Για το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ – Υπό του Γέροντος Μαξίμου Ιβηρίτου
ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ: Την Κυριακήν των Μυροφόρων 17/30 Απριλίου 2023 ετελέσθη εις τον Μητροπολιτικόν Ιερόν Ναόν Εισοδίων της Θεοτόκου Δράμας το ετήσιον μνημόσυνον του μακαριστού αυτής Μητροπολίτου Παύλου, κοιμηθέντος όλως αιφνιδίως την 2 Μαίου 2022 ν.η.
Εις το τελεσθέν μνημόσυνον έλαβον μέρος τέσσαρες αρχιερείς [= Δράμας, Κομοτινής, Ξάνθης και Καβάλας], επιχώριοι κληρικοί και Αγιορείται πατέρες.
Ο μακαριστός υπήρξεν απόγονος Τραπεζουντίων Ελλήνων του Πόντου, γεννηθείς εις την Βέροιαν Μακεδονίας το 1963. Επί ικανά έτη διετέλεσε Καθηγούμενος της Παναγίας Σουμελά, εκ της οποίας ανήλθε και εις το Επισκοπικόν αξίωμα. Μητροπολίτης Δράμας -Υπέρτιμος και Έξαρχος Μακεδονίας- εξελέγη την 5 Οκτωβρίου 2005 ν.η., και διεποίμανε την ιστορικήν ταύτην Μητρόπολιν επί 17 όλα έτη. Καθ’ όλην δε την διάρκειαν της ποιμαντικής αυτού διακονίας υπήρξεν υπερασπιστής των εθνικών θεμάτων.
Με ιδιαίτερον ενδιαφέρον ησχολήθη με την μελέτην και τα δίκαια του Ποντιακού Ελληνισμού, πράγμα το οποίον διαφαίνεται από το σύνολον των συγγραφικών του πονημάτων, μελετών και άρθρων. Ομολογουμένως, είχε μεγάλην αγάπην προς τον Μαρτυρικόν Πόντον και τον αρχέγονον Ποντιακόν Ελληνισμόν, διό και πολλοί τον εχαρακτήρισαν ως «λέοντα του Πόντου».
Την 6 Αυγούστου ν.η. εθεμελίωσε και ακολούθως ανήγειρεν εν Δράμα εις την θέσιν παλαιοτέρου Ναιδίου το λαμπρόν οικοδόμημα- Καθολικόν της Λαυρεντιανής Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος-Νέας Σουμελάς.
Ως γνωστόν, την δεκαετίαν του 1930 εις το μέρος τούτο κατεβλήθη η πρώτη προσπάθεια αναβιώσεως της Ιεράς Μονής Παναγίας Σουμελά του Πόντου.
Προς τον Μοναχισμόν έτρεφε μεγάλην αγάπην. Την 9 Φεβρουαρίου 2006 εις την γυναικείαν Ιεράν Μονήν Αναλήψεως του Σωτήρος Ταξιαρχών (Σίψας) Δράμας προέβη δι’ ιδίων χειρών εις την ανακομιδήν των ιερών λειψάνων του Οσίου Γεωργίου Καρσλίδου (†1959· εγγύς δε του τάφου αυτού ετάφη και ο ίδιος φιλάγιος Μητροπολίτης, ότε προ ενός έτους εξεδήμησε προς Κύριον.
Η Αγιοκατάταξις του εξ Αργυρουπόλεως του Πόντου και εν Γεωργία εγκαταβιώσαντος εν καιρώ Οσίου Γεωργίου Καρσλίδου έλαβε χώραν το 2008, δι’ ενεργειών του οικείου Μητροπολίτου Παύλου. Ο αείμνηστος Ιεράρχης ήτο Αγιοπαυλίτης Μεγαλόσχημος και εν τιμή Ιβηρίτης. Είχεν επίσης σχέσιν και με την εν Αγίω Όρει Ποντιακήν Ιεράν Μονήν Διονυσίου.
