ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Χιλιάδες συνταξιούχοι βρίσκονται μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς τα αναδρομικά που εκκρεμούν ξεπερνούν το 1,2 δισ. ευρώ και αφορούν περισσότερους από 1,1 εκατομμύριο δικαιούχους.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Παρά τις επανειλημμένες ανακοινώσεις της κυβέρνησης και τις δεσμεύσεις του e-ΕΦΚΑ, οι καθυστερήσεις στον επανυπολογισμό και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις αφήνουν χιλιάδες ανθρώπους χωρίς τα χρήματα που δικαιούνται.
Ο νόμος και οι εκκρεμότητες
Η βάση του προβλήματος εντοπίζεται στον ν. 4670/2020, ο οποίος προέβλεψε αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης. Στην πράξη, ωστόσο, η εφαρμογή του νόμου σκοντάφτει σε καθυστερήσεις από τις ιδιωτικές εταιρείες που ανέλαβαν τις εκκαθαρίσεις για λογαριασμό του e-ΕΦΚΑ. Το αποτέλεσμα είναι ότι χιλιάδες συνταξιούχοι, παρά τα πολλά έτη ασφάλισης, δεν έχουν δει ούτε αυξήσεις ούτε τα αναλογούντα αναδρομικά.
Εργατολόγος που μίλησε στο tilegrafimanews.gr υπογράμμισε: «Η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Υπάρχουν άνθρωποι που περιμένουν εδώ και τέσσερα χρόνια. Οι αποφάσεις εκδίδονται με τους συντελεστές του νόμου Κατρούγκαλου, ενώ θα έπρεπε να έχουν προσαρμοστεί με τον νόμο Βρούτση. Το αποτέλεσμα είναι απώλειες εκατοντάδων ευρώ κάθε μήνα».
Πώς μπορούν να κινηθούν οι συνταξιούχοι
Ο κρίσιμος παράγοντας είναι ο έλεγχος των εκκαθαριστικών. Κάθε συνταξιούχος μπορεί μέσω της Θυρίδας του Πολίτη στο gov.gr να κατεβάσει τα μηνιαία ενημερωτικά του σημειώματα και να συγκρίνει αν τα ποσά που λαμβάνει αντιστοιχούν στους βελτιωμένους συντελεστές. Σε περίπτωση απόκλισης, οφείλει να υποβάλει αίτηση επανυπολογισμού στον e-ΕΦΚΑ.
Η διαδικασία, σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας, είναι ηλεκτρονική και γρήγορη. Ωστόσο, στην πράξη οι αιτήσεις λιμνάζουν. «Χωρίς αίτηση, το σύστημα δεν θα προχωρήσει σε επανυπολογισμό», σημειώνει το Υπουργείο Εργασίας, καλώντας τους συνταξιούχους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Τα ποσά που διακυβεύονται
Σε πολλές περιπτώσεις, τα ποσά είναι σημαντικά. Για συνταξιούχους με 35–36 έτη ασφάλισης, τα αναδρομικά μπορεί να φτάσουν τις 5.000 ευρώ, ενώ για όσους έχουν 40 έτη και υψηλό συντάξιμο μισθό ξεπερνούν τις 8.500 ευρώ.
Παράδειγμα: Συνταξιούχος με 38 έτη ασφάλισης που έπαιρνε 1.200 ευρώ, μετά τον επανυπολογισμό θα πρέπει να λαμβάνει 1.316 ευρώ. Δηλαδή, 116 ευρώ περισσότερα κάθε μήνα, συν αναδρομικά 7.540 ευρώ.
Αντίστοιχα, για ασφαλισμένο με 40 έτη ασφάλισης, η προσαύξηση αγγίζει το 7,2%, οδηγώντας σε αυξήσεις άνω των 100 ευρώ τον μήνα.
Παραδείγματα αδικιών
Οι περιπτώσεις αδικίας είναι πολλές:
• Ασφαλισμένος με 20 έτη στο ΙΚΑ και 20 στον ΟΑΕΕ, αντί να συνυπολογιστούν, αντιμετωπίζεται σαν να είχε μόνο 20 χρόνια, με μείωση σύνταξης 30%. Η διόρθωση απαιτεί έως και 4 χρόνια.
• Συνταξιούχος που αποχώρησε το 2017 με 38 χρόνια, δικαιούται 7.500 ευρώ αναδρομικά αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει τίποτα.
• Συνταξιούχος με 34 χρόνια και μέσο μισθό 1.500 ευρώ, δικαιούται αύξηση 82 ευρώ τον μήνα και αναδρομικά περίπου 4.000 ευρώ, τα οποία δεν του έχουν καταβληθεί.
