ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Οι πληρωμές που «τρέχουν»-Το 2025 εξελίσσεται σε χρονιά-κλειδί για τα αναδρομικά των αποστράτων, καθώς μετά από πολυετείς δικαστικές διαμάχες και συνεχείς νομοθετικές παρεμβάσεις, οι επιστροφές ξεκίνησαν να μπαίνουν στους λογαριασμούς.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Ο e-ΕΦΚΑ ανακοίνωσε ότι οι πρώτες καταβολές έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και θα συνεχιστούν μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, με στόχο να κλείσει το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμοτήτων.
Οι επιστροφές αφορούν δύο κατηγορίες:
1. Τις παράνομες κρατήσεις του ν.4093/2012, οι οποίες συνεχίστηκαν και μετά την κατάργηση της μείωσης στα μερίσματα το 2023.
2. Τις εκκαθαρίσεις που προκύπτουν από τον ν.5018/2023, ο οποίος έδωσε τη δυνατότητα εξατομικευμένου επανυπολογισμού.
Το «27μηνο» και οι επιστροφές έως 2.600 ευρώ
Σύμφωνα με στοιχεία των ενώσεων αποστράτων, χιλιάδες δικαιούχοι βλέπουν επιστροφές που αντιστοιχούν σε 27 μήνες κρατήσεων. Το ποσό ποικίλλει, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις φτάνει ακόμη και τα 2.600 ευρώ.
Η Ένωση Απόστρατων Αξιωματικών Στρατού (ΕΑΑΣ) καλεί τα μέλη της να ελέγχουν τα ενημερωτικά σημειώματα μέσω της πλατφόρμας «Προσωποποιημένης Πληροφόρησης» στον e-ΕΦΚΑ, ώστε να διαπιστώσουν τυχόν αποκλίσεις. Όπως τονίζεται, σε αρκετές περιπτώσεις οι καταβολές βγήκαν μηδενικές λόγω συμψηφισμών με την προσωπική διαφορά.
Οι ενστάσεις και οι αντιδράσεις
Η Ένωση Απόστρατων Αξιωματικών Αεροπορίας (ΕΑΑΑ) έχει ήδη επισημάνει την ανάγκη υποβολής ενστάσεων όπου διαπιστώνονται λάθη ή αποκλίσεις. «Δεν μπορεί συνάδελφοι με τα ίδια χρόνια υπηρεσίας να λαμβάνουν διαφορετικά ποσά χωρίς εξήγηση», αναφέρουν εκπρόσωποι της ένωσης.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας (ΠΟΑ.Σ.Α.) ζητά σαφές χρονοδιάγραμμα για τα υπόλοιπα αναδρομικά που εκκρεμούν, επισημαίνοντας ότι «οι συνεχείς καθυστερήσεις δημιουργούν αβεβαιότητα και ανασφάλεια».
Ο ρόλος της ΕΑΣ και τα ανοιχτά μέτωπα
Κρίσιμο ζήτημα παραμένει η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Μετά από αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων, έχει ανοίξει ο δρόμος για επιστροφές, ωστόσο η κυβέρνηση δεν έχει ακόμα προχωρήσει σε οριζόντια λύση. Αντίθετα, οι πληρωμές γίνονται μόνο σε όσους έχουν δικαιωθεί δικαστικά. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει δεχθεί δεκάδες αναφορές αποστράτων που ζητούν ενιαία αντιμετώπιση και ξεκάθαρη εφαρμογή της νομολογίας.
Παραδείγματα πληρωμών
• Απόστρατος Στρατού με κύρια σύνταξη 1.350 ευρώ και μέρισμα 210 ευρώ: Αναδρομικά ~1.800 ευρώ από το 27μηνο.
• Συνταξιούχος Ναυτικού με υψηλές κρατήσεις 2019–2022: Αναδρομικά ~2.400 ευρώ μέσω εκκαθάρισης του ν.5018/2023.
• Απόστρατος Αεροπορίας με μικρή σύνταξη: Καμία καταβολή λόγω προσωπικής διαφοράς που συμψηφίστηκε.
Το κοινωνικό αποτύπωμα
Παρά τις πληρωμές, η εικόνα παραμένει θολή για πολλούς. Οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι τα αναδρομικά δίνουν μεν μια «ανάσα», αλλά δεν αντιμετωπίζουν το διαχρονικό πρόβλημα: τη χαμηλή σύνταξη σε σχέση με το κόστος ζωής.
Από την πλευρά του, το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι οι καταβολές γίνονται «εντός των δημοσιονομικών αντοχών», ενώ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας ρύθμισης για την ΕΑΣ μέσα στο 2026.
Τι ισχύει με το επίδομα των 250 ευρώ
Την ίδια στιγμή, στο επίκεντρο βρίσκεται και το ετήσιο επίδομα των 250 ευρώ που θα δοθεί τον Νοέμβριο. Τα κριτήρια δεν αλλάζουν:
• Ηλικία 65+ μέχρι 31/12/2024.
• Ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 14.000 ευρώ για άγαμο, 26.000 ευρώ για έγγαμο.
• Αντικειμενική αξία περιουσίας έως 200.000 ευρώ για άγαμο, 300.000 ευρώ για έγγαμο.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων ΟΠΕΚΑ, περίπου 1,1 εκατομμύριο συνταξιούχοι θα μείνουν εκτός. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και αρκετοί απόστρατοι που είτε δεν πιάνουν το ηλικιακό όριο είτε ξεπερνούν τα εισοδηματικά κριτήρια.
Προοπτική για το 2026–2027
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι η προσωπική διαφορά θα μειωθεί κατά 50% το 2026 και θα καταργηθεί το 2027. Αυτό σημαίνει ότι οι μελλοντικές αυξήσεις θα είναι «καθαρές» για την πλειοψηφία των συνταξιούχων, συμπεριλαμβανομένων των αποστράτων. Μέχρι τότε, όμως, οι πληρωμές αναδρομικών και τα επιδόματα παραμένουν τα βασικά εργαλεία στήριξης.
Τα αναδρομικά των αποστράτων για το 2025 δίνουν σημαντικές επιστροφές, σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετών χιλιάδων ευρώ. Όμως, οι ανισότητες στις πληρωμές, τα ανοιχτά μέτωπα με την ΕΑΣ και ο αποκλεισμός πολλών από το επίδομα των 250 ευρώ συνθέτουν μια εικόνα που παραμένει προβληματική. Το ερώτημα είναι αν η Πολιτεία θα προχωρήσει σε μόνιμες λύσεις ή θα συνεχίσει με αποσπασματικές παρεμβάσεις.