ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ: «Η θέση μας είναι ξεκάθαρη και ταυτόσημη με αυτήν της ιστορικής Μονής, να γίνει δηλαδή σεβαστή η μακραίωνη παράδοση και το ήδη διαμορφωμένο status quo λειτουργίας αυτού του εμβληματικού ελληνορθοδόξου τοπόσημου».
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Με αυτή τη φράση, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θέλησε να καθησυχάσει τους ανήσυχους πολίτες και τους εκκλησιαστικούς φορείς για την υπόθεση της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά. Ωστόσο, πίσω από τις αναρτήσεις και τις δηλώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες του Βήμα Ορθοδοξίας, αυτό που επικρατεί στους κόλπους της Εκκλησίας είναι απογοήτευση και αίσθημα «βατερλό» για τη διαχείριση του ζητήματος.
Η σιωπηλή και επίμονη αποστασιοποίηση από την πραγματική ουσία της κρίσης στο Σινά έχει δημιουργήσει πικρία σε μεγάλο μέρος του κλήρου, με ανώτερα στελέχη της Σιναϊτικής Αδελφότητας να νιώθουν ότι το ελληνικό κράτος έφτασε αργοπορημένα και με χαμηλά αντανακλαστικά, όταν το καθεστώς της Μονής άρχισε να αμφισβητείται από αιγυπτιακές δικαστικές αποφάσεις. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι δηλώσεις του Προέδρου Σίσι υπέρ της διατήρησης του υφιστάμενου καθεστώτος είναι ικανοποιητικές. Όμως οι νομικές και διοικητικές παρεμβάσεις δεν συνοδεύονται από επίσημα έγγραφα ή δεσμευτικές αποφάσεις, κάτι που αφήνει την υπόθεση στον «αέρα».
Αν και οι δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών για «προστασία του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα» της Μονής διαβάστηκαν με θετικό μάτι, εκκλησιαστικοί παρατηρητές επισημαίνουν πως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία νομική εξασφάλιση της προσωπικότητας και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Μονής, κάτι που αποτελεί την καρδιά της διαμάχης.
Το Υπουργείο Εξωτερικών διαβεβαίωσε ότι η ελληνική πλευρά εργάζεται συστηματικά με την αιγυπτιακή κυβέρνηση για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της Μονής, ωστόσο οι αδελφοί στη Σινά δεν βλέπουν ακόμη «χειροπιαστά» αποτελέσματα. Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων απέφυγε να πάρει ενεργό ρόλο δημοσίως, περιοριζόμενο σε τυπικές δηλώσεις στήριξης, χωρίς θεσμική παρέμβαση σε διεθνές επίπεδο.
Στην πράξη, καμία διεθνής κινητοποίηση από πλευράς UNESCO ή Οικουμενικού Πατριαρχείου δεν έχει επισήμως επιτευχθεί, αν και έγιναν παρασκηνιακές ενέργειες. Η UNESCO αναγνωρίζει τη Μονή Σινά ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, όμως δεν παρενέβη θεσμικά όταν εξεδόθη η αμφιλεγόμενη απόφαση του Εφετείου Ισμαηλίας.
Σύμφωνα με το vimaorthodoxias.gr, η εκκλησιαστική βάση μιλά πλέον ανοιχτά για διπλωματική ήττα, καθώς το ηθικό πλεονέκτημα του Ελληνισμού στο Σινά φαίνεται να έχει κλονιστεί, χωρίς η κυβέρνηση να έχει δώσει πλήρεις απαντήσεις για το πώς θα διασφαλιστεί η αυτονομία της Μονής από τις όποιες μελλοντικές επεμβάσεις. Κληρικοί χαρακτηρίζουν την υπόθεση «υποτιμημένη» σε σχέση με τη σημασία της και τονίζουν πως η αναγνώριση της Μονής ως νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου θα έπρεπε να αποτελεί διαπραγματευτικό αίτημα πρώτης γραμμής.
