Χρησιμοποιείται η απάτη για καλό σκοπό;

Απάτη: Χρησιμοποιείται η απάτη για καλό σκοπό; Αν η πράξη της απάτης δεν είναι πάντοτε κακή, αλλά γίνεται καλή ή κακή, ανάλογα με την προαίρεση των δραστών, τότε παραιτήσου της κατηγορίας περί απάτης και απόδειξε, ότι εγώ χρησιμοποιήσιμα την απάτη, για κακό σκοπό.

Οι κυνηγοί πτηνών και ψαριών πιάνουν τα θηράματά τους με δολώματα. Προτείνουν την τροφή που τους αρέσει και πίσω απ’ αυτό κρύβουν την παγίδα. Παρόμοιο είναι και το έργο των κάθε λογής απατεώνων. Προτείνουν πρώτα τα αρεστά, τα γλυκά και ύστερα επιφέρουν τα φρικτά και λυπηρά. Όσοι όμως αληθινά αγαπούν και φροντίζουν, κάνουν τελείως το αντίθετο. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

Δεν υπάρχει τίποτα ευκολότερο, από το να εξαπατά κανείς τον εαυτόν του, αφού κάθε άνθρωπος κρίνει τον εαυτόν του χαριστικώς, θεωρώντας ως συμφέροντα τα ευχάριστα. (Μέγας Βασίλειος)

Εξαπατούν εαυτούς, όσοι με αυτοπεποίθηση ισχυρίζονται, ότι γνωρίζουν καλά τους ανθρώπους και γι’ αυτό δεν επιτρέπουν να εξαπατηθούν από αυτούς. Ποιός μπορεί να γνωρίζει τι είδους πνεύμα ενεργεί μέσα σε κάθε άνθρωπο; Ποιός άλλος παρά ο Θεός, που γνωρίζει τα κρύφια της καρδιάς. Ακόμα και μεγάλοι Άγιοι, είχαν σφάλλει στην κρίση τους για ανθρώπους. Για παράδειγμα, ο Μέγας Βασίλειος νόμιζε άγιο άνθρωπο, κάποιον υποκριτή αιρετικό, τον οποίο μάλιστα και υποστήριξε έναντι πολλών, που τον αμφισβητούσαν, μέχρι που κάποτε πείστηκε για την πλάνη αυτού του ανθρώπου και απογοητεύτηκε οικτρά. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, είχε βαπτίσει κάποιον φιλόσοφο, ονόματι Μάξιμο και τόσο πολύ τον είχε συμπαθήσει, που τον φιλοξενούσε μάλιστα και μοιραζόταν το φαγητό μαζί του. Όμως ο Μάξιμος, ήταν άνθρωπος επικίνδυνος και πονηρός σαν φίδι. Μάλιστα κατάφερε με δολοπλοκίες και δωροδοκίες, να πείσει κάποιους Κωνσταντινουπολίτες, να τον αναγνωρίσουν ως Πατριάρχη, στη θέση του Αγίου Γρηγορίου! Όταν ύστερα από μια θυελλώδη αναταραχή, έλαμψε η αλήθεια και ορισμένοι επέπληξαν τον Άγιο Γρηγόριο, επειδή είχε κοντά του, τον μεγαλύτερο εχθρό του, ο Άγιος αποκρίθηκε: «Δεν φταίμε αν δεν διακρίνουμε την πονηριά κάποιου ανθρώπου. Ο Θεός μόνο γνωρίζει τα κρύφια της καρδιάς των ανθρώπων. Οι εντολές Του μας λένε, να ανοίγουμε τις καρδιές μας με πατρική αγάπη προς όλους, όσοι έρχονται σε εμάς». (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

Εκείνον που μιλά με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, οι υπερόπτες που νοσούν από υπερηφάνεια, τον αποστρέφονται ως υπερόπτη και υπερήφανο, γιατί πληγώνονται μάλλον με τα λόγια του, αντί να έρχονται σε κατάνυξη. Αντίθετα, εκείνον που μιλάει τορνευτά και επιδέξια λόγια από το μυαλό του ή από μαθήματα και εξαπατά τους άλλους σχετικά με τη σωτηρία, αυτόν τον υπερεπαινούν και τον παραδέχονται. Και έτσι δεν υπάρχει ανάμεσά τους κανείς, που να μπορεί να διακρίνει και να δει τα πράγματα όπως πράγματι είναι. (Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος)

Απατεώνας πρέπει να ονομάζεται μόνο εκείνος, που χρησιμοποιεί την απάτη για να αδικήσει και όχι εκείνος, που την χρησιμοποιεί με τις καλές προθέσεις. Διότι αν η πράξη της απάτης δεν είναι πάντοτε κακή, αλλά γίνεται καλή ή κακή, ανάλογα με την προαίρεση των δραστών, τότε παραιτήσου της κατηγορίας περί απάτης και απόδειξε, ότι εγώ χρησιμοποιήσιμα την απάτη, για κακό σκοπό. Όταν η απάτη χρησιμοποιείται για καλό, όχι μόνο δεν έχουμε μομφές και κατηγορίες, αλλά και δίκαιο είναι να επαινείται ο απατών από τους απατώμενους, αν φυσικά θέλουν να είναι ευγνώμονες. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

Εύκολα απατά κάθετι το ευχάριστο. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)

Σε ξεγέλασε ο φίλος σου ή κάποιος, που του είχες ανοίξει την καρδιά σου; Από Μένα ήταν αυτό… Εγώ επέτρεψα να σε αγγίξει αυτή η απογοήτευση, για να μάθεις, ότι ο καλύτερος φίλος σου είναι ο Κύριος. (Άγιος Σεραφείμ της Βίριτσα)