(με αφορμή το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του μακαριστού Μητροπολίτου Πολυανής και Κιλκισίου κυρού Εμμανουήλ)
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΧΡΙΔΟΣ: Ο μεγάλος Έλληνας και παγκοσμίως γνωστός ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, στους στίχους του αναφωνεί χαρακτηριστικά: «για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή … θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους».
Ο ίδιος ο Ελύτης, σε μια συζήτηση θα πει ότι η έκφραση «για να γυρίσει ο ήλιος» σημαίνει να γυρίσει η ελευθερία και να μεταμορφώσει την ζωή.
Θα ρωτήσει κάποιος, γιατί αρχίζουμε μνημονεύοντας τους στίχους αυτούς; Η απάντηση είναι απλή· επειδή αναπόφευκτα μας θυμίζουν το πρόσωπο του μακαριστού Μητροπολίτου Εμμανουήλ, στο οποίο βλέπαμε πάντοτε την αυθεντική ελευθερία, η οποία πραγματικά μεταμορφώνει την ζωή του ανθρώπου. Γενναίος και υπεύθυνος στο κήρυγμα του λόγου του Θεού, μοναχικά απλός και εγκάρδιος στις συνομιλίες, αυστηρός μόνον όταν ήταν απαραίτητο να δείξει την τρυφερή πατρική αυστηρότητά του.
Στην πραγματικότητα, στις σχέσεις που ανέπτυξε με τους ανθρώπους, ο μακαριστός Μητροπολίτης Εμμανουήλ έδειξε ότι η μόνη χρήση της ελευθερίας με οντολογικό τρόπο είναι η αγάπη. Η ζωή του Θεού είναι αιώνια, διότι πραγματοποιείται ως μια αγαπητική προσωπική κοινωνία. Ο Μητροπολίτης μας γνώριζε την πλούσια Ορθόδοξη παράδοση, επομένως γνώριζε καλά ότι, αν ο Θεός ήταν μόνον ένα πρόσωπο, τότε θα ήταν αιώνια μονήρης και σίγουρα δεν θα ήταν ο Θεός της αγάπης και της κοινωνίας.
Η σχέση των προσώπων στην Αγία Τριάδα είναι σχέση αγάπης, και αυτή η σχέση αποτελεί πρωτότυπο για
την οικοδόμηση της σχέσης και της κοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Προσκυνώντας την εικόνα της Αγίας Τριάδας στην καρδιά του, ο μακαριστός Μητροπολίτης Εμμανουήλ οικοδόμησε την ζωή της τοπικής του Εκκλησίας πρώτα από όλα ως ευχαριστιακή σύναξη, μαρτυρώντας ότι το πρόσωπο δεν πεθαίνει, ακριβώς επειδή είναι αγαπημένο και αγαπά εν Χριστώ.
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Εμμανουήλ, με όλη του την ύπαρξη, μαρτύρησε ακόμα ότι το πρώτο καθήκον του Ορθοδόξου Αρχιερέα είναι να τελεί τη Θεία Λειτουργία και να διατηρεί την πολύτιμη λειτουργική ενότητα της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας μας. Φρόντισε την τοπική του Εκκλησία, και σύμφωνα με τους παραπάνω στίχους, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι με πόθο έδινε και το αίμα του για να διατηρεί την
ενότητα της Καθολικής, Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, κάτι που στην πραγματικότητα είναι κόσμημα όχι ολίγων Ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Μαρτυρούμε ότι έκανε μεγάλα έργα για την ενότητα της Εκκλησίας. Ενδιαφερόταν και για τις μικρότερες λεπτομέρειες της δίωξης του Αρχιεπισκόπου Αχρίδος Ιωάννου και της κανονικής μας αυτόνομης Αρχιεπισκοπής Αχρίδος του Πατριαρχείου Σερβίας, και γνώριζε πολύ καλά την εκκλησιολογική αίρεση του εθνοφυλετισμού και τη θέση της σχισματικής λεγόμενης «μακεδονικής εκκλησίας» στις διώξεις αυτές. Μας έδειξε αδελφικά την γενναιόδωρη υποστήριξή του. Κάθε χρόνο μας προσκαλούσε, ως Τοποτηρητή Στρώμνιτσας, στη γιορτή των Πολιούχων της πόλεως του Κιλκίς, των Αγίων Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων της Τιβεριούπολης (το αρχαίο όνομα της Στρώμνιτσας είναι Τιβεριούπολη), να συνεορτάσουμε
με πολυαρχερατικό συλλείτουργο αυτή την μεγάλη γιορτή.
