ΒΟΛΟΚΟΛΑΜΣΚ ΑΝΤΩΝΙΟΣ: Σε μία περίοδο όπου οι διπλωματικές και θρησκευτικές ισορροπίες στην Ευρώπη παραμένουν εύθραυστες, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, τοποθετήθηκε με σαφήνεια και ειλικρίνεια για τις σχέσεις της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Αγία Έδρα, τον ρόλο του νέου Πάπα Λέοντα ΙΔ’ και την προοπτική διαμεσολάβησης του Βατικανού στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η συνέντευξη του Ιεράρχη στην εφημερίδα La Repubblica, παραχωρήθηκε λίγο πριν από την πρώτη του συνάντηση με τον Πάπα Λέοντα ΙΔ’ το περασμένο Σάββατο, 26 Ιουλίου, στο Βατικανό. Όπως ξεκαθάρισε, αν και η συνάντηση κινήθηκε σε πνεύμα αλληλοσεβασμού, δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς ενδείξεις για την κατεύθυνση που θα λάβουν οι διμερείς σχέσεις.
«Χρειαζόμαστε συνεργασία απέναντι στην εκκοσμίκευση»
Ο Μητροπολίτης Αντώνιος υπογράμμισε ότι, εν μέσω προοδευτικής εκκοσμίκευσης και πνευματικής αδιαφορίας, η ενότητα των χριστιανών γίνεται ακόμη πιο επιτακτική.
«Σε μια κατάσταση προοδευτικής εκκοσμίκευσης, οι Χριστιανοί πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παρότι εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει νέα ουσιαστική επικοινωνία με την Αγία Έδρα, επεσήμανε ότι από την εκλογή του νέου Πάπα δεν έχουν υπάρξει πρωτοβουλίες για υψηλού επιπέδου συνάντηση με τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο.
Η Ρωσική Εκκλησία, πάντως, αναγνωρίζει τις προσπάθειες του Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος, όπως σημείωσε ο Ιεράρχης, είχε δείξει ισορροπημένη στάση απέναντι στη ρωσοουκρανική σύγκρουση, ιδιαίτερα με την ιστορική του συνάντηση με τον Πατριάρχη Κύριλλο στην Κούβα το 2016.
🔗 Ανασκόπηση των σχέσεων Βατικανού – Πατριαρχείου Μόσχας είναι διαθέσιμη στον επίσημο ιστότοπο του Πατριαρχείου Μόσχας.
«Ο μεσολαβητής πρέπει να είναι ουδέτερος»
Στο ερώτημα αν η Αγία Έδρα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή στον πόλεμο της Ουκρανίας, ο Μητροπολίτης Αντώνιος εμφανίστηκε ιδιαίτερα επιφυλακτικός.
«Ο μεσολαβητής πρέπει να είναι ουδέτερος… Δεν είμαι σίγουρος ότι η Καθολική Εκκλησία μπορεί να αυτοαποκαλείται ουδέτερη», δήλωσε, αφήνοντας σαφείς αιχμές.
Ο Ιεράρχης υπενθύμισε ότι ο εκπρόσωπος της Καθολικής Εκκλησίας στο Κίεβο είχε συναινέσει στην απαγόρευση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία, γεγονός που, όπως είπε, υπονομεύει την αξιοπιστία οποιασδήποτε ειρηνευτικής αποστολής εκ μέρους του Βατικανού.
Σε σχέση με την αποστολή διαμεσολάβησης του Καρδινάλιου Matteo Zuppi, τόνισε ότι γνωρίζει προσωπικά τον καρδινάλιο και πως η πρώτη τους συνάντηση στη Μόσχα πραγματοποιήθηκε σε θετικό κλίμα. Ωστόσο, το ζητούμενο, σύμφωνα με τον Αντώνιο, είναι η αντικειμενική στάση.
«Αβάσιμοι οι ισχυρισμοί περί ρωσικής επιρροής»
Κλείνοντας, ο Μητροπολίτης χαρακτήρισε «αβάσιμους» τους ισχυρισμούς ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία δρα ως πράκτορας ρωσικών συμφερόντων.
«Οι Εκκλησίες πρέπει να επικεντρωθούν στις ανθρωπιστικές προκλήσεις. Η πνευματική φροντίδα και η προσευχή δεν εξυπηρετούν καμία πολιτική ατζέντα», δήλωσε με νόημα.
– Η θέση του Βατικανού για τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες δημοσιεύεται τακτικά μέσω του Γραφείου Τύπου της Αγίας Έδρας.
Εκκλησιαστική διπλωματία με προσεκτικά βήματα
Η συνάντηση του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ με τον Πάπα Λέοντα ΙΔ’ έγινε σε κλίμα αμοιβαίου σεβασμού, αλλά δεν έφερε σημαντικές ανακοινώσεις. Αντίθετα, ανέδειξε τη δυσπιστία που εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσα στις δύο πλευρές, καθώς και τη δυσκολία της Αγίας Έδρας να πείσει τη Μόσχα για τη διαμεσολαβητική της ουδετερότητα.
Η θρησκευτική διπλωματία συνεχίζει να διαδραματίζει ρόλο παράλληλο προς τις πολιτικές εξελίξεις, αλλά η επιτυχία της εξαρτάται από την εμπιστοσύνη των μερών και την ακεραιότητα των προθέσεων.
Το Βήμα Ορθοδοξίας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στο πεδίο των σχέσεων Ορθοδοξίας – Καθολικισμού, με σεβασμό στην εκκλησιαστική μαρτυρία και την αλήθεια των γεγονότων.