Εις την Ιεράν Μονήν Διονυσίου [= «Μονήν του Μεγάλου Κομνηνού»] την 29 Αυγούστου 2018 π.η. έκειρεν εις Μοναχόν τον Ποντιακής καταγωγής Δόκιμον Γεώργιον, τον οποίον ωνόμασε Αλέξιον. Και τούτο προς τιμήν των Μεγάλων Βασιλέων της Τραπεζούντος Αλεξίων Κομνηνών· ιδία του Αλεξίου Γ ́ Μεγάλου Κομνηνού (1349-1390), Κτίτορος της Ιεράς Μονής Διονυσίου. Το όνομα αυτού εστάλη μυστικώς μακρόθεν και δι’ εσφραγισμένου Γράμματος, όπερ ηνοίχθη κατά την γενομένην κουράν του αδελφού.
Κατά την διάρκειαν της Πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας [= επί τη Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου), εχειροτόνησε τον νέον και εις Ιεροδιάκονον. Την εύσημον ταύτην ημέραν προσεκλήθην εκτάκτως υπό του μακαριστού Ιεράρχου και ο υποφαινόμενος εις την κουράν και χειροτονίαν του εκ Τραπεζούντος αδελφού Αλεξίου εν τη Ιερά Μονή Διονυσίου, καθότι θείω θελήμαται ηλίευσα τούτον όλως παραδόξως εκ των οπαδών των εν Πόντω «γκρίζων λύκων», κατά την τολμηράν προσκυνηματικήν και ερευνητικήν επίσκεψίν μου εις την Τραπεζούντα τον Μάιον του 2011.
Η ημετέρα παρουσία εις την Ιεράν Μονήν Διονυσίου εχαροποίησε τον άγιον Δράμας, όστις εις τον λόγον του μετά την χειροτονίαν εν τω Καθολικώ της Μονής ανεφέρθη εις το ανωτέρω θαυμαστόν συμβάν εις την Τραπεζούντα, παραλληλίζων το γεγονός «με το κάλεσμα του Αποστόλου Παύλου διά του Ανανίου».
Εκέλευσε δε δι’ επιτιμίου τους παρισταμένους να μη γνωρίσουν τούτο εις τα Μ.Μ.Ε., δι’ ευνοήτους λόγους. Όμως, μετά την κοίμησιν αυτού, το ειρημένον συμβάν εδημοσιεύθη μεταξύ των άλλων εις την εφημερίδα «Εστία» υπό του διευθύνοντος αυτήν, και κατέστη πλέον γνωστόν εις το ευρύ κοινόν. Μέγα ενδιαφέρων επέδειξε και διά την εντός της περιφερείας του γυναικείαν Ιεράν Μονήν της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης Παγγαίου, εργασθείς αόκνως διά την επιστροφήν εκ της Βουλγαρίας των κλαπέντων υπό των Κομιτατζήδων κειμηλίων της, κατά την διάρκειαν του Μακεδονικού Αγώνος.
Ο μακαριστός εκοιμήθη την πρωίαν της ημέρας Δευτέρας 2 Μαίου 2022 ν.η., άγων την ηλικίαν των 59 ετών [= ήτοι τα επί γης έτη της Υπεραγίας Θεοτόκου].
Είχε προσκληθή εις την Νάουσαν ένεκα των λατρευτικών και εορταστικών εκδηλώσεων διά τα 200 χρόνια από του Ολοκαυτώματος της πόλεως και τον εορτασμόν της Ζωοδόχου Πηγής.
Το εσπέρας της Κυριακής επεσκέφθη την γενέτειραν αυτού Βέροιαν, ένθα ησθάνθη αδιαθεσίαν. Αρχικώς διεκοσμίσθη εις το Νοσοκομείον της Ναούσης και κατόπιν εις το Νοσοκομείον Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης, ένθα αφήκεν εκεί την τελευταίαν του πνοήν.
