Επιστολή Παν. Ένωσης Θεολόγων στον Αρχιεπίσκοπο για τα Θρησκευτικά

“Η Πανελλήνιος Ένωσις Θεολόγων, έχει επανειλημμένως παρακαλέσει να συμπεριληφθεί μεταξύ των θεμάτων της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας και το ζήτημα του Μαθήματος των Θρησκευτικών.” αναφέρει μεταξύ άλλων στην επιστολή της προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο η ΠΕΘ επισημαίνοντας του κινδύνους που ελλοχεύουν από τη νέα μορφή που τείνει να πάρει η διδασκαλία του μαθήματος.

Καυτηριάζουν μάλιστα τη φράση που περιλαμβάνεται στο Πρόγραμμα και σύμφωνα με τους Συντάκτες του Προγράμματος «ένας άθεος καθηγητής μπορεί να διδάξει καλύτερα από ένα ζηλωτή θεολόγο»!

Ολόκληρη η επιστολή έχει ως εξής: 

Προς
τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και Πάσης Ελλάδος
κ.κ. Ιερώνυμον, Πρόεδρον και άπαντας τους Ιεράρχες της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

                  Μακαριώτατε,
                 Άγιοι Αρχιερείς,

Η Πανελλήνιος Ένωσις Θεολόγων, έχει επανειλημμένως παρακαλέσει να συμπεριληφθεί μεταξύ των θεμάτων της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας και το ζήτημα του Μαθήματος των Θρησκευτικών. Γιά μία ακόμη φορά σας επαναλαμβάνουμε το αίτημά μας, διότι οι εξελίξεις γύρω από τη θρησκευτική αγωγή των νέων μας είναι  δυσμενέστατες και η ευθύνη όλων μας είναι μεγάλη για όσα πράττουμε η δεν πράττουμε, αλλά και για όσα επιτρέπουμε να συμβαίνουν σε θέματα της δικής μας ευθύνης.

Ως γνωστόν, εφέτος για τρίτη χρονιά, εφαρμόζεται πιλοτικά σε μικρό αριθμό σχολείων το περίφημο νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου.  Το Πρόγραμμα αυτό αλλοιώνει ριζικά τον Ορθόδοξο θεολογικό χαρακτήρα του Μαθήματος, διότι το μετατρέπει σε ένα Μάθημα που διδάσκει σε κάθε τάξη από την Γ΄ Δημοτικού έως την Γ΄ Γυμνασίου και σχεδόν σε κάθε ενότητά του εννέα (9) θρησκείες, μία από τις οποίες είναι και η Ορθόδοξη Πίστη. Μεταβάλλει ακόμη, τους θεολογικούς και παιδαγωγικούς στόχους του Μαθήματός μας, σε στόχους πολιτικούς και κοινωνικούς, με την επιβολή μίας νέας εκκοσμικευμένης και άγνωστης στην ορθόδοξη πίστη «πολυθρησκευτικής θεολογίας», τη θεολογία, της πολυπολιτισμικότητας.

Εμείς οι θεολόγοι, δεν αρνηθήκαμε ποτέ να διδάσκονται και να μαθαίνουν τα παιδιά μας, όπως άλλωστε συμβαίνει μέχρι σήμερα στα σχολεία, εκτός από την Πίστη μας και βασικά στοιχεία από τις μεγάλες θρησκείες.
Αυτό όμως είναι ανεπίτρεπτο να συμβαίνει στη φάση της πνευματικής ανάπτυξης των παιδιών του Δημοτικού και του Γυμνασίου και μάλιστα με την παροχή της γνώσης, του πνεύματος και των αξιών όλων των θρησκειών ταυτόχρονα, δηλαδή μέσα από έναν θρησκευτικό πλουραλισμό, τον οποίον μάλιστα, σύμφωνα με τους Συντάκτες του Προγράμματος «ένας άθεος καθηγητής μπορεί να διδάξει καλύτερα από ένα ζηλωτή θεολόγο»!.
Δεν είναι του παρόντος βέβαια, να εκθέσουμε τη θεολογική η παιδαγωγική κριτική του παραπάνω Προγράμματος, την οποία άλλωστε έχουν ασκήσει πλήθος επιστημόνων της Θεολογίας, της Παιδαγωγικής, της Ψυχολογίας και της Νομικής, με τεκμηριωμένες μελέτες τους, καθώς και πολλά εκκλησιαστικά και άλλα πρόσωπα η φορείς με υπομνήματα, άρθρα και επιστολές.

