Καθώς το καλοκαίρι προχωρά, η αγωνία για τα αναδρομικά συνεχίζει να κορυφώνεται στους συνταξιούχους όλων των Ταμείων. Οι δικαστικές εξελίξεις, οι κυβερνητικές ανακοινώσεις και οι κινήσεις των φορέων κοινωνικής ασφάλισης επηρεάζουν άμεσα χιλιάδες συνταξιούχους, που περιμένουν να μάθουν εάν και πότε θα δουν χρήματα πίσω στον λογαριασμό τους.
Ποιοι δικαιούνται αναδρομικά;
Τα αναδρομικά αφορούν κυρίως τις μειώσεις που είχαν επιβληθεί στις κύριες και επικουρικές συντάξεις την περίοδο 2010-2012, οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Παρόλο που ένα μέρος των αναδρομικών αποδόθηκε το 2020, πολλοί συνταξιούχοι συνεχίζουν να διεκδικούν υπόλοιπα ποσά είτε μέσω μαζικών αγωγών είτε ατομικά.
Η Εθνική Αναλογιστική Αρχή έχει αναλύσει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις των πιθανών επιστροφών και αναμένεται να καταθέσει νέα έκθεση τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, οι δικαστικές διεκδικήσεις συνεχίζονται και δημιουργούν έντονη πίεση στην κυβέρνηση να δώσει οριστική λύση.
Τι λέει ο ΕΦΚΑ
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη η εκκαθάριση των εκκρεμών συντάξεων και ταυτοχρόνως η διευθέτηση περιπτώσεων με λανθασμένες ή ελλιπείς καταβολές αναδρομικών από παλαιότερες αποφάσεις.
Ο Φορέας επισημαίνει ότι όσοι είχαν προσφύγει δικαστικά μέχρι και τον Ιούλιο του 2020 διατηρούν ισχυρή πιθανότητα να λάβουν αναδρομικά για την περίοδο 2015-2016, υπό την προϋπόθεση θετικής τελεσίδικης απόφασης.
Παράλληλα, ετοιμάζεται πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι συνταξιούχοι θα μπορούν να βλέπουν αναλυτικά τις κινήσεις στα ποσά της σύνταξής τους, καθώς και εάν υπάρχουν εκκρεμή αναδρομικά προς πληρωμή.
Οι τελευταίες αποφάσεις των δικαστηρίων
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε μέσα στον Ιούνιο σειρά αποφάσεων, με τις οποίες δικαιώνει συνταξιούχους που είχαν υποβάλει αγωγές για τα αναδρομικά των επικουρικών και των δώρων. Οι αποφάσεις αυτές ενισχύουν το νομικό επιχείρημα πως ακόμα κι αν κάποιος έχει λάβει μέρος των αναδρομικών, μπορεί να συνεχίσει να διεκδικεί τα υπόλοιπα.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν και πότε η κυβέρνηση θα επιλέξει να επεκτείνει οριζόντια τη χορήγηση νέων αναδρομικών, καθώς αυτό συνεπάγεται δαπάνη δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός Εργασίας.
Ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Το Ελεγκτικό Συνέδριο, με μια σημαντική έκθεσή του τον Μάιο του 2025, επιβεβαίωσε πως οι συνταξιούχοι του Δημοσίου δεν έχουν ακόμη αποζημιωθεί πλήρως για τις περικοπές της περιόδου 2012-2015. Οι σχετικές αποφάσεις έρχονται σε αντίθεση με τη θέση του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο υποστηρίζει πως οι υποχρεώσεις έχουν καλυφθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Ελεγκτικό Συνέδριο θα επανεξετάσει νέα προσφυγή που αφορά τη συνταξιοδοτική πολιτική μετά το 2016, λόγω αλλαγών που επέφερε ο νόμος Κατρούγκαλου.
Δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα – Ξανά στο προσκήνιο
Ιδιαίτερη σημασία έχει δοθεί στο ζήτημα των καταργημένων δώρων (Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας), καθώς μεμονωμένες αποφάσεις Πρωτοδικείων έκριναν ότι η πλήρης κατάργησή τους παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας και το Σύνταγμα.
Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει δεχθεί εκατοντάδες αναφορές και πιέζει για επαναφορά ή τουλάχιστον μερική αποκατάσταση των επιδομάτων, με στόχο να εξεταστεί νομοθετική πρωτοβουλία εντός του φθινοπώρου.
Τι πρέπει να κάνουν οι συνταξιούχοι
Όσοι συνταξιούχοι δεν έχουν ακόμα προβεί σε αγωγή και επιθυμούν να διατηρήσουν το δικαίωμα διεκδίκησης, καλό είναι να ενημερωθούν άμεσα από δικηγόρο ή από τα Κέντρα Ενημέρωσης του ΕΦΚΑ. Η παραγραφή ορισμένων αξιώσεων πλησιάζει και η νομική υποστήριξη κρίνεται απαραίτητη.
Επιπλέον, μέσω της ΗΔΙΚΑ, παρέχεται πρόσβαση σε πληροφορίες για τις πληρωμές αναδρομικών και τις αναλύσεις συντάξεων.
Τελικές εκτιμήσεις
Η κυβέρνηση κρατά στάση αναμονής, περιμένοντας την ολοκλήρωση των δικαστικών εξελίξεων και την πρόβλεψη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Ενώ οι φορείς πιέζουν για καθολική λύση, οι πιο ρεαλιστικές εκτιμήσεις αναφέρουν πως τυχόν νέες καταβολές αναδρομικών, εφόσον αποφασιστούν, θα γίνουν μέσα στο 2026.
Ως τότε, οι συνταξιούχοι πρέπει να παρακολουθούν στενά τις αποφάσεις των δικαστηρίων και τις κινήσεις της πολιτείας, χωρίς να επαναπαύονται σε γενικές εξαγγελίες.