Σε αυτό το πλαίσιο, η δήλωση του Πρωθυπουργού κρίνεται από πολλούς κύκλους ως εκ των υστέρων πολιτική “επικάλυψη” ενός κενού ενεργειών και αποφασιστικότητας. Οι φράσεις περί «σεβασμού της μακραίωνης παράδοσης» και «συνέχισης της στρατηγικής συνεργασίας» ακούγονται ως κλισέ σε ένα πρόβλημα που απαιτεί άμεσες νομικές και διεθνείς παρεμβάσεις.
Πλέον, το ερώτημα δεν είναι τι θα υποσχεθεί η Αίγυπτος, αλλά πώς θα ενεργήσει η Ελλάδα, για να διασφαλίσει όχι μόνο το status quo αλλά το ίδιο το μέλλον της παρουσίας της Ορθοδοξίας στον τόπο όπου «μίλησε» ο Θεός στον Μωυσή. Και σ’ αυτό, προς το παρόν, η αίσθηση που επικρατεί είναι πως χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία.
Αναλυτικά η ανάρτηση του Πρωθυπουργού:
Καλή σας ημέρα! Τριήμερο, αλλά ελπίζω να είστε συντονισμένοι στο ραντεβού μας. Άλλο ένα «γεμάτο» επταήμερο ολοκληρώθηκε, με πολλές κυβερνητικές παρεμβάσεις σε διαφορετικά πεδία. Προτού αναφερθώ όμως σε όλα αυτά, θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα θέμα ιδιαίτερης σημασίας: την υπόθεση της Μονής Αγίας Αικατερίνης Όρους Σινά, μετά την απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη και ταυτόσημη με αυτήν της ιστορικής Μονής, να γίνει δηλαδή σεβαστή η μακραίωνη παράδοση και το ήδη διαμορφωμένο status quo λειτουργίας αυτού του εμβληματικού ελληνορθοδόξου τοπόσημου. Η ρητή διαβεβαίωση της αιγυπτιακής κυβέρνησης για τη συνέχιση λειτουργίας της Μονής με το υφιστάμενο καθεστώς, μετά και την τοποθέτηση του Προέδρου Σίσι, δείχνει τη βούληση του Καΐρου να αντιμετωπιστεί η υπόθεση με θετικό τρόπο. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και η προ ημερών συνάντηση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, όπου συμφωνήθηκε να εργαστούν οι δύο πλευρές προς την κατεύθυνση της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων της Μονής, της νομικής της μορφής και προσωπικότητας. Στόχος μας είναι να επιλυθεί με δίκαιο και οριστικό τρόπο το θέμα και να συνεχιστεί η στρατηγικής σημασίας συνεργασία των δύο χωρών.
Να έρθω τώρα στην ανασκόπηση των κυβερνητικών παρεμβάσεων της εβδομάδας και ξεκινώ με ζητήματα νομιμότητας. Όπως καλά θα ξέρετε, πριν από 15 μήνες θεσπίσαμε ένα αυστηρότερο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της βίας στους αθλητικούς χώρους: υποχρεωτική λειτουργία καμερών, ψηφιακό έλεγχο εισόδου ταυτοποίησης των φιλάθλων στα γήπεδα, περιορισμός των αθλητικών σωματείων σε ένα ανά ομάδα και αυτοματοποιημένες διοικητικές κυρώσεις για κάθε παραβατική συμπεριφορά. Μέτρα που έφεραν αποτέλεσμα. Όσα πετύχαμε συλλογικά τον τελευταίο χρόνο δεν θα επιτρέψουμε να πάνε στράφι. Η Πολιτεία οφείλει να διαφυλάσσει την ομαλή και ασφαλή διεξαγωγή των αθλητικών διοργανώσεων. Για εμάς είναι αυτονόητη η εφαρμογή του νόμου σε κάθε περίπτωση παράβασης εντός και εκτός γηπέδου. Με το ίδιο πνεύμα αναμένουμε να συμπεριφέρονται οι ιδιοκτήτες και οι διοικήσεις των ομάδων με το παράδειγμά τους, όπως και όλοι οι παράγοντες του μπάσκετ και βεβαίως οι φίλαθλοι. Όλοι αναγνωρίζουμε ότι η ένταση είναι αναπόσπαστο στοιχείο ενός ανταγωνιστικού αθλήματος και πρωταθλήματος, όπως είναι το ελληνικό μπάσκετ. Ευθύνη και υποχρέωση όλων μας ανεξαιρέτως είναι να προασπίσουμε τη χαρά και την ανταγωνιστικότητα του μπασκετικού αθλητισμού, αποβάλλοντας κάθε έκνομη ενέργεια από τους αγωνιστικούς χώρους. Να κερδίσει, συνεπώς, ο καλύτερος, αφήνοντας έξω από τα γήπεδα και οριστικά πίσω μας τον κακό μας εαυτό.
