ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Σε νέα φάση εισέρχεται η γεωπολιτική σκακιέρα του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς οι τελευταίες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ υποδεικνύουν μετατόπιση στάσης απέναντι στη Μόσχα.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Την Κυριακή, 30 Μαρτίου 2025, από το προεδρικό αεροσκάφος, ο Τραμπ εξέφρασε εμπιστοσύνη προς τον Βλαντίμιρ Πούτιν, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Τον ξέρω πολλά χρόνια. Δεν νομίζω ότι θα κάνει πίσω. Δεν νομίζω ότι θα αθετήσει τον λόγο του».
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με τις προηγούμενες θέσεις του ίδιου, καθώς σε συνέντευξή του στο NBC News μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, είχε αναφέρει ότι είναι «θυμωμένος» με τον Ρώσο πρόεδρο και είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιβολής δευτερογενών κυρώσεων 25% έως 50% στους αγοραστές ρωσικού πετρελαίου, σε περίπτωση που η Μόσχα συνεχίσει να εμποδίζει τις προσπάθειες ειρήνευσης.
Παράλληλα, είχε εκφράσει τη διαφωνία του με την πρόταση της Ρωσίας για σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης στην Ουκρανία, δηλώνοντας: «Δεν είναι αυτός ο σωστός δρόμος». Αυτή η διττή ρητορική ερμηνεύεται από διπλωματικούς αναλυτές ως “καρότο και μαστίγιο”, μια στρατηγική πίεσης αλλά και υπόγειου διαλόγου με το Κρεμλίνο.
Τι κάνει ο Πούτιν στο παρασκήνιο – Το αδιέξοδο του πολέμου και οι διπλωματικές ελιγμοί
Η Μόσχα, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν να έχει εξασφαλίσει νέα θητεία μετά τις προεδρικές εκλογές του Μαρτίου, εμφανίζεται αποφασισμένη να διατηρήσει τις εδαφικές κατακτήσεις στην Ανατολική Ουκρανία, ιδίως στο Ντονμπάς και τη Ζαπορίζια. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), η Ρωσία δεν προτίθεται να αποσύρει δυνάμεις από τα κατεχόμενα εδάφη χωρίς ανταλλάγματα.
Παρότι το Κρεμλίνο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης, επιμένει σε όρους που δεν είναι αποδεκτοί από το Κίεβο, με την Ουκρανική κυβέρνηση υπό τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να απορρίπτει κάθε σχέδιο που δεν προβλέπει πλήρη αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων.
Η ΟΥΝΗΑ και ο ΟΑΣΕ παρακολουθούν στενά τις συνομιλίες που γίνονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, με επίκεντρο χώρες όπως η Ουγγαρία, η Τουρκία και η Ινδία, που διατηρούν διπλωματικούς διαύλους και με τις δύο πλευρές.
Οι προτεραιότητες του Τραμπ – Τι επιδιώκει στην Ευρώπη
Η επαναφορά του Ντόναλντ Τραμπ στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ έχει ήδη αλλάξει το τοπίο στην Ουκρανία και το ΝΑΤΟ. Παρότι η Αμερικανική Γερουσία έχει εγκρίνει νέα πακέτα στήριξης προς το Κίεβο, ο Τραμπ φέρεται να εξετάζει περιορισμό της οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας εάν δεν υπάρξει απτό διπλωματικό αποτέλεσμα μέχρι τον Ιούνιο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναμένουν ανταπόκριση από τη ρωσική πλευρά ως ένδειξη καλής θέλησης, την ίδια ώρα που η CIA και το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (NSC) έχουν καταρτίσει σενάρια άμεσης αποκλιμάκωσης μέσω ανταλλαγής αιχμαλώτων και ανθρωπιστικών διαδρόμων.
Ουκρανία 2025 – Προς νέα φάση ή κλιμάκωση;
Αναλυτές από το Council on Foreign Relations εκτιμούν ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2025 θα είναι καθοριστικό για την πορεία του πολέμου, καθώς ενδέχεται να καταγραφεί ή πρόοδος στις συνομιλίες ή νέα στρατιωτική κλιμάκωση, ειδικά εάν αποτύχει η διπλωματία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ούτε ο Πούτιν δείχνει έτοιμος για στρατηγική υποχώρηση, ούτε ο Τραμπ φαίνεται να επιθυμεί μακροχρόνια εμπλοκή χωρίς διέξοδο. Η Ουκρανία παραμένει παγιδευμένη σε μια σύγκρουση συμφερόντων, με την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ σε επιφυλακή, αναμένοντας τις επόμενες κινήσεις των δύο ηγετών.