Νιώσαμε την αδελφική αγάπη του όταν μας προσκάλεσε και στην χειροτονία ενός από τους μοναχούς του σε διάκονο, ή στην διασάλευση της Αγίας Τραπέζης του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Κιλκίς, ή, π.χ. όταν αυτός ήταν καλεσμένος σε κάποια μεγάλη γιορτή να λειτουργήσει σε άλλη Μητρόπολη, και μας είχε δώσει την ευλογία του εμείς να λειτουργήσουμε στο Κιλκίς.
Κιλκίς και η Στρώμνιτσα είναι γειτονικές πόλεις, οι οποίες έχουν συνεργασία, οπότε σε μια περίπτωση ο Μητροπολίτης Εμμανουήλ, ο οποίος είχε ένα όραμα για το μέλλον, μας προσκάλεσε και στο Δημαρχείο της πόλης, όπου δώσαμε διάλεξη με θέμα: «Κιλκίς και Στρώμνιτσα – πόλεις με κοινό μέλλον».
Όχι μόνο με λόγια, αλλά πρωτίστως με έργα, ο Μητροπολίτης Εμμανουήλ μας έδειξε ότι χωρίς σχέση με τον άλλο, το ανθρώπινο πρόσωπο απλώς δεν υπάρχει πραγματικά. Αν και είχε ήδη προβλήματα υγείας, έκανε μια τέτοια άσκηση της αυτοθυσιαστικής αγάπης και ήρθε να μας επισκεφτεί στο μοναστήρι μας στα Σκόπια, και με αυτόν τον τρόπο να μας δείξει τη φροντίδα του για την πολύτιμη ενότητα της Εκκλησίας, για την οποία πολλές φορές συζητήσαμε ότι δεν είναι απλώς ένα στολίδι, αλλά είναι η ουσία της Εκκλησίας μας. Με την
ευκαιρία εκείνη πήγαμε μαζί να επισκεφθούμε μερικούς από τους περίφημους ναούς στην
περιοχή των Σκοπίων, ναούς του διάσημου βυζαντινού πολιτισμού μας, ιδρυτές των οποίων
είναι αυτοκράτορες της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Πέρσι, το έτος 2020, με χαρά έδωσε την ευλογία του, ώστε η Ιερά Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου να εκτυπώσει το βιβλίο μας «Τέχνη και Αποκάλυψη». Ο ίδιος έγραψε το προλογικό σημείωμα, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι ο άνθρωπος καλείται να είναι «συν-δημιουργός του κόσμου». Μας είπε ότι θα κάνουμε βιβλιοπαρουσίαση τόσο στο Κιλκίς όσο και στα Σκόπια, τονίζοντας ότι το όραμά του είναι να χτίζει γέφυρες μεταξύ ανθρώπων. Δυστυχώς, λόγω του κορονοϊού και της πρόωρης κοίμησής του, δεν προλάβαμε
να πραγματοποιήσουμε την βιβλιοπαρουσίαση αυτή.
Προς το παρόν, τελειώνουμε με κάτι που θεωρούμε ότι έχει ουσιώδη σημασία για τον άνθρωπο της εποχής μας. Ο Μητροπολίτης Εμμανουήλ, γνωρίζοντας βαθιά ότι το «κατ᾽ εικόνα Θεού» αναφέρεται στην ελευθερία του ανθρώπου, επειδή και ο ίδιος ο Θεός είναι ελεύθερος, έζησε με αυτεξούσιο τρόπο αυτή την εν Χριστώ ελευθερία ως αγάπη και σχέση, μην χωρίζοντας την ύπαρξη σε Εκκλησία και κόσμο, αλλά βιώνοντας την πληρότητα της πατερικής Θεολογίας σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δημιουργήθηκε για να είναι
Εκκλησία, ότι υπάρχει Εκκλησία και υπάρχουν εκείνοι που είναι δυνητικά Εκκλησία, κάνοντας έτσι αγώνα για να φέρει τα πάντα σε ενότητα με την Εκκλησία και με την Κεφαλή της, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό.
Να έχουμε τις ευχές του και να μας εμπνέει η μορφή του!
Αιωνία η μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτου Πολυανής και Κιλκισίου κυρού Εμμανουήλ!
-120x86.jpg)
