ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: Το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στον Ιερό Ναό του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό, το οποίο στοίχισε τη ζωή σε 25 Ορθοδόξους Χριστιανούς, ανέδειξε για άλλη μια φορά την εύθραυστη θέση των χριστιανικών κοινοτήτων στη Μέση Ανατολή.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η Εκκλησία της Αντιοχείας και ο Πατριάρχης Ιωάννης Ι΄ καλούνται να σηκώσουν το βάρος μιας μαρτυρικής μαρτυρίας πίστης σε έναν τόπο όπου η ασφάλεια και η ειρήνη είναι εδώ και χρόνια έννοιες σχεδόν άγνωστες.
Παρά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024 και τις υποσχέσεις για ένα νέο δημοκρατικό σύνταγμα, οι Χριστιανοί της Συρίας συνεχίζουν να αισθάνονται αποκλεισμένοι και απειλούμενοι. Όπως σημειώνεται από τον ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ohchr.org), δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής απτές ενδείξεις ότι το υπό διαμόρφωση νέο σύνταγμα θα κατοχυρώνει πλήρως την ελευθερία πίστης και την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων.
Διεθνής κατακραυγή
Η Γαλλία, το Μπαχρέιν και η Ιορδανία ήταν μεταξύ των πρώτων χωρών που έσπευσαν να εκφράσουν δημόσια τα συλλυπητήριά τους αλλά και την αποστροφή τους για το αιματηρό έγκλημα. Ο Γάλλος Υπουργός Εσωτερικών, Μπρουνό Ρεταγιώ, με επιστολή του προς τον Μητροπολίτη Ιγνάτιο, εξήρε τον ηρωισμό και τη σταθερότητα του Πατριάρχη Ιωάννη, ενώ τόνισε πως το Πατριαρχείο Αντιοχείας είναι «ζωντανή κιβωτός της Ορθόδοξης Παράδοσης» στην περιοχή.
Ο Βασιλιάς του Μπαχρέιν, Χαμάντ μπιν Ίσα Αλ Χαλίφα, καταδίκασε απερίφραστα την επίθεση και αναφέρθηκε στην ανάγκη προστασίας της χριστιανικής παρουσίας στον αραβικό κόσμο, σημειώνοντας ότι τέτοια χτυπήματα σκοπεύουν να προκαλέσουν ρήγμα στις αρμονικές σχέσεις μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων.
Ανάλογη ήταν και η παρέμβαση του Πρίγκιπα της Ιορδανίας, Χασάν μπιν Ταλάλ, ο οποίος μίλησε για «μια ακόμα πράξη σκοτεινής βίας» και τόνισε την ανάγκη άμεσης δράσης ώστε να διασφαλιστεί η θρησκευτική ελευθερία και η φυσική επιβίωση των Χριστιανών της Συρίας.
Οι Χριστιανοί ζητούν συνταγματικές εγγυήσεις
Η Εκκλησία της Αντιοχείας, με έδρα τη Δαμασκό, συνεχίζει να προασπίζει την ειρηνική συνύπαρξη με τον μουσουλμανικό πληθυσμό, παρά τις συνεχείς επιθέσεις και διώξεις. Στελέχη της Πατριαρχικής Συνόδου τονίζουν ότι «οι Χριστιανοί δεν ζητούν προνόμια, ζητούν να μην εξαιρεθούν από το κράτος και να κατοχυρωθεί η παρουσία τους». Το Πατριαρχείο παραμένει σε επαφή με τη Διαθρησκειακή Ομάδα Προστασίας των Θρησκευτικών Μειονοτήτων υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης (coe.int) για τη διαμόρφωση ενός κειμένου βασικών θεσμικών αρχών.
Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Συρίας, οι οποίοι αποτελούν σήμερα λιγότερο από το 7% του πληθυσμού, φοβούνται πως εάν δεν υπάρξει διεθνής πίεση και θεσμική κατοχύρωση της ισότιμης μεταχείρισής τους, θα ακολουθήσουν το δρόμο άλλων αρχαίων χριστιανικών κοινοτήτων της Ανατολής που εκριζώθηκαν ολοκληρωτικά.
Η φωνή του Πατριάρχη
Ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης Ι΄, κατά την Εξόδιο Ακολουθία των μαρτύρων, δήλωσε: «Ό,τι κι αν κάνουν, δεν θα μας εκτοπίσουν. Αυτή η γη έχει ποτιστεί με αίμα αγίων και μαρτύρων και είναι δική μας όσο υπάρχει πίστη». Τα λόγια του, σύμφωνα με κύκλους της Εκκλησίας της Ελλάδος (ecclesia.gr), εκφράζουν το πνεύμα όλων των Χριστιανών της Ανατολής: σταθερότητα, ειρηνική αντίσταση και μαρτυρία.
Εν κατακλείδι
Το χτύπημα στη Δαμασκό ήταν μια ακόμη μαχαιριά στο σώμα της Ορθοδοξίας στη Μέση Ανατολή. Όμως και μια ευκαιρία για αφύπνιση της διεθνούς κοινότητας. Η προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της πολιτιστικής ταυτότητας των λαών της περιοχής δεν είναι πολυτέλεια. Είναι προϋπόθεση για ειρήνη και σταθερότητα.
