Του Σεβ. Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ
Εγκωμιάζοντας η θεολόγος φωνή της Εκκλησίας, ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης, τον Άγιο Μελέτιο Επίσκοπο Αντιοχείας στον περίφημο επιτάφιό του1 και προσπαθώντας να παρηγορήσει τον πονεμένο λαό του Θεού επί τη προς Κύριον εκδημία του, παρ΄ όλο που και ο ίδιος ανθρώπινα είναι επηρεασμένος και καταβεβλημένος από τη λύπη, διερωτάται :
“Πού είναι ο καλός κυβερνήτης που κατευθύνει το σκάφος μας προς τον ουράνιο σκοπό;
Πού είναι το λαμπρό πανί που το κατευθύνει αδιάκοπα το Άγιο Πνεύμα;
Πού είναι το σταθερό πηδάλιο των ψυχών μας;
Είναι τάχα όσα μας έχουν συμβεί μικρά και υποφέρω άδικα;
Δανείστε μου τώρα αδερφοί μου, δανείστε μου το δάκρυ της συμπαθείας. Γιατί όταν εσείς ήσασταν στις χαρές σας, συμμεριστήκαμε τη χαρά σας κι εμείς. Δώστε λοιπόν σ’ εμένα το θλιβερό αυτό αντάλλαγμα.”
Τους λόγους αυτούς του Αγίου Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης για τον Άγιο Μελέτιο Αντιοχείας, δανείζομαι τις αναστάσιμες αυτές ημέρες του Ιερού Πεντηκοσταρίου για να καταθέσω κι εγώ, ως ελάχιστος των Επισκόπων της Εκκλησίας μας, ένα δάκρυ συμπαθείας, αγάπης, σεβασμού και τιμής στο πρόσωπο του μακαριστού Μητροπολίτου Ελασσώνος κυρού Βασιλείου.
Για το πρόσωπό του θα γράψουν πολλοί και πολλά. Θα αναφέρουν ότι ανέδειξε αυτήν την τοπική Εκκλησία της Ελασσώνος “ως άμπελον ευκληματούσαν” και την κατέστησε γνωστή σ΄ ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο. Ανακαίνισε Ιερούς Ναούς και ανήγειρε καινούργιους, τους οποίους στόλισε και καλλώπισε με περισσή επιμέλεια. Ανακαίνισε κυρίως εκ βάθρων και επάνδρωσε οκτώ ευλογημένα καταφύγια της αγάπης του Θεού, δηλαδή τα Μοναστήρια, τα οποία αποτελούν τους πνευματικούς πνεύμονες όχι μόνο της Ελασσώνος, αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Άλλοι θα γράψουν για την επικοινωνία του με τον παράγοντα άνθρωπο, για το ευπροσήγορο του χαρακτήρα του και την καταλυτική συμβολή του στα δρώμενα της επαρχίας του. Δικαιωματικά, άλλοι θα αναφέρουν για τον κεκοιμημένο αδελφό μας την διακονία του στον τομέα των οικονομικών και γενικότερα την συμμετοχή του στα εκκλησιαστικά μας πράγματα.
