ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ: Μετά τον ατυχέστατο χειρισμό της υπόθεσης της Μονής από την ελληνική πλευρά, το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί επανόρθωση μέσω νομοσχεδίου – Νομική οντότητα η Μονή Σινά στην Ελλάδα – Ρυθμίσεις για τη θεολογική εκπαίδευση, τους χώρους λατρείας και την παρουσία αλλοδαπών φοιτητών
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Μετά την κρίσιμη γκάφα του ελληνικού κρατικού μηχανισμού στον χειρισμό της υπόθεσης της Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά – η οποία κορυφώθηκε με την απόφαση του Εφετείου Ισμαηλίας στην Αίγυπτο που θέτει σε αμφισβήτηση το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής – το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού φέρνει προς συζήτηση και ψήφιση νομοσχέδιο σωτηρίας, σύμφωνα με κύκλους της Εκκλησίας και της Διπλωματίας. Το σχέδιο νόμου έχει τεθεί ήδη σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Ιουλίου 2025, και είναι διαθέσιμο.
Από την ολιγωρία στην κινητοποίηση
Η υπόθεση της Μονής Σινά είχε προειδοποιήσει με σαφήνεια την ελληνική διπλωματία από τις αρχές του έτους. Ωστόσο, η παρατεταμένη αδράνεια, σε συνδυασμό με το έλλειμμα νομικής κατοχύρωσης της Μονής εντός Ελλάδας, οδήγησε σε μία κατάσταση που αξιοποιήθηκε από δικαστικές αρχές της Αιγύπτου για να υπονομευθεί η ιστορική αυτονομία του ελληνορθόδοξου μοναστηριού.
Με το νέο νομοσχέδιο, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να διορθώσει τη γεωπολιτική ζημία, παρέχοντας στη Μονή Σινά νομική προσωπικότητα δημοσίου δικαίου στην Ελλάδα, ενισχύοντας το κύρος και την πνευματική παρουσία της στο εσωτερικό και διεθνώς.
Τι προβλέπει το Σχέδιο Νόμου
Το πλήρες κείμενο του σχεδίου νόμου τιτλοφορείται: «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Ελληνορθόδοξη Ιερά Βασιλική Αυτόνομη Μονή του Αγίου και Θεοβάδιστου Όρους Σινά στην Ελλάδα”, ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, ενίσχυση της ασφάλειας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, διατάξεις για τον αθλητισμό και λοιπές ρυθμίσεις».
Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2, σκοπός του νέου νομικού προσώπου είναι:
- Η επίσημη εκπροσώπηση της Μονής στην Ελλάδα
- Η υποστήριξη του μοναχικού και θεολογικού έργου της
- Η νομική διαχείριση των περιουσιακών της στοιχείων στην ελληνική επικράτεια
Η νομοθετική ρύθμιση περιλαμβάνει συνολικά 20 άρθρα, τα οποία ρυθμίζουν και την οργάνωση, λειτουργία και διοίκηση του νέου νομικού προσώπου.
Επιπλέον ρυθμίσεις – Νέα εποχή για τους χώρους λατρείας και τα εκκλησιαστικά ιδρύματα
Στο ίδιο νομοσχέδιο ενσωματώνονται σημαντικές ρυθμίσεις της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, μεταξύ των οποίων:
- Καταργείται το μεταξικό καθεστώς αδειοδότησης χώρων λατρείας, το οποίο ίσχυε από τη δεκαετία του 1930
- Διαμορφώνεται νέο, σύγχρονο και συνταγματικά συμβατό πλαίσιο για τη λειτουργία λατρευτικών χώρων όλων των κοινοτήτων (εκτός της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού, όπως προβλέπεται στο άρθρο 3 του Συντάγματος)
- Δίνεται η δυνατότητα νόμιμης παρουσίας θρησκευτικών κοινοτήτων, όπως οι Μπεκτασήδες-Αλεβίτες και η Εκκλησία της Σουηδίας, ως θρησκευτικά νομικά πρόσωπα κατά τον Ν. 4301/2014
Στήριξη της θεολογικής παιδείας και αλλοδαπών φοιτητών
Με στόχο τη διεθνοποίηση της θεολογικής εκπαίδευσης και την ενίσχυση της Ορθόδοξης παρουσίας στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, το νομοσχέδιο:
- Ενισχύει τις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες και τις Θεολογικές Σχολές με δυνατότητα φοίτησης αλλοδαπών
- Διευκολύνει τη λειτουργία των Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ.) και την ένταξη αλλοδαπών μαθητών στα Πρότυπα Εκκλησιαστικά Σχολεία
- Προωθεί τη στήριξη του κοινωφελούς έργου των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, εντός ενός καθαρού νομικού πλαισίου
Πολιτική και πνευματική σημασία της ρύθμισης
Το Υπουργείο Παιδείας επισημαίνει ότι πρόκειται για μία κρίσιμη μεταρρύθμιση με διπλό χαρακτήρα: αφενός εσωτερική κανονιστική αναβάθμιση, αφετέρου στρατηγική επιλογή για τη στήριξη της Ορθοδοξίας στην Ανατολή.
Η Μονή Σινά, με παρουσία από τον 6ο αιώνα, είναι το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο και διαθέτει ανεκτίμητης αξίας χειρόγραφα, εικόνες και αρχείο που διασώζουν την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Η αναγνώρισή της εντός του ελληνικού νομικού πλαισίου ισχυροποιεί τη θέση της Εκκλησίας και της Ελλάδας στις διεθνείς θρησκευτικές ισορροπίες.
Δείτε το σχέδιο νόμου αναλυτικά: