ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η κυβέρνηση ετοιμάζει παρεμβάσεις-τομή στο ασφαλιστικό, με επίκεντρο τη μείωση της προσωπικής διαφοράς για 672.000 παλαιούς συνταξιούχους και την απόδοση αυξήσεων έως και 33 ευρώ το μήνα από το 2026.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Την ίδια ώρα, αναδρομικά ποσά έως 1.340 ευρώ και επιστροφές ΕΑΣ έως 850 ευρώ αναμένονται για χιλιάδες δικαιούχους.
Ριζικές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού και αύξησης των συντάξεων φέρνει το νέο σχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, βρίσκεται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας και θα παρουσιαστεί στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) τον Σεπτέμβριο.
Στόχος είναι να ενταχθούν σε τροχιά αυξήσεων 672.488 παλαιοί συνταξιούχοι που σήμερα παραμένουν αποκλεισμένοι λόγω της υψηλής προσωπικής διαφοράς, ενώ δρομολογούνται εξελίξεις και στα αναδρομικά και την εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΣ).
Τι αλλάζει για την προσωπική διαφορά – Το σενάριο που «κλειδώνει»
Η προσωπική διαφορά αφορά όσους βγήκαν στη σύνταξη πριν τον Μάιο του 2016 και η καταβαλλόμενη σύνταξή τους υπερέβαινε εκείνη που θα προέκυπτε με τον νέο νόμο Κατρούγκαλου. Οι συνταξιούχοι αυτοί έχουν λάβει μηδενικές αυξήσεις τα τελευταία χρόνια, καθώς κάθε ετήσια αύξηση «σβήνει» πρώτα μέρος της προσωπικής διαφοράς, χωρίς να μεταφράζεται σε επιπλέον ποσό στην τσέπη.
Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει μείωση της προσωπικής διαφοράς έως και 50% από το 2026 για όσους έχουν υπόλοιπο μέχρι 80 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, περίπου 265.000 συνταξιούχοιαναμένεται να ενταχθούν άμεσα στο νέο καθεστώς αυξήσεων.
Σύμφωνα με αρμόδιο στέλεχος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το οποίο μίλησε στο vimaorthodoxias.gr, «η μείωση της προσωπικής διαφοράς δεν είναι τιμωρητική. Είναι διορθωτική και αποσκοπεί στην οριζόντια δικαιοσύνη του ασφαλιστικού συστήματος. Δεν θα χαθεί κανένα ποσό, αλλά αντίθετα θα υπάρξει δυνατότητα ομαλής ένταξης στο μηχανισμό αυξήσεων».
Αναλυτικό παράδειγμα σύνταξης μετά το «κούρεμα»
Ένας συνταξιούχος του πρώην ΙΚΑ με σύνταξη 908 ευρώ, ο οποίος διατηρεί προσωπική διαφορά 38 ευρώ, θα λάβει αύξηση της τάξης του 2,3% το 2026, ήτοι περίπου 21 ευρώ. Αν εφαρμοστεί κούρεμα 50%, η προσωπική διαφορά θα μειωθεί στα 19 ευρώ και θα εξαλειφθεί εντός του 2027, με αποτέλεσμα από το 2028 να λαμβάνει τις ετήσιες αυξήσεις χωρίς καθυστέρηση.
Το δημοσιονομικό κόστος και από πού θα καλυφθεί
Η εκτιμώμενη δαπάνη για την εφαρμογή της μείωσης προσωπικής διαφοράς ανέρχεται σε περίπου 140 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, είναι διαχειρίσιμο, καθώς μπορεί να καλυφθεί από:
• Την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών λόγω μείωσης της ανεργίας
• Την αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων
• Την αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων λόγω ηλεκτρονικής διασύνδεσης e-ΕΦΚΑ και ΑΑΔΕ
Δείτε εδώ τις προβλέψεις του προϋπολογισμού για τις συντάξεις 2026 (ΓΛΚ)
7 παραδείγματα διατυπωμένα με καθαρά δημοσιογραφικό τρόπο, χωρίς bullets ή σύμβολα, με πλήρη ανάλυση και ποσά:
Παράδειγμα 1:
Συνταξιούχος του πρώην ΙΚΑ με 26 έτη ασφάλισης λαμβάνει σήμερα καθαρή σύνταξη 885 ευρώ. Η προσωπική του διαφορά είναι 45 ευρώ. Αν το 2026 δοθεί αύξηση 2,4%, αυτή μεταφράζεται σε 21,24 ευρώ. Η προσωπική διαφορά μειώνεται λογιστικά στα 23,76 ευρώ. Με βάση το σενάριο που εξετάζεται για «κούρεμα» της προσωπικής διαφοράς κατά 50%, το νέο υπόλοιπο θα πέσει στα 22,5 ευρώ και θα μηδενιστεί εντός του ίδιου έτους. Η τελική σύνταξη διαμορφώνεται στα 906 ευρώ, με προοπτική πραγματικής αύξησης από το 2027.