Συμφώνως με την ιατρικήν γνωμάτευσιν, υπέστη οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Όμως τα αίτια του θανάτου του παραμένουν διά πολλούς εισέτι αδιευκρίνιστα, καθότι ως διεπιστώθη ετάφη συντόμως και άνευ νεκροψίας.
Ο αοίδιμος, καθώς εγράφη και υφ’ άλλων, ευρέθη εις το στόχαστρον πολλών ζηλοτύπων εκ των ημετέρων διά τον μέλλοντα «θώκον της Θεσσαλονίκης», και βεβαίως εις το στόχαστρον των γειτόνων μας Σκοπιανών των σφετεριζόντων το όνομα της Μακεδονίας. Ευρέθη συν τοις άλλοις και εις το στόχαστρον άλλων ξένων παραγόντων [= Τούρκων και Ρώσων], καθότι προωρίζετο και διά Πρόεδρος της άλλοτε διαλαμψάσης και χηρευούσης άχρι τούδε Μητροπόλεως Τραπεζούντος.
Η υπόθεσις του Μητροπολίτου Δράμας κυρού Παύλου φέρει εις την μνήμην μας την υπόθεσιν του Εθνομάρτυρος Μητροπολίτου Γρεβενών Αιμιλιανού (†1911), ήτις ετάραξε τότε την Εκκλησίαν και εξιχνιάσθη κατόπιν πολλών ετών. Είμεθα βέβαιοι, ότι εν καιρώ θα διαλευκανθή πλήρως ο αδόκητος αυτού θάνατος, προς δικαίωσιν των συγγενών και φίλων αυτού, και βεβαίως προς ιστορικήν αποκατάστασιν των μέχρι τούδε γραφομένων, καθότι ο μακαριστός Παύλος υπήρξεν εξαίρετος Ιεράρχης της Ελλαδικής Εκκλησίας και ιστορικόν Εκκλησιαστικόν πρόσωπον.
Ως Μητροπολίτης Δράμας επετέλεσεν, όντως, τεράστιον πνευματικόν και κτιτορικόν έργον. Η ένταύθα όμως δράσις αυτού δεν ήτο απρόσκοπτος, καθότι οι σημερινοί κάτοικοι αυτής προέρχονται εκ διαφόρων αλυτρώτων πατρίδων [= είναι Πόντιοι, Ίωνες, Θράκες, Ανατ. Ρωμύλοι, κ.α.], και ως εκ τούτου έχουν
διαφορετικάς παραδόσεις.
Όμως άπαντες οι Δραμινοί, μετά των οποίων διατηρώ αδελφικάς και φιλικάς σχέσεις, κυρίως με τον Μικρασιατικόν Σύλλογον «Άγιος Χρυσόστομος», διακρίνονται διά την ευσέβειαν αυτών, το ορθόδοξον φρόνημα και την φιλοπατρίαν.
Τούτο το διεπίστωσα εις κοινά μετ’ αυτών προσκυνηματικά οδοιπορικά εις τον Πόντον και την Μικρασίαν.
Η υπόθεσις του εβολιαστικού ζητήματος εκ της επιδημίας του κορωνοιού, ήτις ετάραξε προς στιγμήν και την Δραμινήν περιοχήν, εδημιούργησεν εν αυτή επί μέρους τριβάς· πλην όμως, καθώς επληροφορήθην εκ των στενών συνεργατών του Ιεράρχου, ο ίδιος αρχικώς ήτο αντίθετος των εμβολίων και ακολούθως ουχί κάθετος
εις το ζήτημα τούτο· μάλιστα εφάνη ανεκτικός προς όσους εκ των λαικών κυρίως ήσαν αντίθετοι των εμβολίων, καίτοι εδέχετο ασφικτικάς κυβερνητικάς πιέσεις.
Τούτο εφάνη, ότε την Μεγάλην Παρασκευήν του 2021, είπεν εις το κήρυγμά του εν Δράμα, ότι: «κάποιοι προσπαθούν να μας αλλάξουν την πίστιν».
