ΗΠΑ: Ένας «σιωπηλός εισβολέας» με ονοματεπώνυμο-Ονομάζεται Fusarium graminearum και είναι ήδη καταγεγραμμένος στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία ως δυνητικό αγροτρομοκρατικό όπλο.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Ο μύκητας προσβάλλει σιτάρι, ρύζι, καλαμπόκι και κριθάρι — βασικά αγροτικά προϊόντα στις Ηνωμένες Πολιτείες — και σύμφωνα με το FBI μπορεί να προκαλέσει απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο, επηρεάζοντας την εθνική επισιτιστική ασφάλεια.
Το πιο ανησυχητικό όμως δεν είναι η βιολογική του ιδιότητα, αλλά το γεωπολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντοπίστηκε.
Σύλληψη δύο Κινέζων επιστημόνων – Μετέφεραν τον μύκητα χωρίς άδεια
Η 33χρονη Yunqing Jian και ο 34χρονος Zunyong Liu κατηγορούνται από τις αρχές των ΗΠΑ για λαθρεμπόριο, ψευδείς δηλώσεις, παραβίαση βίζας και συνομωσία, επειδή εισήγαγαν κρυφά δείγματα του Fusarium graminearum με σκοπό την έρευνα σε εργαστήριο του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του βημαorthodoxias.gr, το FBI ανέφερε πως οι αρχές εντόπισαν στο τηλέφωνο του Liu επιστημονικό άρθρο με τίτλο “Plant-Pathogen Warfare under Changing Climate Conditions”, ενισχύοντας την υποψία ότι η έρευνά τους δεν ήταν μόνο ακαδημαϊκή.
Ο εισαγγελέας μιλά για «εθνική απειλή»
Ο Αμερικανός εισαγγελέας Τζερόμ Γκόργκον Τζούνιορ χαρακτήρισε την υπόθεση ως θέμα εθνικής ασφάλειας, επισημαίνοντας την συμμετοχή της Jian στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και την προσπάθεια χρησιμοποίησης ερευνητικών πόρων των ΗΠΑ για επικίνδυνους σκοπούς.
Η Jian συνελήφθη και επέστρεψε στη φυλακή, ενώ η ακρόασή της έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη. Ο Liu απελάθηκε τον Ιούλιο του 2024 από το αεροδρόμιο του Ντιτρόιτ, αφού αρχικά ισχυρίστηκε ότι δεν γνώριζε τίποτα για το περιεχόμενο των αποσκευών του, αλλά αργότερα παραδέχτηκε ότι προορίζονταν για ερευνητική χρήση στο πανεπιστήμιο.
Αντίδραση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ – Αντίποινα με βίζες και πανεπιστημιακή πολιτική
Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, σε συνεργασία με το FBI και τις μεταναστευτικές υπηρεσίες, προχώρησε στην αναστολή δεκάδων φοιτητικών θεωρήσεων για Κινέζους πολίτες που εμπλέκονται ή σχετίζονται με ευαίσθητη έρευνα. Ο γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε την υπόθεση «κρίσιμο τεστ για την ακαδημαϊκή ακεραιότητα των ΗΠΑ».
Το Πεκίνο αντέδρασε έντονα μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, καταδικάζοντας την απόφαση ως «παράλογη και αντιεπιστημονική», ζητώντας την άμεση άρση των περιορισμών.
Διεθνής ανησυχία για χρήση μικροοργανισμών ως όπλων
Δεν είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες εντοπίζονται να μεταφέρουν βιολογικό υλικό χωρίς έγκριση. Σύμφωνα με τον Guardian, η Ρωσίδα επιστήμονας Ξένια Πέτροβα κινδυνεύει με απέλαση από τις ΗΠΑ επειδή δεν δήλωσε βιολογικά δείγματα κατά την επιστροφή της από τη Γαλλία, ενώ παράλληλες έρευνες διεξάγονται σε πανεπιστήμια της Καλιφόρνιας και της Μασαχουσέτης.
Το ζήτημα της βιολογικής ασφάλειας επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς ο αγροτοδιατροφικός πόλεμος φαίνεται πως δεν περιορίζεται πλέον σε εμπορικά τείχη και δασμούς, αλλά εισέρχεται σε σκοτεινά πεδία γεωβιολογικής σύγκρουσης.
Η υπόθεση Fusarium καταγράφεται ήδη από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ ως πιθανό σενάριο αγροτρομοκρατίας, με τις έρευνες να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.