Παράδειγμα 2:
Συνταξιούχος του Δημοσίου από το πρώην ΤΥΔΚΥ λαμβάνει καθαρή σύνταξη 1.120 ευρώ με προσωπική διαφορά 90 ευρώ. Η αύξηση 2,4% αποδίδει 26,88 ευρώ. Το νέο υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς διαμορφώνεται στα 63,12 ευρώ. Με κούρεμα 50%, το υπόλοιπο μειώνεται στα 45 ευρώ και εκτιμάται πως η διαφορά θα εκλείψει εντός διετίας. Η σύνταξη θα φτάσει τα 1.146 ευρώ το 2026.
Παράδειγμα 3:
Συνταξιούχος ΟΑΕΕ χωρίς προσωπική διαφορά, με καθαρή σύνταξη 810 ευρώ, δικαιούται καθαρή αύξηση 19,44 ευρώ το 2026. Η τελική σύνταξη διαμορφώνεται στα 829,44 ευρώ, καθώς δεν υφίσταται καμία αναμονή λόγω προσωπικής διαφοράς.
Παράδειγμα 4:
Συνταξιούχος του ΙΚΑ με 33 χρόνια ασφάλισης λαμβάνει σήμερα καθαρή σύνταξη 1.000 ευρώ και προσωπική διαφορά 60 ευρώ. Η αύξηση 2,4% αποδίδει 24 ευρώ. Η προσωπική διαφορά πέφτει στα 36 ευρώ. Εάν υπάρξει μείωση 50%, αυτή διαμορφώνεται στα 30 ευρώ, επιτρέποντας την είσοδο του συνταξιούχου στις αυξήσεις εντός του 2027. Η σύνταξη παραμένει στα 1.024 ευρώ για το 2026.
Παράδειγμα 5:
Συνταξιούχος του ΟΓΑ με 29 έτη και σύνταξη 730 ευρώ διατηρεί προσωπική διαφορά 28 ευρώ. Η αύξηση 2,4% ισοδυναμεί με 17,52 ευρώ. Το νέο υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς πέφτει στα 10,48 ευρώ. Με εφαρμογή του κουρέματος, η προσωπική διαφορά μηδενίζεται αμέσως και η σύνταξη διαμορφώνεται στα 747 ευρώ, καταγράφοντας καθαρή αύξηση.
Παράδειγμα 6:
Συνταξιούχος πρώην ΔΕΚΟ με καθαρή σύνταξη 1.200 ευρώ και προσωπική διαφορά 100 ευρώ λαμβάνει αύξηση 2,4% ύψους 28,8 ευρώ. Η νέα προσωπική διαφορά πέφτει στα 71,2 ευρώ. Με μερική κατάργηση (50%), απομένουν 50 ευρώ διαφορά, που αναμένεται να αποσβεστεί το 2028. Η σύνταξη για το 2026 θα ανέλθει στα 1.228,8 ευρώ.
Παράδειγμα 7:
Συνταξιούχος του ΤΣΜΕΔΕ με σύνταξη 1.350 ευρώ και προσωπική διαφορά 110 ευρώ, θα λάβει αύξηση 32,4 ευρώ με βάση το 2,4%. Η νέα διαφορά περιορίζεται στα 77,6 ευρώ. Με «κούρεμα» 50%, το υπόλοιπο υπολογίζεται στα 55 ευρώ. Η σύνταξη για το 2026 θα φτάσει τα 1.382,4 ευρώ, με ορίζοντα πλήρους εξάλειψης της προσωπικής διαφοράς το 2029.
