ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ: Η περίοδος της Πεντηκοστής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πνευματικές περιόδους του εκκλησιαστικού έτους, καθώς σηματοδοτεί την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος και την ίδρυση της Εκκλησίας.
Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, με τη σοφία και την πνευματική του διορατικότητα, προσέδιδε μεγάλη σημασία σε αυτή την περίοδο, τονίζοντας ότι είναι καιρός εσωτερικής αφύπνισης και καλλιέργειας των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος μέσα μας.
1. Προσευχή και ταπείνωση για την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος
Ο Άγιος Παΐσιος έλεγε ότι «το Άγιο Πνεύμα έρχεται σε εκείνον που έχει καθαρή καρδιά και ταπεινό φρόνημα». Η Πεντηκοστή δεν είναι απλώς ένα εορτολογικό γεγονός αλλά μια υπαρξιακή πρόσκληση για να κάνουμε χώρο στο Πνεύμα του Θεού μέσα μας. Ο Άγιος συμβούλευε να αυξήσουμε την προσευχή, ειδικά με το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», ώστε να γλυκαθεί η ψυχή και να ελκύσει τη χάρη του Θεού.
2. Καλλιέργεια των πνευματικών καρπών
«Όταν έρθει το Πνεύμα το Άγιο, γεμίζει ο άνθρωπος χαρά, ειρήνη, υπομονή, αγάπη, και ταπεινοφροσύνη», έλεγε ο Άγιος Παΐσιος. Ο ίδιος τόνιζε ότι η Πεντηκοστή είναι η πιο κατάλληλη εποχή για να κάνουμε πνευματικό έλεγχο: έχουμε καρπούς; Ή μόνο λόγια και σχήματα; Ο Χριστιανός καλείται να καρποφορεί – όχι για επίδειξη, αλλά από ευγνωμοσύνη προς τον Θεό.
3. Αποχή από κατακρίσεις και κοσμικά λόγια
Ο Άγιος Παΐσιος δίδασκε με έμφαση: «Το Άγιο Πνεύμα δεν αναπαύεται σε ψυχές που κρίνουν και κατακρίνουν». Κατά την περίοδο αυτή, τόνιζε την ανάγκη να αποφεύγουμε τις φλυαρίες, τις κρίσεις και τους εγωισμούς. Το Πνεύμα το Άγιο θέλει καρδιές καθαρές, όχι γεμάτες με σκουπίδια λογισμών.
4. Σύμφωνα με όσα είπαν στο vimaorthodoxias.gr μοναχοί του Αγίου Όρους, την περίοδο της Πεντηκοστής, καλό είναι ο κάθε πιστός να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στη μελέτη των Πράξεων των Αποστόλων, να ενισχύει τη νηστεία του Σαββάτου (αν και δεν είναι υποχρεωτική) και να παρακαλεί τον Θεό να τον αξιώσει να ζει πεντηκοστιανά, δηλαδή εν Χριστώ, με πνεύμα μετάνοιας και προσευχής.
5. Το “Γονυκλισία” της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος
Ο Άγιος Παΐσιος θεωρούσε ιδιαίτερα ιερή την ακολουθία της Γονυκλισίας, που τελείται το απόγευμα της Κυριακής της Πεντηκοστής. Έλεγε: «Είναι στιγμή που γονατίζει η Εκκλησία όλη και ζητά τον φωτισμό. Να μην τη χάνετε, είναι μεγάλη ευλογία». Ο Άγιος πρότρεπε να κρατάμε την καρδιά μας γονατιστή και τις ημέρες που ακολουθούν, ώστε το Άγιο Πνεύμα να μένει και να εργάζεται μέσα μας.
6. Πνευματική αφύπνιση και διακονία
Τέλος, ο Άγιος Παΐσιος δίδασκε ότι «μετά την Πεντηκοστή, η Εκκλησία δεν έμεινε κλεισμένη στον εαυτό της. Βγήκε προς τον κόσμο. Έτσι και εσείς να κάνετε. Μην κρατάτε τον Χριστό μόνο για τον εαυτό σας». Έδινε ιδιαίτερη σημασία στην προσφορά, στη φιλανθρωπία και στην παρηγοριά προς τους λυπημένους.
Η Πεντηκοστή, για τον Άγιο Παΐσιο, δεν ήταν μόνο εορτή, αλλά τρόπος ζωής. Και όπως έλεγε χαρακτηριστικά: «Το Άγιο Πνεύμα δεν το προσκαλούμε με φωνές, αλλά με σιωπή, με συντριβή και καθαρότητα».