ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Τα πλασματικά έτη εξελίσσονται σε βασικό εργαλείο πρόωρης εξόδου για χιλιάδες ασφαλισμένους που πλησιάζουν τη σύνταξη.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Εννέα στους δέκα ασφαλισμένους που εντάσσονται στα παλαιά καθεστώτα (πριν το 1993) προσφεύγουν στην εξαγορά πλασματικών ετών για να θεμελιώσουν δικαίωμα ή να αποφύγουν τις παγίδες των ορίων ηλικίας.
Η εξαγορά δεν είναι ούτε φθηνή ούτε απλή. Με κόστος 20% του μισθού ανά μήνα εξαγοράς, τα πλασματικά έτη προϋποθέτουν σωστό υπολογισμό και στρατηγική.
Αύξηση κόστους από 1η Απριλίου
Η αύξηση του κατώτατου μισθού σε 880 ευρώ από την 1η Απριλίου 2025 οδήγησε σε αντίστοιχη αύξηση και στο κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών. Για όσους αμείβονται με τις ελάχιστες αποδοχές, η εξαγορά ενός έτους κοστίζει 2.122 ευρώ, ενώ για 3 πλασματικά έτη το συνολικό ποσό φτάνει τις 6.366 ευρώ.
Η αύξηση αυτή επηρεάζει κατά κύριο λόγο τους ασφαλισμένους στον e-ΕΦΚΑ που σχεδιάζουν να αποχωρήσουν μέσα στο 2025 με βάση τις κατώτατες αμοιβές. Οι εργατολόγοι συμβουλεύουν να αναμένουν την τελευταία χρονιά πριν τη συνταξιοδότηση ώστε να υπολογίσουν ακριβώς πόσα έτη χρειάζονται.
Τι είναι τα πλασματικά έτη και πώς εξαγοράζονται
Τα πλασματικά έτη αναγνώρισης περιλαμβάνουν:
• Στρατιωτική θητεία
• Σπουδές
• Τέκνα
• Ανεργία (επιδοτούμενη)
• Ασθένεια (επιδοτούμενη)
Τα τελευταία δύο αναγνωρίζονται δωρεάν, όμως δεν αυξάνουν το ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης, μόνο το σύνολο των απαιτούμενων ετών.
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, μπορούν να αναγνωριστούν:
• Έως 7 έτη σε ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα
• Έως 12 έτη στο Δημόσιο (7 από πλασματικά + 5 από τέκνα)
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ
Ποιοι ευνοούνται από τα πλασματικά έτη
Οι παλαιοί ασφαλισμένοι (πριν το 1993) αξιοποιούν τα πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν 25ετία ή 35ετία ως το 2012. Οι νεότεροι τα χρησιμοποιούν για να φτάσουν τα 40 έτη ασφάλισης και να συνταξιοδοτηθούν στα 62 αντί για 67 έτη.
Ιδιαίτερα ευνοημένες είναι:
• Μητέρες με ανήλικο παιδί το 2010–2012
• Τρίτεκνοι στο Δημόσιο
• Δημόσιοι υπάλληλοι με προσλήψεις πριν το 1993
• Εργαζόμενοι με διαδοχική ασφάλιση
10 παραδείγματα με ποσά και Ταμεία
1. Ιδιωτικός τομέας (ΙΚΑ) – Άνδρας με 37 έτη και μισθό 1.200 ευρώ:
Χρειάζεται 3 πλασματικά έτη → Κόστος: 8.640 ευρώ → Σύνταξη στα 62
2. ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) – Ελεύθερος επαγγελματίας με 34 έτη:
Χρειάζεται 6 πλασματικά → Κόστος: 12.000 ευρώ → Αποφυγή ορίου ηλικίας 67
3. Δημόσιο (πρ. υπάλληλος ΥΠΠΟ) – Μητέρα με πρόσληψη το 1991 και 2 παιδιά:
Αναγνωρίζει 5 έτη από τέκνα + 2 από σπουδές → Χωρίς κόστος για 5 → Κόστος 3.600 ευρώ για 2 έτη → Σύνταξη στα 58,5
