ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ: Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής συνέρχεται φέτος στην Αλεξάνδρεια, το διάστημα 6–8 Οκτωβρίου 2025, υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Πατριάρχου κ.κ. Θεοδώρου Β΄.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Πρόκειται για μια συνεδρίαση με ιδιαίτερο εκκλησιαστικό και ιστορικό βάρος, καθώς στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται οι εκλογές νέων Αρχιερέων αλλά και οι Αγιοκατατάξεις δύο σπουδαίων μορφών: του Πατριάρχου Σιλβέστρου και του ιεραποστόλου Χρυσοστόμου Παπασαραντόπουλου.
Επιστροφή της Ιεράς Συνόδου στην Αλεξάνδρεια
Η τελευταία σύγκληση της Ιεράς Συνόδου είχε πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο του 2024 στο Κάιρο. Μετά από δύο διαδοχικές συνεδριάσεις εκτός της παραδοσιακής έδρας, η Ιεραρχία επιστρέφει στην ιστορική πόλη της Αλεξάνδρειας, όπου χτυπά η καρδιά του Δευτερόθρονου Πατριαρχείου. Η επιλογή αυτή έχει σαφές συμβολικό νόημα: υπενθυμίζει την αδιάλειπτη πορεία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και την κεντρική του θέση στη ζωή της Ορθοδοξίας στην Αφρική.
Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας
Την Τρίτη 7 Οκτωβρίου θα λάβει χώρα η έναρξη των εργασιών με τον χαιρετισμό του Πατριάρχου Θεοδώρου και την αντιφώνηση του πρώτου τη τάξει Συνοδικού Ιεράρχη. Στη συνέχεια θα διεξαχθούν οι εκλογές νέων Αρχιερέων, με την απονομή των «Μεγάλων Μηνυμάτων» στους εκλεγέντες. Οι εκλογές αυτές αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς το Πατριαρχείο συνεχίζει την ενίσχυση της ιεραποστολικής του παρουσίας σε χώρες της Αφρικής, όπου η Ορθοδοξία γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε και Ανγκόλας κ. Σεραφείμ θα παρουσιάσει εισήγηση με θέμα «Η Θεολογία του Αγίου Αθανασίου του Μεγάλου μέσα από τις αποφάσεις της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας ως Θεολογική δυνατότης διά την ορατήν ενότητα των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών». Πρόκειται για μια θεολογική ανάλυση που συνδέει το παρελθόν με τα σύγχρονα αιτήματα ενότητας στον ορθόδοξο κόσμο.
Ακολούθως, θα αναγνωστούν οι Εκθέσεις Πεπραγμένων από τις Ιερές Μητροπόλεις Λιβύης, Άκρας, Μπραζαβίλ και Γκαμπόν, Αξώμης και Νιγηρίας, δίνοντας την ευκαιρία στους Ιεράρχες να παρουσιάσουν τα έργα και τις προκλήσεις της κάθε Εκκλησιαστικής Επαρχίας.
Οι Αγιοκατατάξεις της Τετάρτης
Η δεύτερη ημέρα, 8 Οκτωβρίου, θα σημαδευτεί από την Αγιοκατάταξη δύο εμβληματικών προσωπικοτήτων. Ο Πατριάρχης Σιλβέστρος, που υπηρέτησε με αυταπάρνηση τον Θρόνο της Αλεξάνδρειας, και ο Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος, ο οποίος αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος της ιεραποστολής στην Αφρική, θα αναδειχθούν στους καταλόγους των Αγίων της Εκκλησίας.
Ο Μητροπολίτης Γέρων Ναϊρόμπης κ. Μακάριος θα μιλήσει για τον Πατριάρχη Σιλβέστρο, αναδεικνύοντας τον βίο και το έργο του, ενώ ο Μητροπολίτης Κινσάσας κ. Θεοδόσιος θα παρουσιάσει την πολύπλευρη ιεραποστολική δράση του Χρυσοστόμου Παπασαραντόπουλου. Οι εισηγήσεις αυτές θα προσδώσουν θεολογικό και ιστορικό βάθος στη στιγμή της αγιοκατάταξης, που αναμένεται να συγκινήσει όχι μόνο τους παρόντες Αρχιερείς αλλά και το σύνολο του ορθόδοξου κόσμου.
Νέες προκλήσεις για την Εκκλησία της Αφρικής
Η Ιερά Σύνοδος δεν περιορίζεται μόνο στις εκλογές και στις αγιοκατατάξεις. Το απόγευμα της Τετάρτης θα παρουσιαστεί εισήγηση του Μητροπολίτη Ζάμπιας κ. Ιωάννου με θέμα «Τεχνητή Νοημοσύνη και Εκκλησία: Ευεργετήματα και Επιπτώσεις». Το θέμα αυτό καταδεικνύει την πρόθεση του Πατριαρχείου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, ενσωματώνοντας στους θεολογικούς και ποιμαντικούς προβληματισμούς ζητήματα που αγγίζουν την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Παράλληλα, θα αναγνωστούν οι Εκθέσεις Πεπραγμένων από τις Μητροπόλεις Μπουζουμπούρας και Μπουρούντι, Μπούνιας και Κισανγκάνι, Ανατολικού Κονγκό, Γκόμας και Μεγάλου Κίβου, Μπενίν, Τόγκο και Μπουρκίνα Φάσο, καθώς και Τζούμπας και Νοτίου Σουδάν. Οι τοπικές αυτές Εκκλησίες αντιμετωπίζουν μεγάλες κοινωνικές και ανθρωπιστικές προκλήσεις, με την Ορθοδοξία να αποτελεί ελπίδα και σημείο αναφοράς.
Η σημασία των αποφάσεων
Η φετινή Ιερά Σύνοδος αναμένεται να δώσει σαφές μήνυμα ενότητας, συνέχειας και ανανέωσης. Οι εκλογές νέων Αρχιερέων θα ενισχύσουν το έργο της Εκκλησίας σε περιοχές όπου οι ανάγκες είναι μεγάλες, ενώ οι αγιοκατατάξεις θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τους πιστούς και σημείο αναφοράς για την οικουμενικότητα της Ορθοδοξίας.
Η παρουσίαση θεμάτων που αγγίζουν τη θεολογία, την ιεραποστολή αλλά και τις νέες τεχνολογίες δείχνει ότι το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας δεν περιορίζεται στο παρελθόν, αλλά προσπαθεί να απαντήσει με θάρρος στα ερωτήματα της σύγχρονης εποχής.
Η Ιερά Σύνοδος της Αλεξάνδρειας τον Οκτώβριο του 2025 δεν θα είναι μια απλή διοικητική διαδικασία. Αντιθέτως, θα αποτελέσει γεγονός-ορόσημο για την πορεία της Ορθοδοξίας στην Αφρική και διεθνώς. Οι εκλογές, οι αγιοκατατάξεις και οι εισηγήσεις γύρω από την ενότητα, την αποστολή και τη σχέση Εκκλησίας και τεχνολογίας, συνθέτουν μια πλούσια θεματολογία που επιβεβαιώνει τον ζωντανό και δυναμικό ρόλο του Πατριαρχείου.
Με βάση την ατζέντα και το πνεύμα των συζητήσεων, οι αποφάσεις που θα ληφθούν αναμένεται να έχουν απήχηση σε ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο, ενώ θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τον ιστορικό ρόλο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αφρική και πέραν αυτής.
