ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ: Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται στη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά, όπου η κρίση ανάμεσα στον παυθέντα Ηγούμενο και τη Σιναϊτική Αδελφότητα όχι μόνο δεν αποκλιμακώνεται αλλά βαθαίνει.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Παρά την αισιοδοξία που εξέφρασε ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης για «εξομάλυνση της κατάστασης το επόμενο διάστημα», οι τελευταίες πληροφορίες δείχνουν πως το χάσμα παραμένει.
Οι Πατέρες της Μονής που αντιδρούν εξακολουθούν να βρίσκονται εκτός των τειχών, ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός διατηρεί σκληρή στάση, διαγράφοντας 11 μοναχούς από το μοναχολόγιο. Η Ελληνική κυβέρνηση, το Υπουργείο Παιδείας και το ΥΠΕΞ περιορίζονται σε δηλώσεις χωρίς σαφές σχέδιο, ενώ αυξάνεται η κριτική για παθητική στάση.
Οι δηλώσεις Γεραπετρίτη και η αμφιλεγόμενη στάση του ΥΠΕΞ
Μιλώντας στο ACTION 24, ο Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε ότι «η κατάσταση δεν ήταν κανονική αλλά θα εξομαλυνθεί σύντομα». Εξέφρασε ακόμη την άποψη πως η κυβέρνηση πρέπει να έχει «τη μικρότερη δυνατή συμμετοχή» σε εκκλησιαστικά θέματα, παραπέμποντας ουσιαστικά την ευθύνη στην ίδια τη Μονή.
Η στάση αυτή όμως κρίνεται αντιφατική. Από τη μία πλευρά το Υπουργείο Εξωτερικών παραδέχεται ότι διεξάγει «δύσκολες συζητήσεις» με την αιγυπτιακή πλευρά, ενώ από την άλλη εμφανίζεται ως απλός παρατηρητής. Η ελληνική διπλωματία μοιάζει περισσότερο να ακολουθεί τις εξελίξεις αντί να τις διαμορφώνει, αφήνοντας κενό που εκμεταλλεύονται άλλοι εκκλησιαστικοί παράγοντες.
Παρέμβαση του Υπουργείου Παιδείας: μεσολάβηση χωρίς αποτέλεσμα
Στην Αίγυπτο βρέθηκε πρόσφατα ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων του Υπουργείου ΠαιδείαςΓιώργος Καλαντζής, μαζί με τον Έλληνα Πρέσβη στο Κάιρο. Η αποστολή τους ήταν να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού και των μοναχών που τον αμφισβητούν. Ωστόσο, αντί για ουσιαστική πρόοδο, η επίσκεψη κατέληξε σε φωτογραφίες και ευχολόγια.
Η απουσία σταθερής γραμμής φάνηκε καθαρά: ενώ η κυβέρνηση επιθυμεί την άμεση υπογραφή συμφωνίας με το αιγυπτιακό δημόσιο για τη ρύθμιση του καθεστώτος της Μονής, οι εσωτερικές συγκρούσεις παραμένουν άλυτες. Το αποτέλεσμα είναι να προωθείται μια «λύση» που απλώς νομιμοποιεί τον διχασμό.
Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός και οι κινήσεις που βαθαίνουν την κρίση
Στο κέντρο της διαμάχης βρίσκεται ο Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ κ. Δαμιανός. Η απόφασή του να εκδιώξει μοναχούς και να διαγράψει 11 εξ αυτών από το μοναχολόγιο προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις. Αντί για διάλογο, ακολούθησε σκληρή τακτική που ενίσχυσε την καχυποψία.
Παρά τη στήριξη που έλαβε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Εκκλησία της Κύπρου, η κριτική πληθαίνει. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων πήρε αντίθετη θέση, στηρίζοντας ανοιχτά τα δίκαια της Σιναϊτικής Αδελφότητας και ζητώντας την αποκατάσταση της κανονικής τάξης. Αυτή η διάσταση απόψεων μέσα στον Ορθόδοξο κόσμο υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κρίσης.
Η κυβέρνηση παρατηρητής, όχι εγγυητής
Η ελληνική κυβέρνηση δείχνει αμήχανη. Αντί να προασπιστεί με αποφασιστικότητα τον υπερχιλιετή χαρακτήρα και τα δικαιώματα της Μονής, εμφανίζεται περισσότερο ως διαμεσολαβητής για «να κλείσει το θέμα» πριν υπογραφεί η συμφωνία με το Κάιρο. Η βιασύνη αυτή όμως εγκυμονεί κινδύνους: αν παγιωθεί η σημερινή κατάσταση, η Μονή θα παραμείνει διχασμένη και οι παραδοσιακές της ελευθερίες μπορεί να τεθούν υπό αμφισβήτηση.
Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει αναλάβει ενεργό ρόλο, παρότι η Μονή αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Αντί να αναδειχθεί η διεθνής διάσταση και να ζητηθεί στήριξη από οργανισμούς όπως η UNESCO, η ελληνική πλευρά περιορίζεται σε εσωτερικές διπλωματικές ισορροπίες.
Η σιωπή που εντείνει την καχυποψία
Η Εκκλησία της Ελλάδος, μέσω του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, δεν έχει πάρει επίσημη θέση, πέρα από ανεπίσημη επικοινωνία με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό. Η σιωπή αυτή δίνει την εντύπωση ανοχής απέναντι σε πρακτικές που αμφισβητούνται από τη Σιναϊτική Αδελφότητα. Οι φωνές των μοναχών που ζητούν σεβασμό στους κανονισμούς της Μονής μένουν στο περιθώριο, ενώ το χάσμα διευρύνεται.
Η κρίση στη Μονή Σινά δεν είναι ένα «στενό εκκλησιαστικό ζήτημα». Αγγίζει το κύρος της Ελλάδας, τη διεθνή της εικόνα και την ευθύνη της να στηρίξει έναν θεσμό μοναδικό στον κόσμο. Οι δηλώσεις Γεραπετρίτη και οι κινήσεις του Υπουργείου Παιδείας δείχνουν περισσότερο αδράνεια παρά στρατηγική. Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, με τις σκληρές του αποφάσεις, οξύνει την κρίση αντί να την εκτονώνει.
Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων: να διασφαλίσει την κανονικότητα, να προστατεύσει το ιστορικό καθεστώς της Μονής και να υπερασπιστεί την ενότητα της Σιναϊτικής Αδελφότητας. Διαφορετικά, η Μονή κινδυνεύει να παραμείνει βυθισμένη σε μια κρίση που θα αφήσει ανεξίτηλο στίγμα στην Ορθοδοξία και στη διεθνή εικόνα της χώρας.