λαό και εμπόδιζαν την ένωσή του σε ένα σκήπτρο. Αυτό εννοεί ο Δαβίδ στον Ψαλμό του εδώ λέγοντας «ρύσαί με (= έγινε ρύστης μου) εξ αντιλογίας λαού, καταστήσεις με (= με κατέστησες) εις κεφαλήν εθνών» (στιχ. 44). Έγινε δηλαδή ο Δαβίδ ο πρώτος μονάρχης μεταξύ των περιοίκων βασιλέων.
4. Τέλος ο Δαβίδ, όπως στην ανακήρυξη ενός βασιλέως ο λαός εφώναζε «ζήτω ο βασιλεύς» (βλ. Α´ Βασ. 10,24. Γ´ Βασ.1,39), έτσι και αυτός, αφού διηγήθηκε και έψαλε τις ένδοξες πράξεις του Θεού του υπέρ αυτού, φωνάζει τώρα με άκρατο ενθουσιασμό, «Ζη Κύριος και ευλογητός ο Θεός μου» (στιχ. 47). «Βράχε μου», λέει το Εβραικό κείμενο! Και σαν ευχαριστήριο ανταπόδομα στον ευεργέτη του Θεό θέλει τώρα ο Δαβίδ να γίνει ιεροκήρυκας και να ομιλεί γι᾽ Αυτόν στα έθνη.
«Εξομολογήσομαί σοι εν έθνεσι, Κύριε, και τω ονόματί σου ψαλώ», λέγει (στιχ. 50). Αλλά πότε, χριστιανοί μου, ο Δαβίδ, ο υιός του Ιεσσαί, πότε αυτός έγινε κήρυκας του Κυρίου στα έθνη; Αλλά λέγοντας ο Δαβίδ ότι θα κηρύξει στα έθνη τον Θεό προφητεύει μάλλον και θεολογεί μάλλον (βλ. Ρωμ. 15,9) και δεν ιστορεί. Στα χρόνια της αιχμαλωσίας ο προφήτης Ιεζεκιήλ (κεφ. 37) διαβλέπει στο πέρασμα των ετών να έρχεται ένας άλλος Δαβίδ. Βλέπει ένα Ποιμένα για όλους τους διασκορπισμένους, βλέπει έναν αιώνιο Άρχοντα, στον Οποίον θα αναζήσει μύριες φορές λαμπρότερη η παλαιά εκείνη δόξα του Δαβίδ. Και ο νέος αυτός Δαβίδ, που είναι ο ευλογημένος μας Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, θα αποστείλει τους αποστόλους Του στα έθνη διά να κηρύξουν τον αληθινό Θεό για την σωτηρία όλου του κόσμου.
Με πολλές ευχές
µ† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
-120x86.jpg)
