Ο Γέροντας Παΐσιος πριν μεταβεί στο Άγιο Όρος το 1953 για να μονάσει, επισκέφθηκε τον Ιερό Τόπο, σαν λαϊκός, λίγο μετά την απόλυσή του από τον Στρατό (Μάρτιος 1950).
Το κελλί είναι Λαυριώτικο και σε πέντε λεπτά από τη βρύση του Κουτλουμουσίου περνάς την πόρτα του κήπου του, αν παρακάμψεις αριστερά απ’ τον δρόμο που βγάζει στο τσιφλίκι των Φιρφυρίδων∙ στου Ρεπανά είναι γνωστό στην περιοχή.
Τη δύσκολη κελλιώτικη ζωή είχε κατά νου ή τη σκητιώτικη; Γι’ αυτό πέρασε από πολλές γωνιές του Όρους, μέχρι και στη βαθιά έρημο της χερσονήσου. Περιπλανήθηκε σε πραγματικά απαράκλητους τόπους, γεμάτους βράχια απότομα και σπάνια βλάστηση∙ έψαχνε στα χνάρια των ασκητών που ζουν χωρίς ν’ αφήνουν πολλά σημάδια ζωής. Στα καλντερίμια καρτερούσε, μήπως και δει γέροντα σοφό να υποταχτεί.
Στα Καυσοκαλύβια ήταν όλα πολύ ησυχαστικά. Ένας γέροντας τον παρακάλεσε να μείνει μαζί του στη συνοδεία του. Η ζωή του κοινοβίου, λένε, είναι υπομονετική – τα κελλιά έχουν τις δικές τους δυσκολίες. Ο υποτακτικός του παραπάνω γέροντα –φοβούμενος ποιος ξέρει τι- απέρριψε τον Αρσένιο με τρόπο πραγματικά πρωτόγνωρο γι’ αυτόν. Έφυγε τότε και κατέληξε στην Αγία Άννα κι από ‘κει στη Νέα Σκήτη, την καλύβη του Αγίου Δημητρίου κοντά στον παπα-Νεόφυτο.
Εκείνες τις πρώτες μέρες του στο Άγιον Όρος θα τις θυμόταν για πάντα. Ήταν αρκετά αυτά που έζησε στην πρώτη του επαφή∙ την επόμενη θα ήξερε από που πρέπει ν’ αρχίσει. Είχε πάρει την απόφαση να μονάσει σε κοινόβιο και σκεφτόταν ως πλέον κατάλληλο τόπο ησυχίας τη Μονή Κωνσταμονίτου. Έμεινε κοντά στον παπα-Νεόφυτο μέχρι που πήρε την απόφαση να επιστρέψει στην Κόνιτσα, όπου θα βοηθούσε τον πατέρα του, τώρα που ο μεγάλος του αδερφός ο Ραφαήλ είχε παντρευτεί κι ο πατέρας είχε ανάγκη από συμπαράσταση…
Φωτογραφία και απόσπασμα κειμένου από το βιβλίο:
Στο λιόγερμα της Ανατολής. Ένα Συναξάρι για τον Γέροντα Παΐσιο.
