Πάσχα: Γυναῖκες μετὰ μύρων θεόφρονες,
ὀπίσω σου ἔδραμον,
ὃν δὲ ὡς θνητόν, μετὰ δακρύων ἐζήτουν,
προσεκύνησαν χαίρουσαι ζῶντα Θεόν,
καὶ Πάσχα τὸ μυστικὸν
σοῖς Χριστὲ Μαθηταῖς εὐηγγελίσαντο.
Μητροπολίτου Κίτρους ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Από μικρό παιδί άκουγα στην Εκκλησία το παραπάνω τροπάριο της ζ΄ ωδής του Κανόνα του Πάσχα. Κι αναρρωτιόμουν: ποιό είναι αυτό το «Πάσχα το μυστικόν», που οι Μυροφόρες ανήγγγειλαν στους Μαθητές του Χριστού;
Το «μυστικό Πάσχα» θυμίζει τον «Μυστικό Δείπνο» του Χριστού με τους μαθητές του. Τι σημαίνει όμως «μυστικό»;
Στην καθημερινή επικοινωνία μας, όπως πληροφορούμαστε από τα ερμηνευτικά λεξικά,
• Μυστικό είναι μια γνώση ή πληροφορία που είναι ή πρέπει να παραμείνει μυστική, να μην ανακοινωθεί σε άλλους.
• Μυστικό, ακόμη, είναι καθετί άγνωστο, ανεξήγητο ή πολύ παράξενο.
• Μυστικό, τέλος, είναι ένας ειδικός τρόπος ενέργειας άγνωστος στους άλλους ανθρώπους.
Στην περίπτωσή μας, όμως, μυστικό δεν σημαίνει κάτι από τα παραπάνω. Άλλη είναι η σημασία της έκφρασης «Πάσχα το μυστικόν» της υμνολογίας.
«Πάσχα το μυστικόν» είναι σαν το εκείνο Πάσχα που μνημονεύεται στον βίο του Αγίου Ιακώβου Τσαλίκη, όταν ο ίδιος υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία του στον Πειραιά (1947-49):
«Ήταν Μεγάλη Εβδομάδα.
Ο διοικητής του είπε: “Εσύ, Ιάκωβε θα πας όλη τη Μ. Εβδομάδα στις εκκλησίες, για να προσεύχεσαι για μας”. Τι καλύτερο για τον Ιάκωβο;
Όμως, είδε έναν συστρατιώτη του στενοχωρημένο. “Τι σου συμβαίνει;” τον ρώτησε. “Να, έρχεται Πάσχα, και δεν μπορώ να πάω να δω τους δικούς μου”, του απάντησε. Και ο Ιάκωβος προσφέρθηκε να αντικαταστήσει τον άλλο στρατιώτη να πάει στο χωριό του. Κι έτσι ο νεαρός Ιάκωβος έκανε Πάσχα στη σκοπιά.
Αυτό και αν ήταν Πάσχα! Έλεγε ο ίδιος: “Ήμουν στη σκοπιά, πάνω σ’ ένα ύψωμα. Όταν άκουσα τις καμπάνες, κατάλαβα ότι είπαν οι ιερείς το “Δεύτε λάβετε Φως” το, “Χριστός Ανέστη”. “Αχ, Χριστέ μου!, είπα. Οι χριστιανοί παίρνουν το Άγιο Φως. Και αμέσως ήρθε ένα φως από ψηλά και κάθισε πάνω μου, και έγινα όλο φως!”.
Πόσο θα ήθελε ο Ιάκωβος την ώρα αυτή να ήταν στην εκκλησία! Θυσίασε την επιθυμία του, χάρη του αδερφού του. Και ο Θεός τον επισκέφθηκε!
Αν πήγαινε στην εκκλησία, αν δεν έκανε τη θυσία, ίσως ο Θεός να μην τον επισκεπτόταν!
Εφέτος, ο κορονοϊός βοηθά όλους μας να καταλάβουμε ποιό είναι αυτό το «Πάσχα το μυστικόν».
• Είναι ένα «άλλο» Πάσχα, που υπάρχει χωρίς να το γνωρίζουν οι ίδιοι οι χριστιανοί, παρόλο που τελούν όλα τα πασχαλινά έθιμα.
• Είναι ένα Πάσχα που γιορτάζεται αλλά δεν γίνεται αντιληπτό σε όσους δεν μπορούν να το κατανοήσουν.
• Είναι το Πάσχα που βιώνεται μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, ακόμη και όταν δεν γιορτάζεται.
• Είναι το πραγματικό Πάσχα. Γυμνό μεν από κάθε εξωτερικό εορταστικό ή λαογραφικό στοιχείο, υπαρκτό όμως στις καρδιές των πιστών και ταπεινών ανθρώπων.
Για πολλούς από εμάς μπορεί «Πάσχα το μυστικόν» να είναι τελικά το φετινό Πάσχα. Για όσους μπορέσουν να το αγγίξουν.
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία.
Καλή και Ευλογημένη Ανάσταση!
