ΤΡΑΜΠ: Σε πλήρη ανατροπή φαίνεται να οδηγείται η σχέση «αδελφότητας» μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Ίλον Μασκ, καθώς ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ άφησε αιχμές για το επικείμενο τέλος της συνεργασίας τους, ανακοινώνοντας ουσιαστικά ότι οι μέρες του δισεκατομμυριούχου στο DOGE (Department of Government Efficiency) είναι μετρημένες.
Επιμέλεια – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Τραμπ, ο οποίος τον Φεβρουάριο αποθέωνε τον Μασκ ως «ειδικό κυβερνητικό υπάλληλο υψηλού IQ», τώρα δείχνει να αναδιπλώνεται. Ενώ επισήμως η σύμβαση προβλέπει 130 ημέρες παρουσίας του Μασκ στον Λευκό Οίκο, τα μηνύματα είναι σαφή: ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να του δείξει την έξοδο νωρίτερα, πιθανώς επειδή η δημοσιότητα που λαμβάνει ο Μασκ επισκιάζει τον ίδιο.
Κατά τη διάρκεια δηλώσεών του τη Δευτέρα, ο Τραμπ χαρακτήρισε τον επικεφαλής του DOGE ως «φανταστικό και πολύ ταλαντούχο», όμως τόνισε ότι ήρθε η ώρα να «επιστρέψει στις εταιρείες του». Η συγκεκριμένη φράση ερμηνεύεται ως δήλωση αποστασιοποίησης και πιθανής απογοήτευσης, ανάλογη με τις περιπτώσεις του Στιβ Μπάνον και του Άντονι Φάουτσι, με τους οποίους ο Τραμπ διέκοψε τη συνεργασία όταν αισθάνθηκε πολιτικά απειλούμενος.
Ο Τραμπ, η Ουκρανία και η “νέα γραμμή” απέναντι στη Ρωσία
Την ίδια ώρα, ο Τραμπ φαίνεται να αναδιαμορφώνει πλήρως τη στάση των ΗΠΑ απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε δηλώσεις του προς το Council on Foreign Relations, ξεκαθάρισε πως «η συνέχιση της χρηματοδότησης του Κιέβου χωρίς καθαρές εγγυήσεις δεν έχει νόημα» και πως αν επανεκλεγεί, θα επιδιώξει άμεση ειρηνευτική διπλωματία.
Ο πρόεδρος δεν απέκλεισε την περικοπή στρατιωτικής βοήθειας και άφησε να εννοηθεί ότι θα πιέσει τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τη συμβολή τους. Πηγές από το Πεντάγωνο σχολίασαν με ανησυχία ότι η πιθανή απομάκρυνση των ΗΠΑ από την ηγεσία της δυτικής στρατιωτικής στήριξης θα μεταβάλει τον συσχετισμό δυνάμεων στο μέτωπο.
Παράλληλα, η αλλαγή πλεύσης στην εξωτερική πολιτική συμβαδίζει με το «καθάρισμα» στο εσωτερικό μέτωπο. Το DOGE, που δημιουργήθηκε για να μειώσει τις κρατικές δαπάνες μέσω τεχνοκρατών όπως ο Τζο Γκίμπια (συνιδρυτής της Airbnb), αρχίζει να “ξηλώνεται” καθώς τα πρόσωπα που το απαρτίζουν γίνονται πιο δημοφιλή από τον πολιτικό ηγέτη που τους διόρισε.
Πτώση Tesla, αβεβαιότητα SpaceX και ο κίνδυνος ομοσπονδιακών συμβολαίων
Η απομάκρυνση του Μασκ από το DOGE έρχεται τη στιγμή που η μετοχή της Tesla έχει χάσει πάνω από 34% από το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Ο Μασκ, που αφιέρωσε πολύ χρόνο στην υπηρεσία του Τραμπ, έχει επικριθεί από επενδυτές ότι παραμέλησε τις επιχειρήσεις του. Αναλυτές εκτιμούν πως η επιστροφή του σε πλήρη εταιρικό ρόλο ίσως αποκαταστήσει τη χαμένη εμπιστοσύνη των αγορών.
Από την άλλη, η ενδεχόμενη ρήξη με την κυβέρνηση μπορεί να στοιχίσει στον Μασκ συμβόλαια δισεκατομμυρίων για την SpaceX και την Tesla, καθώς η πλειονότητα των συμφωνιών του με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ βασίζεται σε πολιτική κάλυψη και στρατηγική συνεργασία.
Αποχαιρετισμός ή παρτίδα εξου
σίας;
Το ερώτημα είναι αν πρόκειται για αποχαιρετισμό ή για μια ακόμη παρτίδα εξουσίας. Ο Τραμπ, όπως δείχνει το ιστορικό του, δεν αντέχει ισχυρές φιγούρες στο πλευρό του που τραβούν τα φώτα. Αν ο Μασκ, όπως λένε στενοί του συνεργάτες, «είναι ακόμα στο πλευρό του προέδρου», τότε ίσως πρόκειται για μια ελεγχόμενη απομάκρυνση – όχι απόρριψη, αλλά ανασχεδιασμό ρόλων.
Το σίγουρο είναι πως η σχέση Τραμπ – Μασκ περνά σε άλλη φάση. Κι αυτό, είτε στη Δύση του DOGE είτε στην αυγή νέων πολιτικών ισορροπιών.
