ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Οι νέες ηλικίες συνταξιοδότησης και το προσδόκιμο ζωής-Το 2027 έρχεται να αλλάξει οριστικά το τοπίο στις συντάξεις.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Με βάση τον νόμο 3863/2010, που προέβλεπε από το 2021 και κάθε τρία χρόνια αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας βάσει του προσδόκιμου ζωής, το επόμενο «παράθυρο εφαρμογής» είναι η διετία 2026–2027.
Η σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με την αύξηση του προσδόκιμου είναι ήδη πρακτική στις περισσότερες χώρες της ΕΕ και –καθώς η αναβολή του μέτρου λόγω πανδημίας λήγει– αναμένεται να τεθεί ξανά σε ισχύ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες άνω των 65 ετών από 18,8 έτη το 2019 αναμένεται να αυξηθεί σε 20 έτη έως το 2030, ενώ στις γυναίκες από 21,8 σε 22,9 έτη. Αυτό μεταφράζεται σε πιθανή αύξηση των ορίων ηλικίας από το 2027 κατά 6 έως 18 μήνες, ανάλογα με το ποσοστό εφαρμογής.
Το επικρατέστερο σενάριο για την Ελλάδα, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, είναι η αναλογία 1:1. Δηλαδή, κάθε έτος αύξησης του προσδόκιμου ζωής ισοδυναμεί με ένα έτος αύξησης στο όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη.
Ποιοι θα επηρεαστούν από τις αλλαγές
Το νέο σύστημα ηλικιακής αναπροσαρμογής αφορά ασφαλισμένους που σήμερα είναι από 35 έως 55 ετών, και ιδίως:
• Ασφαλισμένους ηλικίας 50–55 ετών, οι οποίοι βρίσκονται κοντά στα 62 αλλά δεν θεμελιώνουν δικαίωμα πριν το 2027.
• Ασφαλισμένους 35–45 ετών, που μπορεί να δεχθούν δύο ή και τρεις αυξήσεις ορίου.
• Νέους ασφαλισμένους, οι οποίοι πιθανόν να δουν τη σύνταξη μόνο μετά τα 64–65 έτη με 44 χρόνια ασφάλισης.
Όσοι δεν συμπληρώσουν θεμελίωση πριν το 2027, δηλαδή την απαραίτητη ηλικία και τα έτη ασφάλισης, κινδυνεύουν να βρεθούν με όρια αυξημένα έως και 1,5 έτος. Π.χ. ασφαλισμένος που υπολόγιζε να βγει στα 62 το 2029 μπορεί να συνταξιοδοτηθεί τελικά στα 63,6.
Ποιοι δεν επηρεάζονται
Από τις αλλαγές εξαιρούνται:
• Όσοι έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης.
• Ασφαλισμένοι με δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη που μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε.
• Συνταξιούχοι αναπηρίας ή γονείς/κηδεμόνες αναπήρων με ειδικές διατάξεις.
• Εργαζόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
• Ένστολοι και Σώματα Ασφαλείας, που καλύπτονται από ειδική νομοθεσία.
Αναδρομικά: Ποιοι και πόσα θα πάρουν μέχρι το τέλος του 2025
Σύμφωνα με τις νεότερες πληροφορίες, περισσότερα από 480.000 συνταξιούχοι θα λάβουν αναδρομικά έως 11.524 ευρώ, μέχρι το τέλος του έτους. Οι πληρωμές αναδρομικών αφορούν κυρίως:
• Παράνομες κρατήσεις ΕΑΣ και επιστροφές που αφορούν την περίοδο 2017–2021.
• Διαφορές προσωπικής διαφοράς για όσους δεν έλαβαν αυξήσεις μετά το 2023.
• Επικουρικά και κύριες συντάξεις, λόγω λαθών στον επανυπολογισμό από το 2019.
Αναλυτικά παραδείγματα:
Οι πρώτες πληρωμές πραγματοποιούνται ήδη με τις συντάξεις Αυγούστου, ενώ η μεγαλύτερη καταβολή θα γίνει τον Σεπτέμβριο 2025, με επιβεβαίωση της ΗΔΙΚΑ.
Πληρωμές ΕΦΚΑ και ενημέρωση για προσωπική διαφορά
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές από τον e-ΕΦΚΑ, εξετάζεται η αυτόματη ένταξη 200.000 συνταξιούχων με αρνητική προσωπική διαφορά σε διαδικασία συμψηφισμού με μελλοντικές αυξήσεις, ώστε να αρχίσουν να ωφελούνται σταδιακά από το 2026.
Επιπλέον, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει ρύθμιση για να δοθεί εφάπαξ ποσό έως και 1.200 ευρώ σε συγκεκριμένες κατηγορίες παλαιών συνταξιούχων που δεν έλαβαν καμία αποκατάσταση από το 2020 έως σήμερα.
Πότε γίνονται οι πληρωμές – Ημερολόγιο Αυγούστου
Οι επόμενες πληρωμές διαμορφώνονται ως εξής:
• 22 Αυγούστου: Πληρωμή κύριων και επικουρικών συντάξεων ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ (ΑΜΚΑ που λήγει σε 1, 3, 5, 7, 9).
• 26 Αυγούστου: Πληρωμή υπολοίπων κύριων και επικουρικών (ΑΜΚΑ λήγει σε 0, 2, 4, 6, 8).
• 29 Αυγούστου: Αναδρομικά ΕΑΣ και προσωπική διαφορά παλαιών συνταξιούχων.
Τι να προσέξουν οι ασφαλισμένοι έως το 2027
1. Να θεμελιώσουν δικαίωμα άμεσα, είτε με αναγνώριση πλασματικών ετών είτε με εξαγορά στρατιωτικής θητείας (όπου επιτρέπεται).
2. Να ενημερωθούν από ΕΦΚΑ ή εργατολόγο για το πότε «κλειδώνουν» ηλικιακά το δικαίωμα, πριν εφαρμοστούν αυξήσεις.
3. Να υποβάλουν αίτηση απονομής πριν την αλλαγή καθεστώτος, ώστε να διατηρήσουν τα τρέχοντα όρια.
Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας έρχεται για να μείνει και απειλεί την επόμενη γενιά ασφαλισμένων με παράταση του εργασιακού βίου. Παράλληλα, η αποκατάσταση αναδρομικών για παλαιούς και νέους συνταξιούχους εξελίσσεται με ρυθμό που δείχνει πως –έστω και αργά– το κράτος προχωρά σε μερική θεραπεία των αδικιών του προηγούμενου δεκαετούς κύκλου.
-120x86.jpg)
