Μέση Ανατολή, Ουκρανία, Βατικανό, Τουρκία. Η Ορθόδοξη Εκκλησία και το κέντρο αυτής, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, βρίσκεται στο κέντρο γεωπολιτικών εξελίξεων και οι αναταράξεις το επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό. Πως είναι αυτή τη στιγμή η κατάσταση σε αυτό το επίπεδο; Το διπλωματικό παιχνίδι πως συμπαρασύρει την Εκκλησία και τι μπορούμε να περιμένουμε το επόμενο διάστημα;
Το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ζήτησε την άποψη ενός ανθρώπου με εμπειρία στο γεωστρατηγικό και διεθνές πεδίο, τον Ανδρέα Μπανούτσο, Διεθνολόγο-Ειδικό Αναλυτή σε θέματα Πληροφόρησης και Ασφάλειας, Ιδρυτή και Πρόεδρο του ΔΣ ΚΕΔΙΣΑ (Κέντρο Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων), ο οποίος αναλύει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.
Παράλληλα, αναφέρεται στις επιδιώξεις του Βατικανού σε σχέση με την Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά και το ποια είναι η στάση του Ερντογάν προς το Φανάρι.
– Πως μπορεί η Ορθόδοξη Εκκλησία να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εμπόλεμη περιοχή της Μέσης Ανατολής;
«Η Ελληνο-Ορθόδοξη εκκλησία δεν διαθέτει τα οικονομικά μέσα ούτε και τη γεωπολιτική ισχύ για να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εμπόλεμη περιοχή της Μέσης Ανατολής και το έλλειμμα αυτό έρχεται να το καλύψει σε σημαντικό βαθμό η Ρωσική Ορθόδοξη εκκλησία που διαθέτει την αμέριστη υποστήριξη του Ρωσικού κράτους. Tο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχει εκτεθεί υπέρ των Ισραηλινών (πωλήσεις ακίνητης περιουσίας προς ισραηλινούς εποίκους, ακόμη και μέσα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ), με αποτέλεσμα οι Παλαιστίνιοι Χριστιανοί να το εχθρεύονται. Επιδιώκουν μάλιστα να αντικαταστήσουν τον ελληνικής καταγωγής Πατριάρχη με Άραβα, όπως ήδη είχε γίνει στο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Οι Συρορθόδοξοι Άραβες είναι φιλορωσικής κατεύθυνσης, ειδικά ύστερα και από την άκριτα φιλο-δυτική στάση των ελληνικών κυβερνήσεων στο θέμα της Συρίας».
– Το Βατικανό βρίσκεται σε διάλογο με το Φανάρι και τη Ρωσική Εκκλησία. Επιθυμεί όντως την προσέγγιση με την Ορθοδοξία;
«Το Βατικανό δεν επιθυμεί κάποια ιδιαίτερη προσέγγιση με την ελληνορθόδοξη Εκκλησία και το Φανάρι αν και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 1991 έχει συναντηθεί πολλές φορές με τους Ρωμαίους Ποντίφικες. Μάλιστα κατά την τελευταία του συνάντηση με τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ τον Νοέμβριο του 2004 ο Πάπας επέστρεψε στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο τα ιερά λείψανα δύο σημαντικών προσωπικοτήτων της Χριστιανοσύνης, του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου και του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου που είχαν κλαπεί και μεταφερθεί στην Ρώμη μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Σταυροφόρους το 1204.
Το Βατικανό επιδιώκει κυρίως συνεννόηση με το Πατριαρχείο Μόσχας. Αξίζει να σημειωθεί η ιστορική συνάντηση μεταξύ του Πάπα Φραγκίσκου και του Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλου στην Αβάνα της Κούβας το Φεβρουάριο του 2016. Ήταν η πρώτη φορά στην Ιστορία που Καθολικός Πάπας συναντήθηκε με Ρώσο Ορθόδοξο Πατριάρχη και αυτό από μόνο του υποδηλώνει και την πολιτική σημασία της συνάντησης. Η προσέγγιση αυτή εκ μέρους του Βατικανού με το Πατριαρχείο Μόσχας έχει να κάνει με την απειλή ισλαμοποίησης της Ευρώπης, αφού επιδιώκει την διατήρηση της “καθαρότητας” της πίσω αυλής του ήτοι Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Αυστρία.
Εκτιμάται ότι η στάση του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτωρ Ορμπάν, και η άνοδος ακροδεξιών κομμάτων σε Αυστρία/Γερμανία έχει συντελεστεί με την σιωπηλή υποστήριξη του Βατικανού. Αυτό σημαίνει διάρρηξη της συμμαχίας ΗΠΑ-Βατικανού, που είχε συναφθεί επί Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ τη δεκαετία του 1980, για ν’ αντιμετωπίσουν από κοινού τη κομμουνιστική Σοβιετική απειλή».
– Στην Ουκρανία η κρίση αγγίζει και το θέμα της Εκκλησίας με την κυβέρνηση να στηρίζει τους σχισματικούς. Είναι αυτό το θέμα περισσότερο πολιτικό; Θα πετύχουν τελικά τη δημιουργία αυτοκέφαλης Εκκλησίας;
«Το θέμα αυτό είναι κατά κύριο λόγο πολιτικό. Η φιλο-δυτική κυβέρνηση της Ουκρανίας στηρίζει τους σχισματικούς έτσι ώστε να περιοριστεί η επιρροή του Πατριαρχείου Μόσχας. Το αν θα επιτύχουν να αποκτήσουν αυτοκέφαλη Εκκλησία στην Ουκρανία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πολιτικό μέλλον της φιλο-δυτικής κυβέρνησης του Κίεβου και από τη στάση που θα τηρήσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Αν στην Ουκρανία ανατραπεί η φιλο-δυτική κυβέρνηση και την αντικαταστήσει μία φιλο-ρωσική τότε οι σχισματικοί θα βρεθούν σε δύσκολη θέση. Από την πλευρά του το Φανάρι παρά τον ανταγωνισμό που έχει με το Πατριαρχείο Μόσχας μέχρι στιγμής στηρίζει διακριτικά και όχι ανοικτά τους σχισματικούς στην Ουκρανία».
– Ποια είναι η πολιτική της Τουρκίας έναντι του Φαναρίου; Επηρεάζονται από τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία;
«Ο Ερντογάν έχει στηρίξει το Φανάρι κατά την 15ετία της διακυβέρνησής του (2002-2017). Ωστόσο, οι άριστες σχέσεις που διατηρεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τόσο με τον Αμερικανικό παράγοντα όσο και με τον Ισλαμιστή ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν έχουν καταστήσει τον Ερντογάν καχύποπτο έναντι των επιδιώξεων του Φαναρίου, ειδικά μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εις βάρος του τον Ιούλιο του 2016».
-120x86.jpg)