Πεδίο βίας και ανομίας δεν μπορούν να γίνονται επίσης και τα Πανεπιστήμιά μας. Ο νόμος πρέπει να ισχύει και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για να νιώθουν όλοι -φοιτητές και καθηγητές- ασφαλείς στις σχολές τους. Το 2019 αποκαταστήσαμε το αληθινό ακαδημαϊκό άσυλο. Και λέω αληθινό γιατί το ιδιότυπο καθεστώς ανομίας που επικράτησε στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης δεν είχε καμία σχέση με την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Η αντίληψη ότι δήθεν «τίποτα δεν έχει αλλάξει» δεν ισχύει και αδικεί και την προσπάθεια που έχουμε κάνει. Θυμίζω ότι έχουν εκκενωθεί 48 καταλήψεις χώρων και έχουν συλληφθεί τουλάχιστον 500 άτομα που είχαν μετατρέψει τα ιδρύματα είτε σε γιάφκες κουκουλοφόρων είτε σε άσυλο αδικημάτων του κοινού ποινικού δικαίου. Σε πολλές περιπτώσεις η επικράτηση της νομιμότητας έγινε με τη συμβολή των πρυτανικών αρχών. Αλλού τα μέτρα απέδωσαν, αλλού διαπιστωθήκαν κενά και αδυναμία ανταπόκρισης τόσο της κυβέρνησης και των δικαστικών και αστυνομικών αρχών, όσο και των πανεπιστημιακών διοικήσεων. Ερχόμαστε τώρα να ενισχύσουμε το ήδη τολμηρό νομοθετικό πλαίσιο με επιπλέον 11 παρεμβάσεις που πιστεύουμε ότι θα θωρακίσουν αποτελεσματικότερα τα ΑΕΙ έναντι της βίας. Ενδεικτικά αναφέρω μερικές: ένας φοιτητής που διώκεται ποινικά, θα χάνει αυτοδίκαια τη φοιτητική του ιδιότητα έως και για 24 μήνες, εντός 10 ημερών χωρίς καθυστερήσεις και περιττή διοικητική γραφειοκρατία. Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου θα εποπτεύει πανελλαδικά αδικήματα πανεπιστημιακής βίας. Θα ενισχυθεί ο έλεγχος πρόσβασης στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, κατά το πρότυπο των σχολών του εξωτερικού, ενώ για εκείνους τους Πρυτάνεις και τις διοικήσεις που δεν θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, προβλέπονται κυρώσεις έως και έκπτωση από τον ρόλο τους. Με ικανοποίηση άκουσα τους Πρυτάνεις στην προ ημερών συνάντησή μας να χαιρετίζουν την απόφασή μας να προστατεύσουμε ακόμη πιο εμφατικά το δημόσιο πανεπιστήμιο. Κανένας σχεδιασμός δεν μπορεί να φανεί αποτελεσματικός αν δεν ξεκινάει και από την εγκαθίδρυση μιας κουλτούρας πρόληψης και μηδενικής ανοχής από όλους.
