Άγιος Στέφανος Πρωτομάρτυρας: Όταν σταμάτησαν οι διωγμοί, ο Αγιος Στέφανος εμφανίσθηκε στον ενάρετο ιερέα Λουκιανό και τού υπέδειξε την θέση του Λειψάνου του, το οποίο βρέθηκε και ανακομίσθηκε αδιάφθορο ενώ κατατέθηκε στην Αγία Σιών.
Από τούς αυτόπτες της Ανακομιδής αυτής μαρτυρείται, ότι “αἱ πληγαί αἱ προελθοῦσαι ἐκ τῶν λιθοβολημάτων ἔλαμπον ὡς οἱ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ”!
Κατά την βασιλεία του Μεγάλου Κωνσταντίνου το Λείψανο του Αγίου Στεφάνου – εκτός της δεξιάς χειρός – ανακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη ενώ αργότερα ο Αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Β’Μικρός, έστειλε στην Σιωνίτιδα Εκκλησία μεγάλες δωρεές και πέτυχε να δωριθεί η δεξιά του Πρωτομάρτυρος Στεφάνου στην αδελφή του, Αγία Πουλχερία.
Τεμάχιο της τιμίας κάρας του Αγίου Πρωτομάρτυρα και αρχιδιακόνου Στεφάνου φυλάσσεται στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου στο Άγιον Όρος.
Η δεξιά κνήμη του Αγίου φυλάσσεται στον Ιερό Ναό του Αγίου Στεφάνου της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας, τον μοναδικό ναό αφιερωμένο στον Πρωτομάρτυρα και Αρχιδιάκονο Αγιο Στέφανο, στην Αττική.
Το άφθαρτο αυτό Ιερό Λείψανο του Αγίου (δεξιά κνήμη) μεταφέρθηκε από την Σαφράμπολη της Παφλαγονίας και φυλάσσεται ως πολύτιμο θησαύρισμα εντός του Ναού.
Ο Άγιος Στέφανος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους μεταξύ των επτά διακόνων, που εξέλεξαν οι πρώτοι χριστιανοί για να επιστατούν στις κοινές τράπεζες των αδελφών, ώστε να μη γίνονται λάθη και τους οποίους χειροτόνησαν οι ίδιοι οι Άγιοι Απόστολοι.
Αν και κουραστική η ευθύνη του επιστάτη για τόσους αδερφούς παρ’ όλα αυτά ο Στέφανος έβρισκε καιρό αλλά και μεγάλη δύναμη για να κηρύττει το Ευαγγέλιο του Χριστού.
Και όπως αναφέρει η Αγία Γραφή:«Στέφανος πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ».(Πραξ. Αποστόλων, στ΄8-15, ζ΄1-60).
Δηλαδή ο Στέφανος, που ήταν γεμάτος πίστη και χάρισμα ευγλωττίας δυνατό, έκανε μεταξύ του λαού πολύ μεγάλα θαύματα, που προκαλούσαν κατάπληξη και αποδείκνυαν όμως έτσι την αλήθεια του χριστιανικού κηρύγματος.
Ο Στέφανος είχε αφιερώσει τη ζωή του στο κήρυγμα του ευαγγελικού λόγου καθώς και στη φιλανθρωπική δράση και για τη προσφορά του αυτή αλλά και για τις αρετές του τιμήθηκε και ευλογήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας, με το οποίο θεράπευε ασθενείς και αποδείκνυε έτσι τη δύναμη του Χριστού.
Με τη βαθιά θεολογική του κατάρτιση ο Στέφανος ανέτρεπε εύκολα τις κακοδοξίες των Ιουδαίων για το έργο του Χριστού, προκαλώντας την οργή αλλά και το φθόνο τους.
Οι Ιουδαίοι, όμως, καθώς ήταν προκατειλημμένοι, εξαπέλυσαν συκοφάντες ανάμεσα στο λαό, που διέδιδαν ότι άκουσαν το Στέφανο να βλαστημά τον Μωυσή και το ίδιο τον Θεό.
Με αφορμή, λοιπόν, αυτές τις άδικες συκοφαντίες εναντίον του, που οι ίδιοι είχαν ενσπείρει, άρπαξαν με μίσος τον Στέφανο και τον οδήγησαν μπροστά στο Συνέδριο, τάχατες για να απολογηθεί για τα σημαντικά παραπτώματά του.
Η απολογία του Στεφάνου υπήρξε ένα πρότυπο τόλμης αλλά και θάρρους.Χωρίς να φοβηθεί καθόλου, εξαπέλυσε λόγια – κεραυνούς εναντίον των Ιουδαίων.
Και από υπόδικος, ορθώθηκε θυελλώδης ελεγκτής αλλά και κατήγορος τους.
Τότε ακράτητοι από το μίσος οι Ιουδαίοι, τον έσυραν έξω από την πόλη, όπου τον θανάτωσαν με λιθοβολισμό.
Εκεί φάνηκε και η μεγάλη συγχωρητικότητα του Στεφάνου προς τους εχθρούς του με τη φράση του, «Κύριε, μὴ στήσης αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην». Κύριε μη λογαριάσεις σ’ αυτούς την αμαρτία αυτή.
Το μαρτυρικό Λείψανο του Πρωτομάρτυρα Στεφάνου κηδεύθηκε από τον Νομοδιδάσκαλο Γαμαλιήλ, στα πλάγια μέρη του Ναού των Ιεροσολύμων.
Δεν είναι γνωστό πότε και κάτω από ποιες συνθήκες το Λείψανο του Αγίου Στεφάνου διαλύθηκε και μοιράστηκε σε διάφορους ναούς αλλά ακόμη και μοναστήρια.
Η μνήμη του Πρωτομάρτυρα και Αρχιδιακόνου Αγίου Στεφάνου γιορτάζεται στις 27 Δεκεμβρίου και η ανακομιδή των λειψάνων του στις 2 Αυγούστου.
