Μήνυμα για ευτυχές νέο έτος με οδηγό μας τον Θεό δίνει στην εγκύκλιό του για την Πρωτοχρονιά ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, που αναφέρεται στην πορεία του ανθρώπου και επισημαίνει σημεία για τη νέα αρχή, όπως τα δίδουν οι Πατέρες της Εκκλησίας.
Το μήνυμά του αναφέρει:
Αγαπητοί Χριστιανοί,
Το Νέον Έτος ήλθεν !
Τέκνα μου αγαπητά και περιπόθητα,
«Πρωί, και λιοπερίχυτη και λιόκαλ’ είναι η μέρα» λέγει ο Κωστής Παλαμάς.
Πάντοτε, αγαπητοί μου, ο άνθρωπος θαύμαζε και εόρταζε την αρχή της νέας ημέρας, την ανατολή του ήλιου, την αρχή του νέου χρόνου, κάθε νέα αρχή. Διότι κάθε αρχή είναι μια γέννηση και ο,τι είναι νέο είναι ζωή.
Ζωή, και η αρχή και δημιουργία του Ανθρώπου. Ο Θεός που είναι η Αρχή των πάντων, δημιούργησε τον άνθρωπο, έδωσε αρχή και ζωή στο δημιούργημά του.
Δύο είναι τα σημαντικά σημεία, όπως μας παραδίδουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, για να κατανοήσουμε αυτή την αρχή του χρόνου και της δημιουργίας που ξεκινά από τον Θεό.
Πρώτο σημείο είναι η «δηµιουργία εκ του μη όντος». Συµπασα η κτίση και ο άνθρωπος απέκτησαν έγχρονη ζωή και ήρθαν στην ύπαρξη από την ανυπαρξία. Αυτή η θεμελιώδης αρχή κάνει ξεκάθαρη τη διαφορά ανάμεσα στον Θεό και τον Άνθρωπο. Ο Θεός είναι ο Δημιουργός ο οποίος δεν έχει χρόνο, δεν έχει αρχή και τέλος αλλά δημιουργεί τον χρόνο και τον άνθρωπο. Και ο άνθρωπος είναι το δημιούργημα που αποκτά χρόνο.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι ο Θεός «ο Ζων εις τον αιώνα έκτισε τα πάντα κοινή» κατά την Σοφία Σειράχ, που σημαίνει «Ο Θεός, που ζει αιώνια, δημιούργησε όλα τα πράγματα αμέσως». Ο χρόνος λοιπόν και η ζωή ξεκίνησαν και απέκτησαν διάρκεια «αμέσως».
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης μιλάει για τη δημιουργία σαν μια ακαριαία ενέργεια του Θεού, με την οποία δημιουργήθηκαν από την αρχή όλες οι καταβολές των όντων. Και έπειτα αρχίζει η δυναμική εξέλιξη του κόσμου και της ζωής.
Ο Άγιος πατήρ για να μας εξηγήσει αυτή τη στιγμή της Δημιουργίας από τον Θεό χρησιμοποιεί μια πολύ ωραία φράση: ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο «εν ακαρεί»! Ακαριαία δημιούργησε τον κόσμο. Η αρχή του κόσμου όλου έγινε ξαφνικά και ακαριαία. Οµως, από τη στιγµη που η κτίση αρχίζει να υπάρχει, τότε ξεκινά και η ροή του χρόνου. Και όλη η περαιτέρω εξέλιξη είναι μια διαρκής κίνηση. Μια κίνηση που μαρτυρά πως όλη η δημιουργία, όλα τα κτιστά όντα υπόκεινται στον χρόνο.
Τα όρη, οι ωκεανοί, τα δέντρα και τα ζώα, όλο το φυσικό και ζωικό βασίλειο, και η κορωνίδα της δημιουργίας ο άνθρωπος είναι κτιστά δηµιουργήµατα. Όλα τα ορατά και τα αόρατα είναι κτιστά δημιουργήματα. Ολόκληρη λοιπόν η κτίση, έρχεται εξίσου από την ανυπαρξία στην ύπαρξη παρά τις διαφορές που µπορεί να υπάρχουν μεταξύ των όντων.
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης με μεγάλη ακρίβεια κάνει μια παρατήρηση και διευκρίνιση εδώ. Μας λέει ότι εφόσον όλη η κτίση ταυτόχρονα άρχισε να υπάρχει – όπως είπαμε «εν ακαρεί» – ακαριαία εποµένως απέκτησε χρόνο και ύλη. Ο χρόνος και η ύλη είναι τα δύο χαρακτηριστικά στοιχεία της αισθητής φύσεως που όλοι βλέπουμε γύρω μας.
