ΠΟΛΕΜΟΣ: Δραματικές εικόνες με ακραίο συμβολισμό μεταδίδουν διεθνή πρακτορεία – Τεχεράνη και Ιερουσαλήμ στο χείλος μιας νέας ψυχολογικής σύγκρουσης
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Σκηνές που σοκάρουν: Δεμένοι «πράκτορες» της Μοσάντ πάνω σε βαλλιστικούς πυραύλους
Σύμφωνα με αναφορές από διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στα ιρανικά κρατικά μέσα και αναμεταδόθηκαν από Μέσα της Μέσης Ανατολής, εμφανίζουν άνδρες ντυμένους με στολές κρατουμένων, φερόμενους ως Ισραηλινούς πράκτορες, να είναι δεμένοι πάνω σε ιρανικούς πυραύλους τύπου Shahab-3. Οι εικόνες παρουσιάστηκαν ως μέρος στρατιωτικής “παρέλασης” ή επίδειξης ισχύος του Ιράν, πιθανότατα στην αεροπορική βάση Χορασάν ή σε κάποιο στρατηγείο των Φρουρών της Επανάστασης.
Παρότι δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση για την ταυτότητα ή την τύχη των φερόμενων «κρατουμένων», το σύμβολο είναι σαφές: το Ιράν στέλνει το μήνυμα ότι «θα επιστρέψει τους εχθρούς του μέσα από τις φλόγες», χρησιμοποιώντας μια μορφή ψυχολογικού πολέμου με ρίζες στον εκφοβισμό και την εικόνα.
Ψυχολογικός πόλεμος ή φάρσα προπαγάνδας;
Αναλυτές των New York Times και της Jerusalem Post επισημαίνουν πως τέτοιες εικόνες είναι χαρακτηριστικές της ιρανικής προπαγανδιστικής μηχανής, η οποία έχει στο παρελθόν αξιοποιήσει θεατρικές σκηνοθεσίες για να διαβρώσει το ηθικό του αντιπάλου. Ωστόσο, τονίζουν πως σε μια περίοδο έντασης Ισραήλ–Ιράν, ακόμη και μια «σκηνοθετημένη φάρσα» μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτες αντιδράσεις.
Η ισραηλινή Αεροπορία φέρεται να βρίσκεται σε «κόκκινο συναγερμό» τις τελευταίες 72 ώρες, μετά τις νέες ρίψεις drones στην περιοχή του Νότιου Λιβάνου, αλλά και τη δήλωση της Μοσάντ ότι «οι δυνάμεις ασφαλείας του Ιράν επιχειρούν πλέον με μεθόδους που παραβιάζουν κάθε όριο στρατιωτικής σύγκρουσης».
Η εικόνα που ίσως «κρατάει πίσω» τα ισραηλινά πλήγματα
Στρατιωτικοί σχολιαστές από τη Δύση τονίζουν ότι το μήνυμα της Τεχεράνης έχει και μια τακτική διάσταση: να δυσχεράνει ενδεχόμενο χτύπημα των ισραηλινών μαχητικών κατά ιρανικών εγκαταστάσεων, εάν υπάρχει η υποψία ότι σε αυτά τα σημεία κρατούνται Ισραηλινοί όμηροι. Με άλλα λόγια, πρόκειται για “ανθρώπινη ασπίδα”, μια τακτική που απαγορεύεται βάσει των συνθηκών της Γενεύης, αλλά που χρησιμοποιήθηκε και σε προηγούμενους πολέμους της περιοχής.
Ο αναλυτής Σαμίρ Νταφτάρι, από το think tank Middle East Institute, σημείωσε πως:
«Το Ιράν δεν στέλνει τον πράκτορα πάνω στον πύραυλο για να τον εκτοξεύσει. Τον δένει πάνω στον πύραυλο για να διστάσει το Ισραήλ να τον χτυπήσει. Πρόκειται για εικόνα-εργαλείο αποτροπής».
Επικίνδυνη κλιμάκωση στο πεδίο της εικόνας
Η επίδειξη αυτή είναι πιθανότατα παραγωγή των Φρουρών της Επανάστασης, με στόχο να εξευτελίσουν την εικόνα της Μοσάντ αλλά και να αναδείξουν την παντοδυναμία του ιρανικού καθεστώτος στους εσωτερικούς του θεατές. Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες ημέρες, στα ιρανικά κρατικά μέσα, προβάλλονται διαρκώς εικόνες Ισραηλινών πρακτόρων με καλυμμένα πρόσωπα, ενώ διαδίδεται ότι «τουλάχιστον 9 κατασκοπευτικά δίκτυα εξαρθρώθηκαν από την αρχή του έτους».
Η παγκόσμια κοινότητα ωστόσο παρακολουθεί με ανησυχία την εργαλειοποίηση αιχμαλώτων, έστω και σε επικοινωνιακό επίπεδο, καθώς αυτό αποτελεί παραβίαση των συμβάσεων του διεθνούς δικαίου, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο κόσμος στο χείλος νέου ψυχρού πολέμου;
Το vimaorthodoxias.gr παρακολουθεί στενά την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, καθώς ο πόλεμος εικόνων και συμβόλων έχει μετατραπεί σε καθημερινότητα, με τις γραμμές μεταξύ αλήθειας και προπαγάνδας να γίνονται όλο και πιο θολές. Την ώρα που η Δύση προσπαθεί να διαχειριστεί πολλαπλά μέτωπα, το Ιράν παίζει με τη φωτιά του συμβολισμού – και αυτή η φωτιά, μπορεί να ανάψει πολύ πιο μακριά απ’ όσο φανταζόμαστε.