Είναι εμφανές ότι το πλήρωμα της Εκκλησίας δεν συμφωνεί με αυτήν την έκνομη καινοτομία, να διδάσκονται δηλαδή, τα μικρά παιδιά μας, το ιδεολογήματα της «πολυθρησκευτικής θεολογίας» που σχεδίασε μία μικρή ομάδα θεολόγων και άλλων εκσυγχρονιστών και η οποία αντιτίθεται και ανατρέπει την αλήθεια της πίστεως «εις Έναν Θεό».

Μακαριώτατε,
Άγιοι Αρχιερείς,

Γιά εμάς η Ποιμαίνουσα Εκκλησία δεν είναι ωφέλιμο να σιωπά, ενώ, όπως άλλωστε αναφέρει και σε σχετική εισήγησή του(5/11/2012) προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου κ. Προκόπιος1, όλοι οι άλλοι εναγωνίως απορρίπτουν τις σχετικές, για το Πρόγραμμα των «Εμπειρογνωμόνων», Εισηγήσεις (2) δύο Συνοδικών Μητροπολιτών.
Η Εκκλησία οφείλει, εκ του Καταστατικού Χάρτη της(άρθρο 2 και 9 παρ. ε), να εποπτεύει τόσο τους σκοπούς όσο και τη δομή και το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών, προκειμένου να ενισχύεται η πίστη και να αναπτύσσεται η θρησκευτική συνείδηση των νέων βαπτισμένων από την ίδια, μελών της1.

Κατά συνέπεια είναι ανάγκη, να πάρει επίσημη θέση διά της εκφράσεως της Συνοδικής φωνής όλων των σεπτών και σεβασμίων Ιεραρχών. Διαφωνούμε και λυπούμεθα πολύ, με όσα είπε πρόσφατα ο υποστηρικτής του Προγράμματος και πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, θεωρώντας τα μειωτικά για το ρόλο της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας και απαξιωτικά για το έργο των θεολόγων2.

Το θέμα του Μαθήματος των Θρησκευτικών είναι «φλέγον, οξύ και επείγον», καθώς όπως πληροφορούμεθα, το Υπουργείο Παιδείας προχωράει ακάθεκτο σε νέους σχεδιασμούς που αφορούν τα Προγράμματα Σπουδών και τα βιβλία του μαθήματος, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Εκκλησίας και των θεολόγων.

Γι΄ αυτό ζητάμε την άμεση  συζήτησή του στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας, προκειμένου με Συνοδική απόφαση να απαιτηθεί από το Υπουργείο Παιδείας η απόσυρση του εν λόγω Προγράμματος για σοβαρούς θεολογικούς και παιδαγωγικούς λόγους και ταυτόχρονα η συγκρότηση νέας επιτροπής που θα εκφράζει όλες τις τάσεις του θεολογικού καί  εκκλησιαστικού κόσμου, η οποία θα σχεδιάσει ένα κοινά αποδεκτό νέο Πρόγραμμα Σπουδών για το Μάθημα των Θρησκευτικών.

Οποιαδήποτε λοιπόν αναβολή στη λήψη της σχετικής Συνοδικής απόφασης θεωρούμε ότι θα αποτελέσει  πλήγμα για την ποιότητα της παρεχόμενης στους νέους μας Παιδεία, σε σχέση και με τα προβλεπόμενα στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας, στο Σύνταγμα και τον ισχύοντα εκπαιδευτικό Νόμο.

Εάν τελικά Μακαριώτατε, Άγιοι Αρχιερείς  και σε αυτή τη Σύνοδο της Ιεραρχίας δεν προγραμματισθεί, εκτάκτως, να συζητηθεί το θέμα του Μαθήματος των Θρησκευτικών και να ληφθεί απόφαση επ΄ αυτού, η Πανελλήνιος Ένωσις Θεολόγων, με λύπη της, έχει αποφασίσει την κλιμάκωση του αγώνα για τη διαφύλαξη του Ορθόδοξου εκκλησιαστικού περιεχομένου της θρησκευτικής αγωγής, με ευρεία δημοσιοποίηση όλων των πτυχών του θέματος.

Με τον δέοντα σεβασμόν
Ασπαζόμεθα την δεξιάν Σας

Γιά το ΔΣ της ΠΕΘ

                Ο Πρόεδρος                                                 Ο Γεν. Γραμματέας

                   Ηλίας Μπάκος                                       Κωνσταντίνος Σπαλιώρας
              Δρ Θεολόγος – Φιλόλογος                                            Δρ Θεολόγος

