ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ: Συμφωνία έτοιμη προς υπογραφή, «πάγωσε» τελευταία στιγμή – Η Αίγυπτος μιλά για λειτουργία, αλλά αμφισβητεί το ιδιοκτησιακό
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου – vimaorthodoxias.gr
Η συμφωνία που χάθηκε μέσα από τα χέρια μας
Η υπόθεση της Ιεράς Μονής Σινά δεν είναι καινούργια, ούτε αποτέλεσμα ενός τυχαίου δικαστικού αιφνιδιασμού. Πρόκειται για μια υπόθεση που σιγοκαίει εδώ και χρόνια, καθώς η ελληνική πλευρά προσπαθεί να βρει μια κοινά αποδεκτή λύση με την αιγυπτιακή γραφειοκρατία, σε ένα περιβάλλον δικαστικών διώξεων που ξεκίνησαν την εποχή των Αδελφών Μουσουλμάνων και συνεχίστηκαν υπό τη σκιά εθνικιστικών πιέσεων.
Το vimaorthodoxias.gr αποκαλύπτει σήμερα ότι η συμφωνία για τη διατήρηση του αυτοδιοίκητου χαρακτήρα της Μονής είχε σχεδόν ολοκληρωθεί. Υπήρξε συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης, του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού και των συναρμόδιων αιγυπτιακών υπουργείων. Η μόνη υπογραφή που εκκρεμούσε, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ήταν αυτή του Αιγύπτιου Υπουργού Δικαιοσύνης. Όμως εκεί που όλοι ανέμεναν την επικύρωση, το αιγυπτιακό δικαστήριο προχώρησε σε απόφαση χωρίς πολιτικό φρένο, επιβάλλοντας ένα τετελεσμένο.
Το παρασκήνιο της ελληνικής «ψυχρολουσίας»
Η απόφαση έσκασε σαν βόμβα στην Αθήνα. Την πρώτη «κρυάδα» την πήραν Έλληνες διπλωμάτες, που ενημερώθηκαν για το περιεχόμενο μέσω ανεπίσημων καναλιών. Το Υπουργείο Εξωτερικών κινητοποιήθηκε άμεσα. Ο Υπουργός Γιώργος Γεραπετρίτης επικοινώνησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Μπαντρ Αμπντελατί, απαιτώντας την άμεση ενεργοποίηση της συμφωνίας και την ακύρωση του «δικαστικού πραξικοπήματος».
Η ενόχληση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν έντονη – τόσο διπλωματικά όσο και προσωπικά. Ο πρωθυπουργός διατηρεί ιδιαίτερα στενή σχέση με τον πρόεδρο Αλ Σίσι, γεγονός που είχε οδηγήσει πολλούς να πιστεύουν πως το θέμα είχε λήξει. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Έλληνας Πρέσβης στο Κάιρο βρισκόταν στην Αθήνα για υπηρεσιακούς λόγους, με την αίσθηση ότι όλα είναι υπό έλεγχο.
Από το Μέγαρο Μαξίμου διαμηνύθηκε πως η Αθήνα δεν πρόκειται να δεχτεί τίποτα λιγότερο από την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας. Πηγές από το Προεδρικό Μέγαρο της Αιγύπτου υποστήριξαν ότι η απόφαση «δεν θίγει τη λειτουργία της Μονής», όμως το κρίσιμο ερώτημα για την κυριότητα των εκτάσεων έμεινε σκοπίμως θολό.
Η Μεγάλη Μεταμόρφωση και το τουριστικό σχέδιο της Χερσονήσου
Ο πυρήνας της κρίσης είναι πολιτικός και γεωοικονομικός. Πίσω από τις νομικές διαδικασίες, βρίσκεται το σχέδιο «Η Μεγάλη Μεταμόρφωση», ένα φιλόδοξο πρόγραμμα του αιγυπτιακού κράτους για τουριστική ανάπλαση της Χερσονήσου του Σινά. Στο πλάνο αυτό, η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης φαίνεται να ενοχλεί: αποτελεί έναν ζωντανό, ορθόδοξο, μοναστικό πυρήνα με ιδιοκτησιακά δικαιώματα, που δεν εντάσσεται εύκολα στην τουριστική βιομηχανία της περιοχής.
Η φιλοσοφία είναι σαφής: να μετατραπεί ο ιερός τόπος σε αποστειρωμένο αρχαιολογικό χώρο, με τους μοναχούς σε ρόλο «μουσειακών ξεναγών». Πρόκειται για ένα μοντέλο που αφαιρεί το πνευματικό βάθος και μετατρέπει την ιστορική Μονή σε ατραξιόν, ενταγμένη στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης του αιγυπτιακού κράτους.
Νυχτερινή αναδίπλωση χωρίς απαντήσεις
Μετά τον σάλο, αργά το βράδυ της Πέμπτης, ήρθαν δηλώσεις τόσο από την Προεδρία όσο και από το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου. Διαβεβαιώνουν ότι δεν τίθεται ζήτημα λειτουργίας της Μονής, αλλά σιωπούν για το κρίσιμο: το ιδιοκτησιακό.
Δηλαδή, ναι μεν «θα συνεχίσει να λειτουργεί», αλλά τα κτήρια, οι εκτάσεις και οι αγιορείτικες περιοχές γύρω από τη Μονή θεωρούνται – από εδώ και στο εξής – κρατική αιγυπτιακή περιουσία. Μια επικίνδυνη θεσμική αοριστία, που αφήνει ανοικτό το παράθυρο στα επόμενα βήματα της αποδυνάμωσης της παρουσίας της Ορθοδοξίας στη Χερσόνησο.
Κάλεσμα για διεθνοποίηση της υπόθεσης
Η Ιερά Μονή Σινά είναι ένα από τα παλαιότερα εν λειτουργία χριστιανικά μοναστήρια του κόσμου, με ιστορία που αγγίζει τους 15 αιώνες. Το ζήτημα δεν είναι τοπικό ή διμερές. Αφορά την πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά της ανθρωπότητας.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, οι Ορθόδοξες Εκκλησίες και οι διεθνείς οργανισμοί καλούνται να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην προστασία του καθεστώτος της Μονής, προτού η επόμενη «αναδίπλωση» μετατραπεί σε τετελεσμένο.
Η σιωπή, η αφέλεια και η πίστη σε απλές προφορικές διαβεβαιώσεις μάς έφεραν εδώ. Το vimaorthodoxias.gr θα συνεχίσει να αναδεικνύει αυτή τη σοβαρή υπόθεση, ως ζήτημα πίστης, πολιτισμού και εθνικής ευθύνης. Διότι το Σινά δεν είναι μουσειακό είδος. Είναι Άγιον Όρος της ερήμου – και δεν παραδίδεται αμαχητί.