Άγιος Δημήτριος Γκαγκαστάθης: Με μια συγκινητική πρόταση που έχει ήδη προκαλέσει συζητήσεις στους εκκλησιαστικούς κύκλους, ο Μητροπολίτης Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Χρυσόστομος εισηγήθηκε την καθιέρωση του νεοκαταταγμένου Αγίου Δημητρίου Γκαγκαστάθη ως προστάτη της πολύτεκνης χριστιανικής οικογένειας.
Επιμέλεια- ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η πρόταση ήρθε λίγες εβδομάδες μετά την απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στις 9 Ιουλίου 2025, να καταχωρίσει το όνομά του στις Αγιολογικές Δέλτους της Εκκλησίας.
Ο «παπα-Δημήτρης» της ταπεινότητας και της πίστης
Ο Άγιος Δημήτριος Γκαγκαστάθης, γνωστός στον λαό ως «παπα-Δημήτρης», υπηρέτησε με συνέπεια και αγάπη την Εκκλησία. Ήταν ιερέας της προσευχής, της ταπεινώσεως και της ανιδιοτελούς διακονίας. Παρά την κοίμησή του το 1975, η φήμη της αγιότητάς του παρέμεινε ζωντανή, καθώς πολλοί πιστοί συνεχίζουν να καταφεύγουν στις προσευχές του και να μαρτυρούν θαυμαστές επεμβάσεις.
Σημαντικό στοιχείο της ζωής του ήταν ότι υπήρξε πατέρας εννέα παιδιών. Ο ίδιος τίμησε όχι μόνο την ιερωσύνη αλλά και τον ιερό θεσμό της οικογένειας, δείχνοντας ότι ο δρόμος προς την αγιότητα δεν περιορίζεται στη μοναχική ζωή, αλλά μπορεί να βλαστήσει μέσα στην καθημερινότητα του γάμου και της γονεϊκότητας.
Η πρόταση του Μητροπολίτη Τρίκκης
Στην επίσημη τοποθέτησή του, ο κ. Χρυσόστομος τόνισε ότι ο νέος Άγιος αποτελεί ζωντανό «τύπο των πιστών» που σηκώνουν τον σταυρό της οικογενειακής ζωής σε δύσκολους καιρούς. Επικαλέστηκε μάλιστα την προφητική φράση του Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, ο οποίος είχε πει ότι «ο Θεός θα αναδείξει έναν νέο άγιο, τον παπα-Δημήτρη, την κατάλληλη στιγμή, όταν θα υποτιμηθεί ο γάμος και θα τεθεί στο περιθώριο η τεκνογονία».
Η αγιοκατάταξη του Αγίου Δημητρίου, όπως σημειώνει ο Μητροπολίτης, έγινε σε μια εποχή που η ιερότητα του γάμου αμφισβητείται ακόμη και από την ίδια τη νομοθεσία. Υπενθύμισε, μάλιστα, την ψήφιση του νόμου του Φεβρουαρίου 2024, που επιτρέπει τη σύναψη πολιτικού γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια, ως ένδειξη αυτής της αποϊεροποίησης.
Η σημασία για τη χριστιανική οικογένεια
Η πρόταση να καθιερωθεί ο Άγιος Δημήτριος ως προστάτης της πολύτεκνης οικογένειας έχει ιδιαίτερη σημασία στη σημερινή συγκυρία. Σε μια εποχή δημογραφικής κρίσης και μειούμενων γεννήσεων, η Εκκλησία θέλει να υπενθυμίσει τον πνευματικό και κοινωνικό ρόλο της οικογένειας.
Όπως αναφέρουν εκκλησιαστικοί παρατηρητές, η αναγνώριση ενός έγγαμου ιερέα με εννέα παιδιά ως Αγίου της Εκκλησίας έρχεται να υπογραμμίσει την αξία της συζυγικής ζωής και της γονεϊκότητας ως δρόμου προς την αγιότητα. Πρόκειται για μήνυμα όχι μόνο θεολογικό, αλλά και κοινωνικό, που συνδέει την πίστη με τη ζωή των πιστών στον σύγχρονο κόσμο.
