ΤΡΑΜΠ: Σε ένα από τα πιο προβληματικά επεισόδια της πολιτικής του πορείας, ο Ντόναλντ Τραμπ ανήρτησε βίντεο στο Truth Social που παρουσιάζει τον Μπαράκ Ομπάμα να συλλαμβάνεται από πράκτορες του FBI μέσα στο Οβάλ Γραφείο.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Το βίντεο είναι ψευδές, παραγόμενο από τεχνητή νοημοσύνη, και συνοδεύεται από το μήνυμα: «Κανένας δεν είναι υπεράνω του νόμου».
Η πράξη αυτή έχει προκαλέσει σοκ σε ΗΠΑ και διεθνή κοινότητα, ενώ τα μεγάλα πρακτορεία ειδήσεων, όπως το Reuters, το Associated Press, το BBC και το Le Monde, κάνουν λόγο για «επικίνδυνη πολιτική εκτροπή που δοκιμάζει τα όρια της αμερικανικής δημοκρατίας».
1. Απόπειρα κατασκευής εναλλακτικής πραγματικότητας με deepfake βίντεο
Το βίντεο που ανάρτησε ο Τραμπ δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας: είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης, ένα πλήρες deepfake. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τον πρώην πρόεδρο να το προωθήσει ως μέσο πολιτικού συμβολισμού – ή εκφοβισμού.
Ο καθηγητής πληροφορικής στο MIT, Ίθαν Μπουκ, μιλώντας στο tilegrafimanews.gr, σημειώνει:
«Η διασπορά οπτικοποιημένων ψευδών ειδήσεων μέσω ΤΝ αποτελεί το νέο όπλο λαϊκιστών. Ο Τραμπ το χρησιμοποιεί για να προκαλέσει, όχι να πείσει».
Όπως σχολίασε το BBC, πρόκειται για πρωτοφανή χειραγώγηση του κοινού με ψηφιακά μέσα, η οποία στοχεύει στον «αποπροσανατολισμό και την πρόκληση διχασμού».
2. Προσβολή της θεσμικής συνέχειας και των πρώην προέδρων
Η δημόσια παρουσίαση ενός πρώην προέδρου με χειροπέδες, έστω και ψευδώς, συνιστά θεσμικό βιασμό του πολιτεύματος. Η Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή (FEC) εξετάζει αν η ενέργεια παραβιάζει τον κώδικα πολιτικής δεοντολογίας, ενώ νομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι τέτοιες αναρτήσεις μπορούν να θεωρηθούν ως προσπάθεια επηρεασμού της κοινής γνώμης με ψευδές υλικό ενόψει εκλογικών αναμετρήσεων.
Η εκπρόσωπος του Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε:
«Ο κ. Τραμπ χτίζει ένα παράλληλο αφήγημα, όπου αυτός είναι ο διώκτης και όλοι οι υπόλοιποι εγκληματίες. Είναι επικίνδυνο. Και δεν είναι αστείο».
Το Associated Press ανέφερε πως πρόκειται για «σκοτεινή πολιτική σάτιρα που στοχεύει στην απονομιμοποίηση των δημοκρατικών θεσμών».
3. Εκμετάλλευση των θεωριών συνωμοσίας για το “Russia collusion”
Το ψευδές βίντεο συνοδεύτηκε από αναφορές στις θεωρίες ότι η κυβέρνηση Ομπάμα και οι Δημοκρατικοί «κατασκεύασαν» την υπόθεση ρωσικής παρέμβασης στις εκλογές του 2016. Παρότι ανεξάρτητες έρευνες, όπως εκείνη του εισαγγελέα Μάλερ, επιβεβαίωσαν ρωσική ανάμειξη, ο Τραμπ συνεχίζει να παρουσιάζεται ως θύμα.
Ο πολιτικός επιστήμονας Άνταμ Γκόλντμαν, σε ανάλυσή του στο vimaorthodoxias.gr, τονίζει:
«Η συνεχής αναμόχλευση συνωμοσιών χωρίς αποδείξεις αποτελεί χαρακτηριστικό αυταρχικών ρητορικών. Ο Τραμπ έχει περάσει από την άρνηση στην εικονική εκδίκηση».
Το Reuters σχολιάζει πως «η εμμονή του πρώην προέδρου με τον Ομπάμα και η συνεχής στοχοποίηση θεσμών και μέσων ενημέρωσης καταδεικνύουν μια στρατηγική πόλωσης χωρίς φραγμούς».
4. Αντίδραση διεθνούς κοινότητας – προειδοποίηση από την Ευρώπη
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν ήδη σημάνει συναγερμό. Η Le Monde μιλά για «προεκλογικό τοξικό περιβάλλον στις ΗΠΑ που εξάγει λαϊκισμό παγκοσμίως». Η Deutsche Welle επισημαίνει ότι «ο Τραμπ επιχειρεί να διαμορφώσει προεκλογική ατζέντα βασισμένη στον φόβο και τη δυσπιστία, εργαλειοποιώντας την τεχνολογία και το ψεύδος».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δια του Επιτρόπου Ψηφιακής Πολιτικής, δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά το ζήτημα, καθώς τέτοιες πρακτικές επηρεάζουν και τις ευρωπαϊκές εκλογικές διαδικασίες μέσω των social media και της διασποράς παραπληροφόρησης.
Donald J. Trump Truth Social 07.20.25 06:47 PM EST pic.twitter.com/Xf5LYzkZiI
— Fan Donald J. Trump Posts From Truth Social (@TrumpDailyPosts) July 20, 2025
Ένα fake βίντεο, πολλές αλήθειες για τον Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν δημοσίευσε απλώς ένα ψεύτικο βίντεο. Έστειλε πολιτικό μήνυμα εκφοβισμού, που εργαλειοποιεί τη νέα τεχνολογία για να σπείρει αμφιβολίες, μίσος και θεσμική ανασφάλεια.
Σε μια εποχή όπου η αλήθεια δοκιμάζεται παγκοσμίως, η πράξη αυτή δεν μπορεί να ειδωθεί ως απλή πρόκληση. Είναι συνειδητή επιλογή αποδόμησης του δημοκρατικού διαλόγου, που δείχνει πως ο Τραμπ δεν θέλει απλώς να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο – θέλει να τον επαναπροσδιορίσει ως σκηνή προσωπικής εκδίκησης.
Και αυτό, όπως σημειώνουν οι διεθνείς αναλυτές, δεν είναι πολιτική. Είναι θεσμικός κυνισμός με παγκόσμιες συνέπειες.