Το είπαμε, το κάνουμε. Ο λόγος για το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου». Με το τέλος της σχολικής χρονιάς, άρα πρακτικά σε λίγες μέρες, πιάνουν δουλειά τα συνεργεία σε 426 σχολεία σε 245 δήμους της χώρας. Είναι η πρώτη φορά που γίνονται τέτοιας έκτασης ανακαινίσεις και βελτιώσεις στις υποδομές δημοσίων σχολείων. Η επιλογή των σχολείων έγινε με συγκεκριμένα κριτήρια, δίνοντας προτεραιότητα σε ειδικά σχολεία που προτάθηκαν από τους δήμους, σε σχολικές μονάδες σε ακριτικές, νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές και σε περιοχές που επλήγησαν πρόσφατα από φυσικές καταστροφές. Πρόκειται για ένα έργο συνολικού ύψους 100 εκ. ευρώ, τα οποία προέρχονται από τη δωρεά της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, ενώ κάθε χρόνο θα προστίθενται από εθνικούς πόρους επιπλέον 50 εκ. ευρώ ώστε να αυξάνεται ο αριθμός των σχολείων που ανακαινίζονται και αποκτούν σύγχρονες και προσβάσιμες υποδομές.
Με ένα «κλικ» μπορεί πλέον κάθε πολίτης να δει συγκεντρωμένα όλα τα προγράμματα που αφορούν την απόκτηση, ανακαίνιση, επισκευή ή αναβάθμιση κατοικίας και να εντοπίσει ποιες επιδοτήσεις, φοροελαφρύνσεις ή διευκολύνσεις αντιστοιχούν στο προφίλ του, είτε είναι ιδιοκτήτης είτε ενοικιαστής. Όλα αυτά στο stegasi.gov.gr, όπου υπάρχει αναλυτική ενημέρωση και για τις 43 δράσεις που υλοποιεί η κυβέρνηση σχετικά με τη στέγαση, συνολικού προϋπολογισμού 6,5 δισ. ευρώ. Κάτι ακόμη πιο χρήσιμο: η πλατφόρμα υπολογίζει το ποσό που μπορεί να εξοικονομήσει κάθε ενδιαφερόμενος εάν ενταχθεί σε οποιοδήποτε πρόγραμμα που ταιριάζει στο προφίλ του, ενώ ο χρήστης από την πλευρά του μπορεί να ρυθμίσει διάφορες παραμέτρους ώστε να προσαρμόσει τις παροχές του προγράμματος στις ανάγκες του. Αν ο επισκέπτης της ψηφιακής πύλης το επιθυμεί, μπορεί αμέσως να ξεκινήσει την υποβολή αίτησης συμμετοχής.
Αλλάζω τώρα θέμα και πάω σε μια από τις πιο παρεξηγημένες έννοιες στη χώρα μας, την αξιολόγηση των δημοσίων υπηρεσιών, φορέων και υπαλλήλων. Σκόπιμα ή μη, συκοφαντείται σαν τιμωρία, ενώ στην πραγματικότητα είναι εργαλείο βελτίωσης, τόσο για τις υπηρεσίες όσο και για τους ανθρώπους που τις στελεχώνουν. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εκτός από την ουσιαστική εσωτερική αξιολόγηση στην οποία θα αναφερθώ παρακάτω, ζητήθηκε από τους πολίτες να πουν τη γνώμη τους μέσω της πλατφόρμας axiologisi.ypes.gov.gr για συγκεκριμένες δομές ανά κατηγορία υπηρεσιών του κεντρικού κράτος και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μέσα σε δύο εβδομάδες συμμετείχαν 65.000 πολίτες, γυναίκες και άντρες όλων των ηλικιών, στη μεγαλύτερη δημοσκόπηση αυτού του είδους που έγινε ποτέ. Τα αποτελέσματα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον -μπορείτε να τα δείτε και εσείς στον ιστότοπο που προανέφερα. Τώρα είναι δική μας ευθύνη να μετατρέψουμε τα αποτελέσματα αυτά σε δράσεις που θα αναβαθμίσουν τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά και υποχρέωση των Δημάρχων να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη αυτά τα οποία μας είπαν οι πολίτες και όσα προτείνουν προκειμένου να βελτιωθεί η καθημερινότητά τους. Ραντεβού σε έξι μήνες που θα έχουμε την επόμενη αξιολόγηση από τον κόσμο.