4. ΕΤΑΑ (δικηγόρος) – Με 32 έτη:
Εξαγορά 8 πλασματικών για 40ετία → Κόστος: 14.000 ευρώ (μισθός 1.500 ευρώ) → Πλήρης σύνταξη στα 62
5. ΔΕΚΟ – Τράπεζα – Υπάλληλος με 33 έτη και ανήλικο τέκνο:
Εξαγορά 2 πλασματικών + 1 τέκνου → Κόστος: 4.800 ευρώ → Σύνταξη στα 60
6. ΙΚΑ με βαρέα – Οικοδόμος με 10.200 ημέρες και 7.200 σε βαρέα:
Χρειάζεται 900 ημέρες εξαγοράς → Κόστος 3.150 ευρώ → Σύνταξη με 10.500 σύνολο
7. Δημόσιο – Παιδαγωγός με 23 έτη το 2010 και 2 τέκνα:
Αναγνωρίζει 2 έτη τέκνων + 2 σπουδών → Κόστος: 2.400 ευρώ → Σύνταξη το 2026 στα 59
8. Αγρότης (πρ. ΟΓΑ) με 33 έτη:
Εξαγορά 7 πλασματικών ετών → Κόστος: 5.880 ευρώ (μειωμένος συντελεστής) → Πλήρης στα 62
9. Δικηγόρος (πρ. ΤΑΝ) με 29 έτη:
Αναγνωρίζει 10 πλασματικά → Κόστος: 18.000 ευρώ (υψηλό εισόδημα) → Πλήρης στα 61
10. ΙΚΑ με διαδοχική ασφάλιση – Εργαζόμενος σε ΜΜΕ με 34 έτη:
Εξαγορά 6 ετών → Κόστος 10.200 ευρώ → Πλήρης σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας 67
Τι ισχύει με τα αναδρομικά – Ποιοι θα πληρωθούν ως Σεπτέμβριο
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΑΑΔΕ και κύκλους του Υπουργείου Εργασίας, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 θα καταβληθούν αναδρομικά έως 3.751 ευρώ σε 380.000 συνταξιούχους που περιμένουν:
• Προσωπική διαφορά για τις συντάξεις του 2023–2024
• Αναδρομικά επικουρικών
• Επιστροφές ΕΑΣ
• Δικαστικές αποφάσεις για ΤΑΔΚΥ και ΤΑΠ-ΟΤΕ
Σύμφωνα με τον εργατολόγο Νίκο Παπανίκα, «οι πληρωμές γίνονται με fast track διαδικασίεςκαι προτεραιότητα στους χαμηλοσυνταξιούχους».
Ποιες παγίδες πρέπει να προσέξετε
• Δεν μετράνε όλα τα πλασματικά έτη το ίδιο. Η ανεργία και η ασθένεια δεν προσθέτουν χρήμα στην ανταποδοτική σύνταξη.
• Ο χρόνος εξαγοράς μπορεί να είναι ασύμφορος. Αν αποχωρείτε με σύνταξη κάτω των 800 ευρώ, το όφελος σε σχέση με το κόστος είναι μικρό.
• Αν δεν προλαβαίνετε να πιάσετε 40ετία, σκεφτείτε εναλλακτικά σενάρια μειωμένης σύνταξης ή εργασίας με part time.
Τα πλασματικά έτη αποτελούν κλειδί για την πρόωρη συνταξιοδότηση, ιδιαίτερα για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι το 2027. Παρά το κόστος, η σωστή αναγνώριση μπορεί να εξοικονομήσει έως και 5 χρόνια εργασίας, να μειώσει το όριο ηλικίας ή να αυξήσει το τελικό ποσό σύνταξης.
Όμως απαιτείται σωστή μελέτη και πληροφόρηση από επίσημους φορείς όπως ο e-ΕΦΚΑ, η ΗΔΙΚΑκαι η ΑΑΔΕ. Κάθε λάθος υπολογισμός μπορεί να κοστίσει χιλιάδες ευρώ ή να καθυστερήσει σημαντικά την απονομή σύνταξης.
Οι ασφαλισμένοι καλούνται να ενημερωθούν αναλυτικά και να καταθέσουν αιτήματα εξαγοράς μόνο όταν είναι σίγουροι για το τελικό όφελος. Το 2025 είναι κρίσιμο έτος, με αλλαγές τόσο σε κατώτατο μισθό όσο και στις τακτικές πληρωμών αναδρομικών.
Η σωστή επιλογή εξαγοράς, μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε σύνταξη στα 62 με 1.150 ευρώ και σύνταξη στα 67 με 820 ευρώ.