Η κυβερνητική ρύθμιση και το τέλος στο «αλαλούμ» των αρμοδιοτήτων-Μετά από μήνες παρασκηνίου και πολιτικής γκρίνιας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να κλείσει οριστικά το κεφάλαιο των «καταλήψεων» στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η ρύθμιση που ετοιμάζει η κυβέρνηση μεταφέρει την ευθύνη καθαριότητας και προστασίας του χώρου στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (mod.mil.gr), δίνοντας τέλος στην πολυδιάσπαση ευθυνών ανάμεσα στη Βουλή, τον Δήμο Αθηναίων, την Αστυνομία και την Προεδρική Φρουρά.
«Σε όλες τις χώρες του κόσμου είναι αδιανόητο τέτοια μνημεία να μετατρέπονται σε χώρους διαμαρτυρίας», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, υποστηρίζοντας πως η απόφαση στοχεύει στην αποκατάσταση του κύρους του μνημείου και όχι στον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης.
Η πρωτοβουλία Μητσοτάκη προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, που μιλά για «ποινικοποίηση της μνήμης» και «φίμωση της κοινωνικής διαμαρτυρίας». Το Μέγαρο Μαξίμου, ωστόσο, θεωρεί ότι πρόκειται για πολιτικά στοχευμένες υπερβολές, αφού το δικαίωμα στη διαμαρτυρία «εξασφαλίζεται σε χιλιάδες άλλους δημόσιους χώρους».
Η «καυτή πατάτα» στον Νίκο Δένδια
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, η νέα ρύθμιση αφήνει ανοιχτό το πιο ακανθώδες ερώτημα: τι θα γίνει με τα γραμμένα ονόματα των 57 θυμάτων των Τεμπών που παραμένουν χαραγμένα μπροστά από το μνημείο.
Η ευθύνη αποκατάστασης περνά πλέον στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο διοικεί ο Νίκος Δένδιας. Πολιτικοί παρατηρητές σημειώνουν ότι ο υπουργός βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς έχει εκφράσει δημόσια σεβασμό προς τις οικογένειες των θυμάτων και είχε τονίσει πως «είναι ηθικό δικαίωμα κάθε πατέρα να μάθει την αλήθεια».
Πηγές του ΥΠΕΘΑ επιβεβαιώνουν στο Βήμα Ορθοδοξίας ότι ο χώρος θα καθαριστεί, «με σεβασμό και μέτρο», ενώ η Ελληνική Αστυνομία (hellenicpolice.gr) θα συνεχίσει να έχει την ευθύνη φύλαξης. Η συνεργασία των δύο υπουργείων θεωρείται κρίσιμη, καθώς το ζήτημα έχει μετατραπεί σε σύμβολο πολιτικού ανταγωνισμού.
Οι αγρότες μετρούν αντίστροφα – Από τα 2 δισ. ευρώ στα 800 εκατ.
Την ίδια ώρα, ο αγροτικός κόσμος βράζει. Από τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ που ανέμεναν ως τέλος του 2025, οι παραγωγοί θα λάβουν τελικά μόλις 700–800 εκατομμύρια ευρώ. Οι καθυστερήσεις στις εκκαθαρίσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ (opekepe.gr) και οι νέοι ελέγχοι της ΑΑΔΕ (aade.gr) έχουν «παγώσει» την αγορά.
Πηγές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (minagric.gr) αναφέρουν ότι το πρόγραμμα πληρωμών θα προχωρήσει σε τρεις φάσεις:
• 15 Οκτωβρίου: Πληρωμές για βιολογική γεωργία και μελισσοκομία των ετών 2022–2024, συνολικού ύψους 75 εκατ. ευρώ.
• Τέλος Οκτωβρίου: Ενισχύσεις για ζωοτροφές, αποζημιώσεις για ευλογιά (63 εκατ.) και επιχορηγήσεις για καταστροφές από τον Daniel (12 εκατ. ευρώ).
• Νοέμβριος – Δεκέμβριος: Καταβολή της βασικής ενίσχυσης 500–600 εκατ. ευρώ, 174 εκατ. ευρώ για το Μέτρο 23 (αποζημιώσεις παραγωγών) και 30 εκατ. για θανατώσεις ζώων.
Μέχρι τέλος του έτους θα δοθεί και η προκαταβολή του ΕΛΓΑ (elga.gr), εφόσον ολοκληρωθούν οι εκτιμήσεις ζημιών.