Πάμε και στα της εσωτερικής αξιολόγησης των υπαλλήλων του Δημοσίου για το 2024, όπου και εδώ τα αποτελέσματα είναι εξόχως ενδιαφέροντα. Συμμετείχαν 172.474 υπάλληλοι -8.808 περισσότεροι από το 2019- εκ των οποίων οι 22.725 προϊστάμενοι, ο μεγαλύτερος αριθμός διαχρονικά. Και ενώ παλαιότερα 9 στους 10 υπαλλήλους και προϊσταμένους κρίνονταν υψηλής απόδοσης, άριστοι και επαρκείς, τώρα, έχοντας αξιολογηθεί στη βάση 186.836 στόχων, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Πραγματική θα έλεγα. Τι εννοώ; Ως υπάλληλοι υψηλής απόδοσης αξιολογήθηκαν μόλις 15.615, δηλαδή λιγότερο από 1 στους 10, ενώ κάτω από τους μίσους -4 στους 10- προϊστάμενοι κρίθηκαν άριστοι και πολύ επαρκείς. Άλλα δύο στοιχεία που αξίζει να αναφέρω: σχεδόν τετραπλασιάστηκε ο αριθμός των εκπαιδεύσεων και δόθηκαν συνολικά μπόνους 29,1 εκ. ευρώ σε όσους έπιασαν τους στόχους. Για να αλλάξει πραγματικά το Δημόσιο, χρειάζεται μέτρηση, αξιολόγηση και συνέπεια. Μόνο έτσι θα σταματήσει να λειτουργεί για τον εαυτό του και θα αρχίσει να λειτουργεί για τους πολίτες και την κοινωνία.
Θα συνεχίσω με τα καλά νέα από τις Βρυξέλλες. Η εξαμηνιαία έκθεση της Κομισιόν αναγνωρίζει ξεκάθαρα τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, ανάπτυξη διπλάσια της Ευρωζώνης με δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους της, το οποίο αποκλιμακώνεται ραγδαία. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η έγκριση που πήραμε για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, που δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο 500 εκ. ευρώ για το 2026, τα οποία θα διατεθούν σε αναπτυξιακούς και κοινωνικούς σκοπούς. Η Επιτροπή έκανε επίσης δεκτό το ελληνικό αίτημα να ληφθεί το 2024 ως έτος βάσης για τον υπολογισμό των αμυντικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ, αντί για το 2021 που θα ισχύσει για όλα τα άλλα κράτη-μέλη. Για τη χώρα μας και για εμάς, η άμυνα συνιστά εθνική υπόθεση και αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα.
Συνεχίζουμε να επενδύουμε στο μέλλον. Και αυτό δεν είναι σύνθημα, είναι πράξη. Η επιτάχυνση στρατηγικών επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς είναι κλειδί για τον παραγωγικό μετασχηματισμό της χώρας μας. Στην κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο Ανάπτυξης και η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων ενέκριναν 4 νέες επενδύσεις, προϋπολογισμού 780 εκ. ευρώ, στους τομείς της ενέργειας, των δικτύων, της καινοτομίας και του τουρισμού. Πρόκειται για την κατασκευή μονάδας δέσμευσης CO₂ στο εργοστάσιο της ΤΙΤΑΝ στο Καμάρι Βοιωτίας, την ανάπτυξη ευρυζωνικού δικτύου οπτικών ινών από την United Fiber για την κάλυψη τουλάχιστον 1,6 εκατομμυρίων νοικοκυριών στην επικράτεια έως το 2027, το έργο HERMES της Intracom Telecom για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου ασύρματου δικτύου με εφαρμογές και σε αγροτικές και προαστιακές περιοχές, και τη δημιουργία πολυθεματικού τουριστικού συγκροτήματος στον Δήμο Πρέβεζας. Με τον νέο αναπτυξιακό νόμο που ψηφίσαμε, τα επόμενα δυο χρόνια θα διατεθούν πάνω από 1 δισ. ευρώ στο σύνολο της ελληνικής επιχειρηματικότητας με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία ακόμα περισσότερων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας.
Αυτά, λοιπόν! Κάποια νέα μας άρεσαν περισσότερο, κάποια λίγο λιγότερο, όλα όμως αξίζει να τα γνωρίζουμε. Για να ξέρουμε πού βρισκόμαστε και πού θέλουμε να πάμε. Σας ευχαριστώ για τον χρόνο που διαθέσατε και σε αυτήν την ανασκόπηση. Καλημέρα!
