Γέρων Αλέξιος, Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Ξενοφώντος
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ: Η Αγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι πνευματικό στάδιο αρετών, καιρός μετανοίας καί προσευχής, νήψεως καί κατανύξεως, περίοδος νηστείας, ψυχικής καθάρσεως καί συγχωρήσεως.
Όλη η ευλογημένη αυτή περίοδος είναι μία ιερά πορεία, πού προβάλλει η Αγία Εκκλησία μας κάτ έτος, γιά καθένα πιστό πού ποθεί νά συμπορευθεί μέ τόν Σωτήρα Χριστό, νά συναναστηθεί καί νά μετέχει τής αιωνίου θείας Βασιλείας Του.
Η Εκκλησία μας ως στοργική Μητέρα, μέ τά σωτηριώδη Μυστήριά Της, τίς προηγιασμένες θείες Λειτουργίες, τούς κατανυκτικούς Εσπερινούς, τούς λαοφιλείς Χαιρετισμούς τής Υπεραγίας Θεοτόκου, τά μεγάλα Απόδειπνα, τόν Μέγα Κανόνα τής μετανοίας, έρχεται νά μάς αφυπνίσει καί μάς προσκαλεί στήν άσκηση τής εγκρατείας, τής προσευχής καί ευποιΐας, καί στήν οδό τής ψυχοσώστου μετανοίας.
Αυτόν τόν ιερό σκοπό έχει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή καί μάς τόν υπενθυμίζει καθημερινά μέ τούς ιερούς ύμνους τού Τριωδίου: Άρχην κατανύξεως καί μετανοίας, κακών αλλοτρίωσις, καί παθών εγκράτεια, διό σπουδάσωμεν, αποκοπήν τών πονηρών έργων ποιήσασθαι». Η πάλη κατά τού κακού καί τής αμαρτίας απαιτεί μετάνοια, απόρριψη τών κακών, έλεγχο τών παθών καί αποκοπή από τά πονηρά έργα. Καί σ αυτήν τήν πάλη επιδίδονται όσοι ποθούν τόν Θεό καί έτσι γίνονται μέτοχοι καί τής τελικής νίκης.
Η αναγκαιότης νά «καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός καί πνεύματος» είναι βασική επιθυμία κάθε αληθινού Χριστιανού, καί αυτό μάς τό χαρίζει τό Πανάγιο Πνεύμα:
όταν πράττουμε καρπούς αξίους της μετανοίας,
παρέχουμε συγχώρηση στούς αδελφούς μας,
ελέγχουμε τούς ατάκτους λογισμούς μας μέ τήν δύναμη τής προσευχής,
αποφεύγουμε τήν κρίση καί κατάκριση τών συνανθρώπων μας,
ελεούμε τούς πτωχούς καί βοηθούμε τούς πάσχοντας,
μετέχουμε τών θείων Μυστηρίων καί
προσευχόμεθα υπέρ πάντων ανθρώπων.
Έτσι έρχεται η ειρήνη τού Θεού καί βραβεύει τήν καρδιά καί τήν σκέψη μας μέ τήν θεϊκή παρουσία καί χάρη.
Ιδιαίτερα τίς ημέρες αυτές μάς ανυψώνει καί η υμνολογία τής Εκκλησίας μας πού είναι κεκοσμημένη μέ εξαίσιους καί θεοπνεύστους ύμνους, τούς οποίους θεοφόροι άγιοι Πατέρες μέ πίστη καί ευλάβεια κατέγραψαν καί παρέδωσαν στήν Εκκλησία γιά δοξολογία τού Τριαδικού Θεού καί τιμή καί έπαινο τών Αγίων μας.
