Ένα μόλις 24ωρο μετά τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του Αχμέτ Νταβούτογλου από τον πρωθυπουργικό θώκο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στέλνει σαφές μήνυμα των προθέσεών του προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλώνοντας σε τηλεοπτική εκπομπή πως «η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να αλλάξει το νόμο περί τρομοκρατίας» και πως «εμείς θα ακολουθήσουμε το δικό μας δρόμο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εφαρμόσει το δικό της τρόπο».
Τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση, εισηγείται και συζητά την παροχή ελεύθερης βίζας στους Τούρκους πολίτες, προφανώς ως προάγγελο μίας πιθανής μελλοντικής ένταξης της Άγκυρας, ο Ερντογάν πραγματοποιεί επίδειξη δύναμης, υποχρεώνοντας τον πρωθυπουργό της χώρας του σε παραίτηση από το αξίωμά του και το κόμμα. Μία μέρα μετά, αρνείται να ικανοποιήσει ένα από τα βασικά αιτήματα της ΕΕ, προκειμένου να ολοκληρωθεί η συμφωνία για την ελεύθερη διέλευση των Τούρκων πολιτών.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αποφασισμένος να εφαρμόσει την προσωπική του «σκληρή γραμμή», στέλνοντας το μήνυμα πως η Τουρκία έχει το «πάνω χέρι», με βασικό διαπραγματευτικό πλεονέκτημα τη διαχείριση του προσφυγικού και τον περιορισμό των ροών προς την ΕΕ. Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, στόχος του Ερντογάν είναι η ολική ένταξη στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μάλιστα με ειδικούς όρους, όπως η Βρετανία.
Όπως ανέφερε Τούρκος αξιωματούχος, η παροχή ελεύθερης βίζας στους Τούρκους πολίτες, αποτελεί το «κλειδί» για την οριστικοποίηση της συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση για το προσφυγικό. Με άλλα λόγια, η Τουρκία, που φιλοξενεί αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ, πιέζει προκειμένου να περάσει τους όρους της απέναντι στην ΕΕ, απειλώντας, εμμέσως πλην σαφώς, ότι σε διαφορετική περίπτωση θα ανοίξουν τα σύνορα και θα επαναληφθούν οι σκηνές του περυσινού καλοκαιριού, όταν πάνω από ένα εκατ. άνθρωποι διέσχισαν τα σύνορα της Ευρώπης.
Η Τουρκία από την πλευρά της έχει να ικανοποιήσει άλλα πέντε, από τα 72 κριτήρια που έθεσε η ΕΕ για την επίτευξη της συμφωνίας, ένα εκ των οποίων είναι η αλλαγή του αντιτρομοκρατικού νόμου, όπως είχε επισημανθεί από υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ευθύς εξ αρχής.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου θεωρήθηκε ως ο «αρχιτέκτονας» της συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ωστόσο, εμφανίζει μία πολύ πιο επιθετική διάθεση και τακτική, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «γιατί δεν αλλάζει η Ευρώπη τους νόμους της, οι οποίοι επιτρέπουν σε τρομοκράτες να ενεργούν ακριβώς δίπλα στην έδρα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου;». Προφανώς αναφερόταν στο τρομοκρατικό χτύπημα στις Βρυξέλλες, ενώ κατά το παρελθόν είχε ασκήσει εντονότατη κριτική στις βελγικές και ευρωπαϊκές αρχές, για την τακτική τους σε επίπεδο ασφάλειας.