Η επίσημη αγιοκατάταξη
Η πανηγυρική τελετή αγιοκατάταξης του Αγίου Δημητρίου Γκαγκαστάθη θα πραγματοποιηθεί στις 30 Αυγούστου στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, υπό τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και την περί αυτόν Ιερά Σύνοδο.
Η μνήμη του θα τιμάται κάθε 29 Ιανουαρίου, ημέρα της οσιακής κοιμήσεώς του. Η Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά και πλήθος πιστών, προετοιμάζονται για τον εορτασμό, βλέποντας σε αυτόν τον νέο Άγιο ένα φωτεινό παράδειγμα πίστης, ταπείνωσης και αγάπης προς την οικογένεια.
Η πρόταση του Μητροπολίτη Τρίκκης για τον νέο Άγιο Δημήτριο Γκαγκαστάθη ανοίγει έναν νέο δρόμο στη σχέση της Εκκλησίας με την κοινωνία. Σε εποχές όπου η οικογένεια δοκιμάζεται, η Εκκλησία καλεί να ξαναδούμε τον γάμο και την τεκνογονία ως «εργαστήριο αγιότητας».
Η σημασία της αγιοκατάταξης δεν είναι μόνο πνευματική αλλά και πολιτισμική, όπως τονίζει και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η φωνή του Αγίου Δημητρίου μπορεί να αποτελέσει στήριγμα για τις χριστιανικές οικογένειες και πηγή έμπνευσης για έναν κόσμο που αναζητά σταθερές αξίες μέσα στη ρευστότητα της εποχής.
Η πρόταση του Μητροπολίτη Τρίκκης έχει ως εξής:
Στους καιρούς αυτούς της συγχρόνου αποστασίας από το θέλημα του Θεού, της υποβαθμίσεως και της αποϊεροποιήσεως του μυστηρίου του γάμου, και της αποφυγής της τεκνογονίας, ο Κύριος ανέδειξε στο εκκλησιαστικό στερέωμα τον άγιο και αγαθό λευΐτη, π. Δημήτριο Γκαγκαστάθη, έγγαμο ιερέα και πατέρα εννέα τέκνων, κοιμηθέντα μεν οσιακώς το 1975, προσφάτως δε αγιοκαταταχθέντα υπό της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ο άγιος Δημήτριος ετίμησε διά του αγώνος του όχι μόνον την ιερωσύνη, αλλά και το θεοσύστατο μυστήριο του γάμου και τον ιερό θεσμό της οικογενείας, γενόμενος ούτως απόδειξις ότι «η έννομος συζυγία και η εξ αυτής παιδοποϊία» δεν είναι τίποτε άλλον, παρά εργαστήριον αγιότητος και κατά Θεόν τελειώσεως.
Εξαιτίας δε πάντων τούτων αλλά και της προφητικής ῥήσεως του οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, την οποίαν βλέπομεν να εκπληρώνεται πλέον κατά πάντα, ότι «ο Θεός θα αναδείξει έναν νέο άγιο, τον παπα-Δημήτρη, την κατάλληλη στιγμή και όταν υποτιμηθή ο γάμος και τεθή στο περιθώριο η τεκνογονία» προτείνομε να καθιερωθή ο άγιος Δημήτριος ο νέος ως ο προστάτης της πολύτεκνης χριστιανικής οικογενείας, όπως αποτελή «τύπος των πιστών» των αιρόντων τον σταυρόν της κατά Θεόν βιοτής και ασκήσεως εις το πλαίσιον της οικογενείας και δή της υπερπολυτέκνου οικογενείας.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΤΡΙΚΚΗΣ, ΓΑΡΔΙΚΙΟΥ ΚΑΙ ΠΥΛΗΣ Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