Ξεχωριστή θέση στά υμνολογικά ποιήματα τής Εκκλησίας μας κατέχουν οι ύμνοι πού είναι αφιερωμένοι στήν Κυρία καί Δέσποινα τού κόσμου, τήν Υπεραγία Θεοτόκο Μαρία. Τά Θεοτοκία, τά Θεοτοκάρια, οι Παρακλητικοί κανόνες στήν Θεοτόκο, οι ύμνοι στίς ακολουθίες τών Θεομητορικών εορτών, όλα αυτά τά απανθίσματα τών Θεοτοκοφίλων αγίων Πατέρων μας καί υμνογράφων εκφράζουν τόν πλούτο τής Θεομητορικής παρακλήσεως πρός τό ανθρώπινο γένος, αλλά καί τήν βαθειά ευσέβεια, πίστη καί αγάπη τών πιστών πρός τήν Πανύμνητο Μητέρα τού Θεού καί μητέρα όλου του κόσμου.
Είναι γνωστό πώς ξεχωριστή θέση κατέχει στίς ψυχές τών Ορθοδόξων Χριστιανών ο ευχαριστήριος ύμνος, οι Χαιρετισμοί πρός τήν Θεοτόκο, πού αποτελεί ποίημα τού πιστού λαού τού Θεού καί εκφράζει τήν άπειρη ευγνωμοσύνη καί τίς θερμές ευχαριστίες μας στήν αιτία τής σωτηρίας, τής χαράς, τής ελπίδος αλλά καί τής ειρήνης τού κόσμου πού είναι η ανύμφευτος Νύμφη καί αειμακάριστος καί παναμώμητος Προστάτις καί βοηθός τού γένους μας. Είναι άξιον καί δίκαιον νά τήν υμνούμε καί δοξολογούμε γιά τίς άπειρες πρός εμάς ευεργεσίες Της.
Ο Γέροντάς μου μάς προέτρεπε καθημερινά νά λέγουμε τούς Χαιρετισμούς τής Παναγίας μας πρός δόξα καί τιμή τού αγίου ονόματός Της καί πρός ψυχική μας ωφέλεια καί παράκληση.
Η νήψη καί η επίκληση τού ονόματος τού Θεού καί τής Παναγίας Μητέρας Του είναι φωτοτόκος αρετή, πού γεννά τό φώς καί τήν χαρά στήν ζωή μας. Καί όσο περισσότερο ζυμώνεται η ύπαρξή μας μέ τήν πνευματική άσκηση καί μέ τήν προσευχή, όσο ετοιμάζουμε εαυτούς, όσο υπομένουμε τίς δοκιμασίες τού Θεού, όσο συναισθανόμεθα τίς αμαρτίες μας, τόσο περισσότερο η χάρις τού Θεού έρχεται καί ενοικεί μέσα μας, καί καθαρίζει τόν νού καί τήν καρδιά μας από συνειδήσεως πονηράς.
Όλος αυτός ο ευλογημένος αγώνας στεφανώνεται μέ τήν χαρά τής Αναστάσεως πού δέν είναι μόνον Πασχαλινή ευφροσύνη αλλά μετοχή τών επουρανίων αγαθών από τήν παρούσα ακόμη ζωή.
Εύχομαι, οι δυσκολίες τού παρόντος καιρού νά μετατραπούν σέ ευλογίες γιά τόν τόπο μας καί τόν σύμπαντα κόσμο. Καί τίς ιερές αυτές ημέρες τής Μεγάλης Τεσσαρακοστής, πού αρχίζει μέ τήν χάρη τού Θεού, νά εντείνουμε τίς προσευχές μας πρός τόν Οικτίρμονα Θεό καί τήν Παναγία μας, όπως κάνουμε καί εμείς εδώ στό Άγιον Όρος, καί νά ζήσει ο καθένας μας τήν προσωπική του μεταμόρφωση διά τής μετανοίας, γιά νά πλεονάσει τό έλεος τού Θεού πού παρέχεται, όπως λέγει ο Κύριός μας, στούς ταπεινούς καί απλούς καί υπάκουους πιστούς, καί νά αξιωθούμε καί τής χαράς τής Αναστάσεως.
Καλή καί ευλογημένη Τεσσαρακοστή!
