PKK: Η ιστορική απόφαση, ο ρόλος του Οτσαλάν και τι σημαίνει για την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή και τις κουρδικές κοινότητες
Του Γιάννη Παπανικολάου
Ανακοίνωση-σταθμός: Το PKK βάζει τέλος στα όπλα
Τη διάλυση της ένοπλης δομής του και τον οριστικό τερματισμό της ένοπλης σύγκρουσης με την Τουρκία ανακοίνωσε το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), σηματοδοτώντας ένα ιστορικό ορόσημο για τη σύγχρονη γεωπολιτική δυναμική της περιοχής. Σε δήλωση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα 12 Μαΐου 2025, η οργάνωση ανέφερε ότι «το 12ο Συνέδριο του PKK αποφάσισε τη διάλυση της οργανωτικής του δομής και την εγκατάλειψη της μεθόδου του ένοπλου αγώνα».
Η απόφαση συνοδεύτηκε από έκκληση για ένα νέο πολιτικό πλαίσιο συμμετοχής των Κούρδων στη δημόσια ζωή της Τουρκίας, την παροχή νομικών εγγυήσεων και την αναγνώριση του δικαιώματος δημοκρατικής πολιτικής έκφρασης.
Το μήνυμα Οτσαλάν και η πολιτική πρόταση Μπαχτσελί
Η απόφαση του PKK είχε προαναγγελθεί εμμέσως τον Φεβρουάριο, όταν ο φυλακισμένος ηγέτης του, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, κάλεσε τα μέλη της οργάνωσης να εγκαταλείψουν τα όπλα και να προχωρήσουν προς έναν ειρηνικό διάλογο. Η τοποθέτηση αυτή διαβάστηκε δημόσια από βουλευτές του φιλοκουρδικού Κόμματος DEM σε πολιτική εκδήλωση στην Κωνσταντινούπολη.
Το πρώτο βήμα προς αυτή την εξέλιξη είχε γίνει στις 22 Οκτωβρίου 2024, όταν ο κυβερνητικός εταίρος του Προέδρου Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρότεινε υπό προϋποθέσεις την αποφυλάκιση Οτσαλάν, αν εκείνος αποκήρυττε τον ένοπλο αγώνα δημοσίως.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο vimorthodoxias.gr, η απόφαση του PKK έχει προκαλέσει έντονη κινητικότητα σε διπλωματικό επίπεδο, με τους διεθνείς δρώντες να παρακολουθούν στενά τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας. Η Τουρκία εμφανίζεται έτοιμη να αξιοποιήσει την εξέλιξη αυτή για την ενίσχυση της εσωτερικής σταθερότητας και την επιτάχυνση των στρατηγικών συνεργασιών της με το Ιράν και το Ιράκ, όπου ζουν ισχυρές κουρδικές μειονότητες.
Οι προσδοκίες της Άγκυρας και το νέο αφήγημα
Η Τουρκία ελπίζει ότι με το τέλος του ένοπλου Κουρδικού ζητήματος:
• θα περιορίσει τις αποσχιστικές πιέσεις στα νοτιοανατολικά της σύνορα,
• θα διευκολύνει τις επενδύσεις σε μια περιοχή που επί δεκαετίες βρισκόταν σε πολεμικό κλοιό,
• και θα βελτιώσει τη διεθνή της εικόνα ως σταθερός περιφερειακός παράγοντας.
Η Άγκυρα αναμένεται να αναδείξει το θέμα σε διεθνή φόρα, προσδοκώντας ανταλλάγματα και στήριξη από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, ειδικά σε σχέση με την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και την ασφάλεια των συνόρων.
Η Κουρδική κοινωνία σε καμπή: Νέα εποχή ή αδιέξοδο;
Παρότι ο τερματισμός του ένοπλου αγώνα μπορεί να θεωρηθεί βήμα προς την ειρήνη, δεν λείπουν οι επιφυλάξεις στους κόλπους της κουρδικής κοινότητας. Ορισμένοι φοβούνται ότι χωρίς συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, εγγυήσεις ισότητας και πολιτική βούληση, η διαδικασία θα αποδειχθεί κενή περιεχομένου.
Η φιλοδοξία για ίδρυση ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους, το οποίο υπήρξε διαχρονικός πυρήνας του κουρδικού εθνικισμού, φαίνεται να περνά πλέον σε δεύτερο πλάνο. Εάν, όμως, η Τουρκία δεν προσφέρει πραγματικά πολιτικά δικαιώματα και χώρο έκφρασης στους Κούρδους, η διαδικασία μπορεί να οδηγηθεί σε απογοήτευση και νέο κύκλο εντάσεων.
Διεθνής διάσταση και το μήνυμα προς τους συμμάχους
Το PKK καλεί τις διεθνείς δυνάμεις να μη σταθούν εμπόδιο στη διαδικασία ειρήνευσης, ζητώντας στήριξη για τη μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο δημοκρατικής ενσωμάτωσης. Η Τουρκία από την πλευρά της θέλει να αξιοποιήσει τη συγκυρία για να ενισχύσει τη θέση της ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Ήδη, ευρωπαϊκά think tanks παρακολουθούν τις εξελίξεις, ενώ κύκλοι του ΟΗΕ επισημαίνουν ότι μια ενδεχόμενη πολιτική ένταξη των Κούρδων στην Τουρκία θα αποτελούσε πρότυπο επίλυσης μακροχρόνιων εθνοτικών συγκρούσεων.
Το τέλος του PKK δεν είναι απλώς το τέλος ενός αντάρτικου, αλλά η αρχή ενός νέου πολιτικού πειράματος για την Τουρκία και τον κουρδικό λαό. Το μέλλον, όμως, θα δείξει αν αυτή η απόφαση θα φέρει ουσιαστική ειρήνη ή απλώς μια εύθραυστη ηρεμία.
-250x180.jpg)