Οι παρανομίες και το ευρωπαϊκό “φρένο”
Ωστόσο, τα πράγματα περιπλέκονται. Μετά τις αποκαλύψεις για «μαϊμού» ΑΦΜ, ψεύτικα βοσκοτόπια και ανύπαρκτα ζώα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθυστερεί την εκταμίευση για τους κλάδους της κτηνοτροφίας και της μελισσοκομίας.
Όπως αποκάλυψε τηλεοπτικό ρεπορτάζ, από το πρώτο δείγμα 22.000 αιτήσεων βρέθηκε ότι:
• Το 50% παρουσίαζε παρατυπίες,
• 9.000 παραγωγοί αγόρασαν λιπάσματα μη επιτρεπτά από την Ε.Ε.,
• 3.000 αποσύρθηκαν οικειοθελώς μετά τις προειδοποιήσεις του υπουργείου,
• Εταιρείες πιστοποίησης έχασαν τις άδειες ελέγχου.
Ο ΕΛΓΟ Δήμητρα (elgo.gr) πραγματοποιεί εντατικούς ελέγχους, ωστόσο η Κομισιόν έχει ζητήσει επιπλέον διασταυρώσεις πριν εγκρίνει τη ροή κονδυλίων για το 2026.
Το πολιτικό παρασκήνιο πίσω από τις δύο κρίσεις
Η υπόθεση του Μνημείου και οι καθυστερήσεις στις αγροτικές πληρωμές δείχνουν δύο διαφορετικές όψεις της ίδιας πολιτικής πρόκλησης: την ανάγκη επιβολής κανόνων και πειθαρχίας σε ένα περιβάλλον που παραδοσιακά λειτουργεί με εξαιρέσεις.
Στην περίπτωση του Αγνώστου Στρατιώτη, η κυβέρνηση επιδιώκει να προστατεύσει ένα σύμβολο. Στην περίπτωση των αγροτικών επιδοτήσεων, προσπαθεί να πείσει τις Βρυξέλλες ότι η Ελλάδα μπορεί να ελέγξει αποτελεσματικά τη ροή των κοινοτικών κονδυλίων. Και στις δύο περιπτώσεις, η πολιτική πίεση είναι ασφυκτική.
Στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου σχολίαζαν στο Βήμα Ορθοδοξίας πως «η κοινωνία απαιτεί τάξη και διαφάνεια, όχι άλλο χάος». Όμως, η εφαρμογή των μέτρων θα κρίνει την επιτυχία τους – ειδικά όταν εμπλέκονται διαφορετικά υπουργεία, φορείς και πολιτικές ευαισθησίες.
Το… κομφούζιο των μικρολεπιδοπτέρων και οι αποζημιώσεις
Και μέσα σε όλο αυτό το πολιτικό και αγροτικό σκηνικό, ένα κουίζ προκαλεί απορία:
Τι σχέση έχει η σεξουαλική σύγχυση μικρολεπιδοπτέρων με τις αποζημιώσεις;
Πρόκειται για το γνωστό πρόγραμμα COMFUZIO, μια οικολογική μέθοδο αντιμετώπισης παρασίτων με στόχο τη μείωση της αναπαραγωγής ζιζανίων. Η δράση χρηματοδοτείται με 40 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο των νέων οικολογικών σχημάτων της ΚΑΠ, με τους αγρότες που συμμετέχουν να λαμβάνουν ειδική ενίσχυση.
Όπως εξηγούν ειδικοί του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, η μέθοδος συμβάλλει στη βιώσιμη γεωργία και στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων, αποτελώντας «το πιο… παράξενο αλλά ουσιαστικό πρόγραμμα» της χρονιάς.
Από το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη έως τα χωράφια της ελληνικής υπαίθρου, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δίνει δύο διαφορετικές αλλά κρίσιμες μάχες:
• Να αποκαταστήσει τον σεβασμό στα σύμβολα του κράτους,
• Και να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους ότι η χώρα μπορεί να διαχειριστεί με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα τα αγροτικά κονδύλια.
Στο μεταξύ, οι αγρότες μετρούν μέρες για τις πληρωμές και οι πολίτες περιμένουν να δουν αν το νέο πλαίσιο για το μνημείο θα εφαρμοστεί ή θα καταλήξει, όπως τόσες άλλες ρυθμίσεις, σε θεωρητικό “ευαισθησιόμετρο”.
Η πολιτική ατζέντα μπορεί να αλλάζει, αλλά η πραγματικότητα —όπως πάντα στην Ελλάδα— παραμένει πιο σύνθετη από το ίδιο το σχέδιο.