Όμως, όπως λέει ο Άγιος Γρηγόριος, για να κατανοήσουμε τον λόγο της δημιουργίας και της σωτηρίας μας πρέπει να καταλάβουμε πρώτα ένα πολύ κεντρικό σημείο. Δεν είναι πρωτίστως η ύλη που μας κάνει να διαφέρουμε από το Θεό αλλά ο χρόνος.
Η προέλευσή μας από την ανυπαρξία στην ύπαρξη.
Δηλαδή η αρχή μας στον χρόνο.
Και αυτό διότι ο Θεός με τη βούλησή του και εξαιτίας της άπειρης Αγάπης του μας έδωσε τη ζωή και τον χρόνο. Η προέλευση των πάντων «εκ του μη όντος» – από αυτό που δεν είναι ον, ζωντανό, δεν υπάρχει – έγινε από τον Θεό διά των ενεργειών του Θεού.
[irp posts=”540849″ name=”ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ : ΠτΔ, Πρωθυπουργός και αντιπολίτευση μαζί την πρώτη ημέρα του 2020!”]
Τα όντα δεν προέρχονται από τη θεία ουσία, δεν είναι και δεν έχουν δηλαδή ίδια φύση με τον Θεό. Αλλά λαµβάνουν την ύπαρξή τους «διά της κτίσεως» από τον Θεό. Αυτή η διάκριση κτιστού ανθρώπου και ακτίστου Θεού θεωρείται ως πρωτεύουσα σε ολόκληρη την πατερική θεολογία της Εκκλησίας μας και αποτελεί τη βάση για την ορθή κατανόηση της σχέσης ανθρώπου και Θεού.
Γιατί όμως είναι τόσο πολύ σημαντικό το ότι ο Θεός μας δημιούργησε δίνοντάς μας τον χρόνο;
Όλη η εξέλιξη αλλά και η τελείωση του ανθρώπου στηρίζεται ακριβώς σε αυτή την προέλευση «εκ του μη όντος» εις τον χρόνο. Όλα λοιπόν ξεκινούν από τον χρόνο αλλά δεν τελειώνουν σ’ αυτόν.
Ο χρόνος είναι ζωή. Μας δίνει τη δυνατότητα να ζούμε. Γεννιόμαστε, αναπτυσσόμαστε, χαιρόμαστε, αγαπάμε, λυπόμαστε, γερνούμε, μέσα στον προσωπικό μας χρόνο. Αυτός είναι ο χρόνος της ζωής.
Ο χρόνος είναι διάρκεια. Περπατούμε στον δρόμο, συναντιόμαστε με δικά μας πρόσωπα, δουλεύουμε, προσευχόμαστε. Όλα διαρκούν και όλα έχουν τον χρόνο τους.
Ο χρόνος είναι ένα διάστημα. Ένα διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα σε μια αρχή και ένα τέλος. Η ημέρα αρχίζει με την ανατολή και τελειώνει με τη δύση, η ίδια η βιολογική ζωή μας αρχίζει με τη γέννηση και τελειώνει με τον θάνατο.
Ο χρόνος έχει πάντοτε προοπτική κι έτσι η ζωή μας έχει πάντοτε έναν σκοπό. Προσευχόμαστε μέσα στον προσωπικό μας χρόνο για να συναντήσουμε τον Κύριο, γνωρίζουμε έναν άνθρωπο για να τον αγαπήσουμε, θρεφόμαστε για να κρατήσει το σώμα μας στον χρόνο.
Ο χρόνος λοιπόν είναι μια διαρκής κίνηση, αυτός μας δίνει τη δυνατότητα να εξελισσόμαστε και να αναπτυσσόμαστε, να μεταβαλλόμαστε και να αλλοιωνόμαστε συνεχώς. Πρόκειται για μια δηµιουργία που συνεχώς εξελίσσεται και δεν παραμένει ποτέ στατική. Δεν έχει στατικότητα αλλά έχει μια δυναμικότητα η δημιουργία, που αφενός υποδηλώνεται από τη διαρκή κίνηση, και αφετέρου έχει την καταβολή της σε αυτό το πέρασµα της από την ανυπαρξία στην ύπαρξη.
Αυτή η εξελικτική πορεία είναι η ευκαιρία και ο δρόμος προς τη σωτηρία μας.
