ΕΡΝΤΟΓΑΝ: Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιβεβαίωσε τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη με την υποβολή προς έγκριση στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση ενός νέου Μνημονίου που ρυθμίζει το καθεστώς των τουρκικών δυνάμεων που βρίσκονται στη χώρα.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Το νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα της Άγκυρας να διατηρήσει τη στρατηγική της παρουσία στην περιοχή, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις και τις εντάσεις που έχουν προκύψει στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη ξεκίνησε το 2019, όταν η κυβέρνηση της Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA) ζήτησε στρατιωτική υποστήριξη από την Τουρκία, εν μέσω της σύγκρουσης με τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό (LNA) του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ.
Η Άγκυρα απάντησε θετικά, αποστέλλοντας στρατιωτικό προσωπικό, εξοπλισμό και συμβούλους, παρέχοντας κρίσιμη βοήθεια στην κυβέρνηση της Τρίπολης και βοηθώντας την να ανακτήσει εδάφη που είχαν πέσει στα χέρια των δυνάμεων του Χάφταρ. Η στρατιωτική αυτή συνεργασία επικυρώθηκε με την υπογραφή δύο συμφωνιών μεταξύ των δύο χωρών: ενός στρατιωτικού συμφώνου και ενός μνημονίου κατανόησης για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το νέο μνημόνιο, το οποίο υπέβαλε ο Ερντογάν, έρχεται ως συνέχεια αυτών των συμφωνιών και περιλαμβάνει νέες ρυθμίσεις για την παραμονή των τουρκικών δυνάμεων στη Λιβύη. Η συγκεκριμένη κίνηση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο, καθώς εκλαμβάνεται ως απόπειρα της Τουρκίας να εδραιώσει περαιτέρω την επιρροή της στη χώρα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Σύμφωνα με αναφορές, το μνημόνιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν τη νομική κάλυψη των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη, την προστασία των βάσεων που έχουν εγκαταστήσει, καθώς και τη δυνατότητα αύξησης των στρατιωτικών δυνάμεων εάν κριθεί αναγκαίο. Επιπλέον, το μνημόνιο προβλέπει τη διεύρυνση της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης Λίβυων στρατιωτών από Τούρκους ειδικούς και της ανταλλαγής πληροφοριών σε θέματα ασφάλειας.
Η απόφαση αυτή του Ερντογάν αντανακλά τη στρατηγική του επιδίωξη να καταστήσει την Τουρκία κεντρικό παίκτη στις εξελίξεις της περιοχής. Η παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη της προσφέρει γεωπολιτικά πλεονεκτήματα, όπως η δυνατότητα ελέγχου των θαλάσσιων διαδρόμων και η πρόσβαση σε ενεργειακούς πόρους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, η συνεχιζόμενη τουρκική παρουσία στη Λιβύη αποτελεί πρόκληση για άλλες περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Αίγυπτος και η Ελλάδα, που βλέπουν την τουρκική επέκταση ως απειλή για τα δικά τους συμφέροντα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επίσης εκφράσει ανησυχία για την κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή και για τον κίνδυνο που ενέχει η παρατεταμένη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη.
Εν κατακλείδι, το νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο αποτελεί μια αποφασιστική κίνηση του Ερντογάν να ενισχύσει τη στρατιωτική και πολιτική παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη, με στόχο να διασφαλίσει τα γεωπολιτικά της συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή, εν μέσω μιας ολοένα και πιο περίπλοκης διεθνούς κατάστασης.