Τι λέει η κυβέρνηση
Το Υπουργείο Εργασίας αναγνωρίζει τις καθυστερήσεις, αλλά υποστηρίζει ότι μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του 2025 θα επιταχυνθούν οι εκκαθαρίσεις. Η διοίκηση του e-ΕΦΚΑ διαβεβαιώνει ότι έως τον Δεκέμβριο θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για τους περισσότερους.
Ο Υπουργός Εργασίας δήλωσε πρόσφατα ότι «η ψηφιοποίηση και η ενίσχυση του e-ΕΦΚΑ θα επιτρέψει την εξάλειψη των εκκρεμοτήτων». Ωστόσο, οι συνταξιούχοι θυμούνται τις ίδιες δηλώσεις εδώ και τρία χρόνια.
Οι φορολογικές παγίδες
Τα αναδρομικά δεν έρχονται αφορολόγητα. Η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει ότι οι δικαιούχοι οφείλουν να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις για τα έτη που αφορούν τα ποσά. Αυτό σημαίνει επιπλέον διαδικασίες και κόστος για λογιστές, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οι φόροι απορροφούν μεγάλο μέρος των αναδρομικών.
Οι αριθμοί της εκκρεμότητας
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση «Άτλας» του e-ΕΦΚΑ, οι εκκρεμείς συντάξεις μειώθηκαν στις 15.120 τον Ιούνιο του 2025 από 19.196 που ήταν το 2024. Ωστόσο, οι νέες αιτήσεις αυξάνονται. Το πρώτο εξάμηνο του 2025 υποβλήθηκαν 97.334 αιτήσεις, αριθμός που δείχνει ότι θα καταγραφεί νέο ρεκόρ αποχωρήσεων.
Αυτό σημαίνει ότι το πρόβλημα της καθυστέρησης επανυπολογισμών θα συνεχιστεί, καθώς οι υπηρεσίες αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στον όγκο.
Τελευταία νέα για τα αναδρομικά συνταξιούχων – Όλη η λίστα για συντάξεις ΕΦΚΑ, ΔΕΚΟ, Δημόσιο
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Ο εργατολόγος Γιώργος Λάμπρου, μιλώντας στο vimaorthodoxias.gr, τόνισε: «Το ζήτημα δεν είναι μόνο νομικό, είναι και κοινωνικό. Οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να περιμένουν άλλο. Το κράτος πρέπει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό fast track εκκαθαρίσεων, με σαφή χρονοδιαγράμματα και ποινές για τις ιδιωτικές εταιρείες που καθυστερούν».
Παράλληλα προτείνει:
• Ενίσχυση με προσωπικό στον e-ΕΦΚΑ.
• Καθιέρωση αυτόματου επανυπολογισμού χωρίς αίτηση.
• Δημιουργία ειδικής πλατφόρμας στο Gov.gr για παρακολούθηση εκκρεμοτήτων.
• Συνεργασία με τον Συνήγορο του Πολίτη για την καταγραφή παραπόνων.
Η κοινωνική διάσταση
Η καθυστέρηση στην καταβολή των αναδρομικών δεν είναι μόνο οικονομικό πρόβλημα. Για χιλιάδες ηλικιωμένους, πρόκειται για την αξιοπρέπεια και την καθημερινή επιβίωση. «Δεν μπορούμε να αγοράσουμε φάρμακα, δεν μπορούμε να πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας», λένε οι ενώσεις συνταξιούχων.
Η ΓΣΕΕ σημειώνει ότι η αδικία αυτή βαθαίνει το χάσμα εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και κράτους. «Δεν είναι δυνατόν οι συνταξιούχοι να αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας», τόνισε πρόσφατα σε ανακοίνωσή της.
Τα αναδρομικά δεν είναι «δώρο», είναι δικαίωμα. Το 2025 πρέπει να είναι η χρονιά που θα κλείσει οριστικά αυτό το κεφάλαιο, διαφορετικά η οργή των συνταξιούχων θα μεγαλώσει. Τα 1,2 δισ. ευρώ που οφείλονται πρέπει να καταβληθούν άμεσα και δίκαια, χωρίς άλλες υπεκφυγές.
Η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο της κυβέρνησης και του e-ΕΦΚΑ. Το ερώτημα είναι αν θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων ή αν θα αφήσουν ξανά τους συνταξιούχους να περιμένουν στην ουρά της αδικίας.