Να λοιπόν γιατί ενώ υπόκειται ο άνθρωπος στον χρόνο την ίδια στιγμή ανοίγεται εξαιτίας του χρόνου μπροστά του η Σωτηρία του.
Ο Θεός έφερε τον άνθρωπο στον κόσμο και στον χρόνο και μας έδωσε τον χρόνο για να γυρίσουμε κοντά Του και να ομοιωθούμε με Εκείνον. Και η ευκαιρία αυτή δεν είναι άλλο από τη Χάρη του. Επειδή ο Θεός μας έπλασε κατ’ εικόνα Του, είμαστε φτιαγμένοι να γίνουμε θεοί κατά χάρη, να ομοιωθούμε με τον Θεό και να κατοικήσει ο Θεός μέσα μας.
Ο χρόνος είναι η δυνατότητα της θεώσεώς μας. Βεβαίως πορευόμαστε τον δύσκολο δρόμο της πνευματικής ζωής, όμως τα πάντα στη ζωή μπορούν να μεταβληθούν «εις ζωήν αιώνιον». Ο χρόνος είναι πραγματικός και δημιουργικός μονάχα όταν, ταξιδεύοντας μέσα σε αυτόν, ο άνθρωπος προχωράει μέσα στην ένωση της δικής του ζωής με αυτή των άλλων και με την άπειρη ζωή του Θεού. Στην αιωνιότητα φτάνουμε μόνο περνώντας μέσα από τον χρόνο ως ένα αληθινό ταξίδι – όχι προσπαθώντας να ξεφύγουμε από αυτόν. Και περνάμε μέσα από αυτό το πραγματικό μεσοδιάστημα, μόνο στον βαθμό που ενώνουμε τους εαυτούς μας εν αγάπη με το Πρόσωπο του Θεού. Ο χρόνος τότε γίνεται γιορτή και δοξολογία του Θεού. Γιορτάζουμε για την αρχή της νέας ημέρας, την ανατολή του ήλιου, την αρχή του νέου χρόνου, κάθε νέα αρχή. Διότι κάθε αρχή είναι μια γέννηση και ο,τι είναι νέο είναι ζωή.
Και, όπως μας λέγει ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, εφιστώντας μας την προσοχή:
«Όταν λοιπόν έχεις καθαρή τη συνείδηση, έχεις πάντα γιορτή· τρέφεσαι με καλές ελπίδες και εντρυφάς στην προσδοκία των μελλόντων αγαθών· όπως, όταν δεν έχεις παρρησία κι έχεις πέσει σε πολλά αμαρτήματα, ακόμη κι αν είναι μύριες γιορτές και πανηγύρια δεν θα ‘σαι σε καθόλου καλύτερη θέση από εκείνους που πενθούν. Διότι, τι όφελος έχω εγώ από τη λαμπρή μέρα, όταν την ψυχή μου τη σκοτίζει η συνείδηση; Αν λοιπόν θέλεις να ‘χεις και κάποιο κέρδος από την πρωτομηνιά, κάνε το εξής. Όταν βλέπεις ότι συμπληρώθηκε ο χρόνος, ευχαρίστησε τον Κύριο, διότι σε έβαλε σ’ αυτή την περίοδο των ετών. Θα σου πάει καλά όλη η χρονιά, … αν και την πρώτη του μηνός και κάθε μέρα κάνεις αυτά που αρέσουν στον Θεό…. Δημιούργησε κατάνυξη στην καρδιά σου, ξαναλογάριασε τον χρόνο της ζωής σου, πες στον εαυτό σου: Οι μέρες τρέχουν και περνούν, τα χρόνια συμπληρώνονται, πολύ μέρος του δρόμου προχωρήσαμε. Άραγε τι καλό κάναμε; Μήπως άραγε φύγουμε από δω άδειοι κι απογυμνωμένοι από κάθε αρετή; Το δικαστήριο είναι κοντά, η ζωή μας τρέχει προς το γήρας».
Ευχόμεθα ο χρόνος, η νεότης και το γήρας να είναι για όλους η ευκαιρία να δημιουργήσει αυτό το νέον έτος, αλλά και κάθε νέον έτος, κάθε νέα ημέρα και νέα στιγμή, ακαριαία, ένα νέο άνθρωπο, τον Άνθρωπο του Θεού.
Καλό και ευλογημένο νέον έτος!
Μετά πατρικών ευχών!
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
+ ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