1 http://www.im-philippon.gr/math_thrisk.pdf όπου μεταξύ άλλων ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλίπππων αναφέρει:
«Πολλοί Συνεπίσκοποι, Ηγούμενοι και Κληρικοί, Καθηγηταί Πανεπιστημίων, όλες σχεδόν οι κατά τόπους Ενώσεις – και η Πανελλήνιος – Θεολόγων, Ανώτατοι Δικαστικοί, Δημοσιογράφοι κ.α., λειτουργοί και διάκονοι των Γραμμάτων και της Παιδείας επιφυλάσσονται και, εν τέλει, απορρίπτουν τις εισηγήσεις των «εμπειρογνωμόνων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου…».
«Εις τα όσα επισημαίνονται συμβάντα, γύρω από το θεμελιώδες θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών εις την Πρωτοβάθμιον και Δευτεροβάθμιον Εκπαίδευσιν, την, όπως προβάλλεται, αγωνίαν όλων των εκπαιδευτικών παραγόντων της Πολιτείας μας, την πλήρη (ίσως είναι και εύχομαι να είναι λανθασμένος αυτός ο προσδιορισμός) σιωπήν και απουσίαν της Εκκλησίας, των Συνοδικών Οργάνων Αυτής (επαναλαμβάνω εξ όσων τουλάχιστον περιήλθον εις γνώσιν μου), είτε με την μορφήν κειμένων επισήμων, είτε ως Δελτίων Τύπου ή Ανακοινωθέντων της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ήλθαν να μεγιστοποιήσουν τον προβληματισμόν μου εκ της σιωπής ή απουσίας υπευθύνου λόγου του Διαρκούς Διοικητικού Οργάνου της Εκκλησίας, του ασκούντος, μάλιστα, συγκεκριμένας αρμοδιότητας, ως αυταί περιγράφονται εις τον Καταστατικόν Χάρτην: «Η Δ.Ι.Σ. … ε) Παρακολουθεί το δογματικόν περιεχόμενον των διά τα Σχολεία Στοιχειώδους και Μέσης Εκπαιδεύσεως προοριζομένων διδακτικών βιβλίων του μαθήματος των Θρησκευτικών» (εδαφ. ε´, παράγρ. 1, άρθρον 9 του νόμου 590/1977).»
Καί παρακάτω ο Σεβασμιώτατος προτείνει:
«…θα ήθελα βαθυσεβάστως να προτείνω… το πελώριον τούτο εκπαιδευτικόν θέμα, τεθή υπό την τελικήν κρίσιν και απόφανσιν της ανωτάτης Εκκλησιαστικής Αρχής, της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, συμμορφούμενοι άπαντες προς αυτήν».

3 http://www.youtube.com/watch?v=Tx2dZgQA4UM#t=15 όπου ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος αναφέρει μεταξύ άλλων (απομαγνητοφωνημένο κείμενο):
«Μιλάμε βέβαια για ένα κατηχητικό μάθημα, κύριε καθηγητά.  Όντως έτσι το χαρακτήρισαν, δεν έχει γραφτεί πουθενά επίσημα ότι είναι κατηχητικό. Κανένα αποτέλεσμα. Εσείς είδατε πουθενά αποτέλεσμα όλα αυτά τα χρόνια;  Λυπάμαι συνάδελφοι, θεολόγοι παλαιοί των ημερών.
……………………………………………………………………………………………………….
Λοιπόν, βεβαίως, θα πω και ακριβώς, ως απόρροια του γεγονότος, ότι έχουμε θέμα διδασκόντων, συγγνώμη, κύριε καθηγητά. Εμείς οι ποιμένες που μετέχουμε στις συναντήσεις των θεολόγων της περιοχής μας, έχουμε σφίξιμο, μεγάλο σφίξιμο, πολύ μεγάλο σφίξιμο.  Λυπάμαι που το λέω, αυτή είναι όμως η εμπειρία μας. Έχουμε θέμα διδασκόντων και όχι περιεχομένου διδασκαλίας, για να ‘μαστε ειλικρινείς.
………………………………………………………………………………………………………
«Θέλω να πω για την Ιεραρχία. Λυπάμαι αλλά πλέον η Ιεραρχία δυστυχώς έχει επηρεαστεί (ενν: από τους αντίθετους στα πιλοτικά Προγράμματα), τρέμω να μην έρθει η στιγμή συζητήσεως μέσα στο σώμα της Ιεραρχίας (ενν.: για το μάθημα των Θρησκευτικών)».
Ακροατής: «Γιατί έγινε αυτό;»
Σεβ. Δημητριάδος: «Γιατί δυστυχώς αφήσατε η αφήσαμε περιθώριο, σ΄ αυτούς τους οποίους περιγράφετε κάθε φορά με τον τρόπο που τους περιγράφετε, να επηρεάσουν τους Ιεράρχες, διότι αυτοί είναι οργανωμένοι, είναι συντονισμένοι, κατεβαίνουν με σάιτ, κάνουν συναντήσεις και επηρεάζουν, άρα αυτή τη στιγμή συζήτηση στην Ιεραρχία δεν θα πρέπει να γίνει γι΄ αυτό το θέμα».