ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η μαζική έξοδος προς τη συνταξιοδότηση συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό το 2025, καθώς οι αιτήσεις στο πρώτο εξάμηνο άγγιξαν τις 97.334, πλησιάζοντας το ψυχολογικό όριο των 100.000.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Πρόκειται για αριθμό που δείχνει αφενός τη γήρανση του εργατικού δυναμικού, αφετέρου την αγωνία πολλών ασφαλισμένων να «κλειδώσουν» τα δικαιώματά τους πριν από το 2027, όταν προβλέπεται νέα αύξηση στα όρια ηλικίας.
Σύμφωνα με στελέχη του e-ΕΦΚΑ, οι περισσότερες αιτήσεις αφορούν συντάξεις γήρατος, ενώ σημαντικό ποσοστό αφορά αιτήσεις λόγω θανάτου και αναπηρίας. Παράλληλα, συνεχίζεται η αξιοποίηση του νέου πλαισίου που επιτρέπει στους εργαζόμενους συνταξιούχους να λαμβάνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους, χωρίς την περικοπή του 30% που ίσχυε παλαιότερα. Αυτό το καθεστώς έχει οδηγήσει χιλιάδες ασφαλισμένους στην απόφαση να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης χωρίς να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα.
Αναδρομικά για τους αποστράτους – Πίνακες και ποσά
Στο προσκήνιο βρίσκονται ξανά τα αναδρομικά των αποστράτων, τα οποία αναμένεται να καταβληθούν σε δόσεις έως τα τέλη του 2025. Όπως ανέφεραν ειδικά στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών στο vimaorthodoxias.gr, πρόκειται για επιστροφές που αφορούν:
• την περικοπή της ΕΑΣ,
• τις επικουρικές συντάξεις,
• και τα μερίσματα από τα Μετοχικά Ταμεία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι απόστρατοι θα λάβουν ποσά που ξεκινούν από 720 ευρώ για χαμηλοσυνταξιούχους και φτάνουν έως και τα 4.500 ευρώ για ανώτερους αξιωματικούς, αναλόγως του ταμείου προέλευσης και των δικαστικών αποφάσεων που έχουν ήδη εκδοθεί.
Παράλληλα, ο ΣτΕ έχει ήδη κρίνει αντισυνταγματικές τις παρακρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), ανοίγοντας τον δρόμο για την απόδοση σημαντικών ποσών σε χιλιάδες δικαιούχους.
Η τύχη της ΕΑΣ
Η ΕΑΣ (Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων) συνεχίζει να αποτελεί αγκάθι για την κυβέρνηση. Σύμφωνα με στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, εξετάζεται η σταδιακή κατάργηση της εισφοράς, καθώς η παραμονή της δημιουργεί νέα κύματα δικαστικών προσφυγών. Ειδικά για τους αποστράτους, η πλήρης κατάργηση θεωρείται βέβαιη έως το 2026, με στόχο να αποφευχθούν περαιτέρω καταδίκες της χώρας.
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: πότε και με ποιον τρόπο θα καταβληθούν τα νέα αναδρομικά. Ανώτατες πηγές του οικονομικού επιτελείου, που μίλησαν στο vimaorthodoxias.gr, τόνισαν ότι «υπάρχει σχεδιασμός για σταδιακή αποπληρωμή, πιθανότατα σε τέσσερις ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από το πρώτο τρίμηνο του 2026».
Η πίεση στις δαπάνες
Η εκρηκτική αύξηση των αιτήσεων δημιουργεί τεράστια πίεση στα ταμεία. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπολογίζει ότι η δαπάνη για νέες συντάξεις θα ξεπεράσει τα 2,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία για τη δημοσιονομική ισορροπία.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη από την παράλληλη ανάγκη χρηματοδότησης των αναδρομικών και της σταδιακής εξάλειψης της προσωπικής διαφοράς. Υπολογίζεται ότι το συνολικό πακέτο παρεμβάσεων υπερβαίνει τα 5 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τριετίας.
Τι φέρνει το 2026 για τους συνταξιούχους
Από το 2026 αναμένονται σημαντικές αλλαγές:
• Καταβολή αυξήσεων που θα προκύψουν από τον νέο τρόπο υπολογισμού του ΑΕΠ και του πληθωρισμού.
• Σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για περίπου 700.000 συνταξιούχους.
• Νέα διαδικασία ταχείας απόδοσης αναδρομικών έως 3.751 ευρώ για περίπου 380.000 δικαιούχους, σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr
Ειδικά οι απόστρατοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτών των αλλαγών, καθώς αναμένεται να δουν ουσιαστική βελτίωση στα εισοδήματά τους.
Η φωνή των συνταξιούχων
Οι αντιδράσεις, πάντως, δεν λείπουν. Ο Σύλλογος Συνταξιούχων Δημοσίου καταγγέλλει ότι «οι καθυστερήσεις στις πληρωμές και οι συνεχείς αναβολές οδηγούν σε απόγνωση τους χαμηλοσυνταξιούχους».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Ένωση Αποστράτων, η οποία σε πρόσφατη ανακοίνωσή της σημείωσε ότι «η κυβέρνηση οφείλει να δώσει σαφές χρονοδιάγραμμα καταβολής των αναδρομικών και να τερματίσει την ομηρία χιλιάδων συναδέλφων μας που περιμένουν δικαίωση εδώ και χρόνια».
Πολιτική διάσταση
Η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη δημοσιονομική πειθαρχία και τις κοινωνικές πιέσεις. Το Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζει ότι το ζήτημα των συντάξεων είναι εκρηκτικό και μπορεί να επηρεάσει τις πολιτικές ισορροπίες, ειδικά ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων του 2026.
Σύμφωνα με αναλυτές, οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι: είτε θα υπάρξει μια γενναία κίνηση που θα αποκαταστήσει τις αδικίες, είτε η δυσαρέσκεια θα διογκωθεί. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι συνταξιούχοι αποτελούν μια εκλογική δύναμη που κανένα κόμμα δεν μπορεί να αγνοήσει.
Το 2025 εξελίσσεται σε χρονιά-σταθμό για το ασφαλιστικό σύστημα. Η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης, τα αναδρομικά των αποστράτων, η αμφιλεγόμενη ΕΑΣ και η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς συνθέτουν ένα εκρηκτικό μίγμα. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν το επόμενο διάστημα θα κρίνουν όχι μόνο τα εισοδήματα εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων, αλλά και τη σταθερότητα του ίδιου του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.