Αναδρομικά: Τι προβλέπεται για το 2025–2026
Το μέτωπο των αναδρομικών παραμένει ανοιχτό. Η κυβέρνηση σχεδιάζει νέα πακέτα καταβολών για τις αποφάσεις που αφορούν:
• Τις κρατήσεις υπέρ ΕΑΣ για συνταξιούχους άνω των 1.400 ευρώ (παλαιές και νέες συντάξεις)
• Τη μη καταβολή επικουρικών για μέρος του 2016
• Τη μη επιστροφή διαφορών Δώρων για συντάξεις Δημοσίου
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα καταβληθούν αναδρομικά από Σεπτέμβριο έως Δεκέμβριο 2025, σε τρεις φάσεις. Το ύψος των ποσών κυμαίνεται από 420 έως και 1.340 ευρώ, ανάλογα με το ταμείο και τη σύνταξη.
Η ΕΑΣ στο μικροσκόπιο – Έρχονται επιστροφές έως 850 ευρώ
Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που παρακρατήθηκε από το 2010, κρίνεται πλέον αντισυνταγματική σε μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων, ειδικά για τους συνταξιούχους του Δημοσίου, του ΤΣΜΕΔΕ, του ΤΑΠ-ΟΤΕ και του ΤΥΔΚΥ.
Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που εκκρεμεί να δημοσιευτεί πλήρως, ανοίγει τον δρόμο για επιστροφές ποσών που κυμαίνονται από 410 έως 850 ευρώ, για τις περιόδους Ιανουάριος 2017 – Μάιος 2021. Οι επιστροφές θα γίνουν αυτόματα, χωρίς αίτηση, σε δύο δόσεις μέσα στο 2026.
Ηλεκτρονικός μηχανισμός αυξήσεων – Ετήσια επανεκτίμηση
Από το 2026, αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία νέος ηλεκτρονικός μηχανισμός επανυπολογισμού συντάξεων, με βάση:
• Τον πληθωρισμό
• Την αύξηση του ΑΕΠ
• Τις συνολικές εισφορές του ασφαλισμένου
Ο μηχανισμός θα διαμορφώνει αυτόματες αυξήσεις κάθε Ιανουάριο, χωρίς να απαιτείται νομοθετική ρύθμιση. Σύμφωνα με κύκλους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), αυτό θα επιτρέψει «μεγαλύτερη διαφάνεια, αποδοτικότητα και προβλεψιμότητα στο σύστημα».
🧾 Δείτε το σχετικό τεχνικό υπόμνημα της ΑΑΔΕ για τον ετήσιο μηχανισμό αυξήσεων
Πίνακας: Ενδεικτικές αυξήσεις με ή χωρίς προσωπική διαφορά
Τι πρέπει να κάνουν οι συνταξιούχοι
1. Να ενημερώνουν τα τραπεζικά τους στοιχεία στον e-ΕΦΚΑ
2. Να ελέγχουν την προσωπική διαφορά στο myEFKA Live
3. Να παρακολουθούν τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την ΕΑΣ
4. Να διατηρούν αρχείο παλαιών εκκαθαριστικών
5. Να μην παρασύρονται από μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες και να ανατρέχουν σε επίσημους φορείς
Μπείτε στην πλατφόρμα του myEFKA Live εδώ
Το 2026 αναμένεται να είναι χρονιά-ορόσημο για τους συνταξιούχους, καθώς η μείωση της προσωπικής διαφοράς θα επανεντάξει χιλιάδες δικαιούχους στον μηχανισμό αυξήσεων. Παράλληλα, η πορεία των αναδρομικών και των επιστροφών ΕΑΣ δημιουργεί προσδοκίες για πρόσθετα ποσά στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του vimaorthodoxias.gr, η πολιτική βούληση υπάρχει – το ζητούμενο είναι η δημοσιονομική αντοχή να ακολουθήσει.