Είναι γεγονός, ότι οι πειρασμοί και οι ανθρώπινοι πολλάκις χειρισμοί δημιουργούν ανεπιθυμήτους καταστάσεις. Διά τούτο πρέπει να είμεθα επιφυλακτικοί εις τας τοποθετήσεις μας και να βλέπωμεν πάντοτε το μέγιστον καλόν, παραβλέποντες τα επί μέρους ανθρώπινα, τα οποία θα κρίνη Κύριος ο Θεός εν τη φοβερά ημέρα της Κρίσεως.
Εις την Δράμαν ωλοκλήρωσε και ενεκαινίασε την Κυριακήν 10 Σεπτεμβρίου 2016 ν.η. και τον νέον λαμπρόν Ιερόν Ναόν του από Δράμας Εθνοιερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, τη προσελεύσει τριών χιλιάδων περίπου ανθρώπων. Κατά την εύσημον ταύτην ημέραν παρέστην και ο υποφαινόμενος, όστις κατά
παράκλησιν του οικείου Ιεράρχου ωμίλησα εκτάκτως και από στήθους εις την επακολουθήσασαν εκδήλωσιν.
Τότε ο μακαριστός μοί είπε το εξής: «Εάν έγραφες την ομιλίαν, δεν θα ήτο καλυτέρα. Συγχαρητήρια, με ανέπαυσες πολύ». Τιμία προσκλήσει του ιδίου είχον παραστή και την 5 Σεπτεπτεμβρίου 2009 εις τον
ίδιον Ιερόν Ναόν, ένθα κατά την εσπερινήν Ακολουθίαν ωμίλησα διά το Μαρτύριον του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και την καταβαλλομένην ημετέραν έρευναν διά την εύρεσιν του πανιέρου Σκηνώματός του εις την Ιωνικήν Σμύρνην.
Διά τας εορτάς της εκατονταετηρίδος της Μικρασιατικής Μνήμης (1922-2022) ητοίμαζεν εν Δράμα μεγάλας εκδηλώσεις. Καθώς έμαθον υπό των εκείσε επιστηθίων φίλων, τους έλεγε: «Στις γιορτές θα καλέσουμε και τον Γέροντα Μάξιμο τον Ιβηρίτη, για να μας μιλήση για τον Εθνοιερομάρτυρα Χρυσόστομο Σμύρνης».
Όμως, κατά το αρχαίον ρητόν: «Άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων, άλλα δε θεός κελεύει».
Ο σεπτός Ιεράρχης ηγάπα και ετίμα πολύ τους δύο επιφανείς Πρωτομάρτυρας- Εθνοιερομάρτυρας: Πατριάρχην Γρηγόριον Ε ́ (†1821) και Χρυσόστομον Σμύρνης τον από Δράμας (†1922). Μάλιστα φιλοτίμω αυτού δαπάνη και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα εξεδόθη
και η ημετέρα βίβλος, υπό τίτλον: Ο Πολύαθλος Μητροποιλίτης Δράμας-Σμύρνης Χρυσόστομος, Ήρως & Μάρτυς» ( Άγιον Όρος 2010, σ.σ. 419).
Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Δράμας Παύλος μένει εις την μνήνην απάντων των Αγιορειτών ως εξέχουσα μορφή των Ιεραρχών της Ελλαδικής Εκκλησίας και της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, προς την οποίαν ήτο προσηλωμένος. Η σεπτή μνήμη του θα μένη άσβεστος εις τον αιώνα. Είμεθα βέβαιοι, ότι και ο διάδοχος αυτού Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος θα συνεχίση το ίδιον έργον εις την Ιστορικήν και Μαρτυρικήν ταύτην περιφέρειαν της Μακεδονίας, προς δόξαν Θεού και ανάπαυσιν των φίλων Δραμινών κατοίκων.
[ Έγραφον μετά την Κυριακήν των Μυροφόρων 2023]
