ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ: Το Ευαγγέλιο της Επανάστασης στο στόχαστρο-Μέσα στα ιερά κειμήλια που βρέθηκαν στην κατοχή της εγκληματικής οργάνωσης στα Καλάβρυτα, ξεχωρίζει ένα ανεκτίμητης αξίας: το Ευαγγέλιο στο οποίο ορκίζονταν οι οπλαρχηγοί της Επανάστασης του 1821.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Το συγκεκριμένο κειμήλιο, που συνδέεται άρρηκτα με την απαρχή της ελευθερίας του ελληνικού έθνους, είχε κοστολογηθεί στα 200.000 ευρώ από τα μέλη του κυκλώματος.
Η αποκάλυψη ότι κληρικοί, μοναχοί και μεσάζοντες εμπλέκονται σε υπόθεση αρχαιοκαπηλίας με θύμα την ίδια την ιστορική μνήμη προκαλεί σάλο. Πρόκειται όχι μόνο για ποινικό αδίκημα, αλλά για ύβρη απέναντι στην Ιστορία και την Ορθοδοξία.
Οι κατηγορούμενοι και οι «δωρεές»
Συνολικά συνελήφθησαν έξι άτομα: ο ηγούμενος της ιστορικής Μονής Μεγάλου Σπηλαίου, ένας μοναχός, ένα ζευγάρι ενεχυροδανειστών, ένας μεσάζοντας και ένας άνδρας που εμπορευόταν νομίσματα. Όλοι προφυλακίστηκαν, ενώ η έρευνα συνεχίζεται για το εύρος του κυκλώματος.
Η υπερασπιστική γραμμή των κατηγορουμένων βασίζεται στον ισχυρισμό ότι τα κειμήλια προέρχονταν από οικογενειακές δωρεές και είχαν «συναισθηματική αξία». Η μη δήλωσή τους στην Εφορεία Αρχαιοτήτων αποδόθηκε σε «αμέλεια». Ωστόσο, η δικαιολογία δεν πείθει ούτε τους εισαγγελείς ούτε την κοινή γνώμη. Όταν πρόκειται για ένα Ευαγγέλιο που σημάδεψε την Επανάσταση του 1821, η αμέλεια μετατρέπεται σε συνενοχή.
Το άγαλμα των 10 εκατομμυρίων και τα αδήλωτα κειμήλια
Οι αποκαλύψεις δεν σταματούν εδώ. Σύμφωνα με τον ηγούμενο, παραμένει θαμμένο σε άγνωστο σημείο ένα άγαλμα αξίας 10 εκατομμυρίων ευρώ. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς τέτοια ανεκτίμητα πολιτιστικά αγαθά βρίσκονται εκτός ελέγχου του κράτους και γιατί δεν έχουν δηλωθεί. Η υπόθεση φωτίζει τα τεράστια κενά στην προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η UNESCO έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών απειλεί την ιστορική μνήμη. Και όμως, στην καρδιά της Ελλάδας του 2025, σύμβολα της Επανάστασης κινδυνεύουν να καταλήξουν σε μαύρες αγορές.
Η Εκκλησία στο στόχαστρο
Η εμπλοκή ανώτερου κληρικού στην υπόθεση προκαλεί βαριά σκιά πάνω στην Εκκλησία. Η Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο το 1821, μετατρέπεται σε σημείο αναφοράς για λάθος λόγους: την απληστία και τη διαφθορά.
Η σιωπή της Ιεράς Συνόδου μέχρι στιγμής δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη δυσπιστία. Αν η Εκκλησία θέλει να υπερασπιστεί το κύρος της, οφείλει να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις και να στηρίξει την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης.
Οι αντιδράσεις της κοινωνίας
Στα Καλάβρυτα, η κοινωνία μιλά για «βεβήλωση της ιστορικής μνήμης». Απόγονοι οπλαρχηγών δηλώνουν ότι το Ευαγγέλιο δεν ανήκει σε κανέναν παρά μόνο στον ελληνικό λαό. «Δεν μπορεί το βιβλίο που ευλόγησε τον Αγώνα για Ελευθερία να γίνεται αντικείμενο παζαριού», τονίζουν χαρακτηριστικά.
Η τοπική κοινωνία ζητά παραδειγματική τιμωρία. Γιατί το έγκλημα δεν είναι μόνο εναντίον του Νόμου· είναι εναντίον της Ιστορίας, της Παράδοσης και της Εθνικής Ταυτότητας.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Η υπόθεση έφτασε και στον διεθνή Τύπο. Η Guardian χαρακτήρισε το σκάνδαλο «σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία της Ελλάδας ως θεματοφύλακα της πολιτιστικής κληρονομιάς». Το BBC σχολίασε ότι «η συμμετοχή μοναχών σε κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας κλονίζει το κύρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας διεθνώς».
Οι αποκαλύψεις φέρνουν σε δύσκολη θέση και την ελληνική κυβέρνηση, η οποία καλείται να ενισχύσει μηχανισμούς καταγραφής και φύλαξης των κειμηλίων. Ήδη το Υπουργείο Δικαιοσύνης ενημέρωσε ότι θα εξεταστεί αυστηροποίηση των ποινών για αρχαιοκαπηλία και παράνομη κατοχή πολιτιστικών αγαθών.
Το σκάνδαλο των Καλαβρύτων είναι μια υπόθεση που ξεπερνά τα όρια της ποινικής δικογραφίας. Αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της Ιστορίας και της συλλογικής μνήμης. Το Ευαγγέλιο που κράτησαν οι οπλαρχηγοί στα χέρια τους, για να ορκιστούν στον Αγώνα της Ελευθερίας, δεν μπορεί να κοστολογείται και να βρίσκεται στα χέρια επιτήδειων.
Η Δικαιοσύνη καλείται να αποδείξει ότι η Ελλάδα σέβεται και προστατεύει την κληρονομιά της. Γιατί αν χαθεί το Ευαγγέλιο του 1821, δεν θα χαθεί απλώς ένα κειμήλιο – θα χαθεί κομμάτι της ψυχής του έθνους.
-120x86.jpg)
