Όταν κανείς ψάλλη χωρίς να έχη καλή πνευματική κατάσταση, είναι χειρότερο από μουσική παραφωνία
– Ο τρόπος που ψάλλω, Γέροντα, είναι βαρύς. Έχω τον λογισμό πως αυτό οφείλεται στο ότι η προφορά μου είναι βαρειά.
– Σε έχω δεί και …βαρειά και …ελαφριά! Όταν είσαι βαρειά, τότε ψέλνεις και βαριά. Από την εσωτερική σου κατάσταση ξεκινάει αυτό· αυτήν να ελέγχης.
Ένας που έχει λεπτή φωνή, αν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση, ακούγεται σαν αηδονάκι· αλλιώς, είναι σαν να τσιρίζη. Ένας που έχει χονδρή φωνή, αν δεν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση, ακούγεται σαν γέρος που μαλώνει.
Αν ψάλετε μία-μία, θα καταλάβετε σε τι κατάσταση βρίσκεσθε εκείνη την ώρα.
– Γέροντα, όταν ψάλλουμε στον ναό, προσέχουμε να μη γίνωνται παραφωνίες.
– Φυσικά, χρειάζεται να προσέχετε, γιατί όλα πρέπει να γίνωνται «ευσχημόνως και κατά τάξιν». Πρώτα από όλα όμως πρέπει να φροντίζουμε να εφαρμόσουμε το «ευσχημόνως» στην ψυχή μας, να υπάρχη δηλαδή η ψυχική τάξη, να είμαστε εντάξει με τον Θεό. Όταν κανείς ψάλλη χωρίς να έχη καλή πνευματική κατάσταση, αυτό είναι χειρότερο από μία μουσική παραφωνία. Γιατί, όπως το καλό φέρνει…
μία καλή αλλοίωση, έτσι και το κακό φέρνει μία κακή αλλοίωση, και δεν μπορούν να προσευχηθούν οι άνθρωποι. Αν δεν είναι τακτοποιημένος εσωτερικά κανείς, αν έχη αριστερούς λογισμούς, μικροπρέπειες κ.λ.π., τι ψαλτική να κάνη; Πως θα νιώση μέσα του την παραδεισένια γλυκύτητα, για να ψάλη με την καρδιά; Γι΄ αυτό λέει: «Ευθυμεί τις; ψαλλέτω»! Όσοι ψάλλουν, κανονικά πρέπει να έχουν την πιο τρυφερή καρδιά και την πιο γλυκειά και χαρούμενη εσωτερική κατάσταση. Πως να ψάλης «Φως ιλαρόν…», αν δεν έχει ιλαρότητα;
*Από το βιβλίο του Γέροντος Παισίου
του Αγιορείτου «Περί Προσευχής,
εκδόσεις του Ησυχαστηρίου
Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Σουρωτής