Θα προτιμούσα όμως να εστιάσω τον λόγο μου για τον αγαπητό μου αδελφό Βασίλειο, σε τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα της μορφής του:
Α. Ο μακαριστός Βασίλειος ήταν πάνω από όλα και πέρα από όλα διάκονος του Ιερού Θυσιαστηρίου. Ήταν λειτουργός των Αχράντων Μυστηρίων. Ήταν ο σιτοδότης εκείνος ο οποίος έτρεφε το λαό καθημερινά με τον Άρτο της Ζωής, προσφέροντας στον πεπτωκότα άνθρωπο το φάρμακο της αθανασίας, “το αντίδοτον του μη αποθανείν”. Ποιος δεν θυμάται τα σαρανταλείτουργα στην Ιερά Μονή Παναγίας Ολυμπιωτίσσης, αλλά και την τέλεση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας στα πιο μικρά χωριά και παρεκκλήσια της επαρχίας του;
Γνώριζε πως ο Επίσκοπος έχει ως κέντρο της πνευματικής του ζωής το Ιερό Θυσιαστήριο και μάλιστα το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Με αυτό το Μυστήριο ο πιστός γίνεται ένα σώμα με τον Χριστό, ένα κράμα, ένα μείγμα, ένα φύραμα. Και όλα αυτά γίνονται όχι θεωρητικά ή συναισθηματικά, ούτε ακόμη τυπικά, αλλά ουσιαστικά. Θα περιγράψει βιωματικά αυτή την αλήθεια ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: “Ουδέ γαρ ήρκεσεν αυτώ το γενέσθαι άνθρωπον, το ραπισθήναι και σφαγήναι, αλλά και αναφύρει εαυτόν ημίν· και ου τη πίστει μόνον, αλλά και αυτώ τω πράγματι σώμα ημάς αυτού κατασκευάζει”2. Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος θα προσθέσει κι αυτός την δική του εμπειρία γι΄ αυτήν την πνευματική ένωση και τη θεϊκή μίξη: “Μέλη Χριστού γινόμεθα, μέλη Χριστός ημών δε, και χειρ Χριστός και πους Χριστός εμού του παναθλίου, και χειρ Χριστού και πους Χριστού ο άθλιος εγώ δέ· κινώ την χείρα, και Χριστός όλος η χειρ μου έστιν”3.
Αυτές τις αλήθειες τις βίωνε στη ζωή του ο μακαριστός Ιεράρχης και προσπαθούσε ο ίδιος να μεταδώσει αυτήν τη λατρευτική και θεραπευτική ζωή τόσο στούς Κληρικούς του όσο και στο ευλογημένο του ποίμνιο. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από αυτήν της Θείας Λατρείας και ιδιαίτερα της Θείας Ευχαριστίας. Ένας Επίσκοπος είναι επιτυχημένος και μόνο με τη Θεία Λατρεία και τη διακονία του κηρύγματος.
Β. Η καρδιά μιας επαρχίας δεν χτυπά σωστά αν δεν υπάρχουν τα Ιερά Φροντιστήρια, όπως ονομάζει τις Ιερές Μονές ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Γιατί σ’ αυτούς τους ιερούς τόπους διασώζεται αλάνθαστα ο τρόπος ζωής της Αγίας μας Εκκλησίας και βιώνεται η θεραπευτική μέθοδος, η οποία εν συνεχεία διοχετεύεται στις καρδιές των Χριστιανών μας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, όχι μόνο ήταν γνήσιοι Μοναχοί, ούτε απλώς βοήθησαν τον Μοναχισμό, αλλά καλλιέργησαν με την ίδια τους την ζωή αυτό το γνήσιο μοναχικό φρόνημα και το μετέφεραν ακόμη και μέσα στις πόλεις. Ο μακαριστός Βασίλειος, ήταν ένας γνήσιος Μοναχός και μάλιστα Αγιορείτης, εγγεγραμμένος στη Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου. Κατόρθωσε με τη χάρη του Θεού και με τις δικές του δυνάμεις, να ανακαινίσει και να επανδρώσει αυτές τις Ιερές Μονές με ευλογημένους Μοναχούς και Μοναχές, με ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα και μοναχικό τρόπο ζωής. Όλα αυτά τα πρόσωπα θα θυμούνται με σεβασμό και ευγνωμοσύνη τον μακαριστό Ιεράρχη, ο οποίος θα μνημονεύεται σε αυτά τα ιερά σκηνώματα ως κτήτορας εις αιώνας αιώνων. Και το όνομά του θα παραμείνει γραμμένο όχι μόνο στά Δίπτυχα και στην Ιερά Προσκομιδή, αλλά κυρίως στις καρδιές των ανθρώπων που ευεργετήθηκαν, θεραπεύθηκαν και βοηθήθηκαν από την παρουσία αυτού του Ορθοδόξου Μοναχισμού.
Γ. Η σχέση του μακαριστού Βασιλείου με το Άγιο Όρος ήταν ουσιαστική και όχι τυπική. Οι επισκέψεις του πολλές. Η γνωριμία του με φτασμένους Μοναχούς της Αγιορειτικής Πολιτείας, αλλά και με άλλα εκκλησιαστικά και μοναχικά πρόσωπα εντός και εκτός της πατρίδας μας, ήταν πολύ μεγάλη. Εκείνο το οποίο συγκινούσε τον Βασίλειο ήταν οι πολύωρες αγιορειτικές Αγρυπνίες. Δεν άφηνε Μοναστήρι ή Κελλί που να μην ανταποκριθεί στην πρόσκλησή τους για να συμμετάσχει στην πανήγυρή τους. Έμπαινε στο Καθολικό από τον Εσπερινό και έβγαινε τις πρωινές ώρες ή και αργότερα ακόμη, μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας. Ήταν δε τέτοιος ο πόθος του γι’ αυτές τις λατρευτικές αγιορειτικές συνάξεις, ώστε έφτασε μέχρι και σ’ αυτήν την κορυφή του Άθωνος, μετά από εξαντλητική πεζοπορία, για να τελέσει την πολύωρη Αγρυπνία της Μεταμορφώσεως και μάλιστα δύο φορές.
Τώρα ο μακαριστός Ιεράρχης βρίσκεται στο Θρόνο της Θείας Μεγαλοσύνης. Δεν χρειάζεται να πεζοπορεί στα μονοπάτια της Αγιορειτικής Πολιτείας για να απολαύσει την πνευματική πανδαισία και τις υμνωδίες στα Καθολικά των Μονών, αλλά απολαμβάνει τις αγγελικές φωνές όπου “ήχος καθαρός εορταζόντων και φωνή αγαλλιάσεως”.
“Εγκατέλειψε το παραπέτασμα της σαρκός.
Δεν προσκυνά πια τον τύπο και την σκιά των επουρανίων, αλλά βλέπει την ίδια την εικόνα των πραγμάτων.
Απέθεσε τους δερματίνους χιτώνας, γιατί όσοι ζουν στον παράδεισο δεν έχουν ανάγκη από τους χιτώνες αυτούς.
Έχει φορέματα που πήρε μαζί του υφασμένα για τον ίδιο του εαυτό με την καθαρότητα του βίου του…
Εγκατέλειψε την Αίγυπτο, τον ιλυώδη βίο.
Πέρασε όχι εκείνη την Ερυθρά, αλλά ταύτη και ζοφώδη του βίου θάλασσα.
Μπήκε στην γη της επαγγελίας.
Έλυσε το υπόδημα της ψυχής του για να περπατήσει με καθαρό βηματισμό της διανοίας στην αγία γη όπου βλέπεται ο Θεός.”4
Χαίρε αδελφέ μου αγαπητέ μετά των Αγίων Επισκόπων στην Βασιλεία των Ουρανών. Να θυμάσαι κι εμάς εκεί στο ουράνιο Θυσιαστήριο. Να θυμάσαι την επαρχία σου, τους Κληρικούς σου, το Άγιον Όρος, όλους εκείνους που αγάπησες και σε αγάπησαν. Να θυμάσαι και την Καστοριά που την είχες μέσα στην καρδιά σου και να μνημονεύεις εκεί στην Βασιλεία των Ουρανών και τον ευτελή Επίσκοπό της.
Καλή Ανάσταση αδελφέ μου αγαπητέ και καλή αντάμωση στην χώρα των ζώντων!
1. Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Επιτάφιος εις Μελέτιον Επίσκοπον Αντιοχείας, ΕΠΕ 11.
2. Αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ομιλία ΠΒ΄, PG 58,743ε΄.
3. Ιερομονάχου Γρηγορίου, Η Θεία Λειτουργία – Σχόλια, εκδ. Δόμος, Αθήνα 1985, σελ. 37.
4. Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, ο.π.
