Ι.Μ. Ναυπάκτου: Τό Σάββατο 5 Ὀκτωβρίου 2019, πραγματοποιήθηκε στήν Ναύπακτο καί στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, τό Ε’ Θεολογικό Συνέδριο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου μέ γενικό θέμα «Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης∙ φορέας τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Παραδόσεως».
Τό Συνέδριο πού ἔχει γίνει θεσμός πραγματοποιεῖται στά πλαίσια τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Ἱεροθέου καί ἀποτελεῖ συνέχεια τῆς ἑορτῆς τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου.
Τό πρωί 7:00-8.30 τελέσθηκε θεία Λειτουργία στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Δημητρίου.
Ἔπειτα, στήν κατάμεστη Αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου, μετά τά ἐπίκαιρα τροπάρια πού ἔψαλε χορός Ἱεροψαλτῶν ὑπό τόν κ. Παντελῆ Ἀναστασόπουλο, ἀκολούθησαν τά μηνύματα καί οἱ χαιρετισμοί τῶν ἐπισήμων.
Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης κ. Ἱερόθεος ἀνέγνωσε τά μηνύματα τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου καί τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου.
Ὁ Παναγιώτατος στό μήνυμά του ἀνέφερε, μεταξύ ἄλλων:
«…Συνεχίζετε τήν ὡραίαν παράδοσιν θεολογικῶν συναντήσεων, ἀναγνωρίζοντες εἰς τήν θεολογίαν τήν θέσιν καί τήν ἀξίαν τήν ὁποίαν ὀφείλει νά κατέχῃ εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας. … Ἐπαινοῦμεν δέ καί τήν ἀφιέρωσιν τοῦ παρόντος Συνεδρίου εἰς τόν Ἅγιον Νικόδημον τόν Ἁγιορείτην ὡς φορέα τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως ὁ Ἅγιος ἔζησεν ὅλον τόν βίον του ἐν προσευχῇ καί ἐν ἄκρᾳ ταπεινοφροσύνῃ, ζητῶν νά μεταλαμπαδεύσῃ εἰς τούς πιστούς τήν νοεράν προσευχήν, τήν νηπτικήν ἄσκησιν, τήν συχνήν συμμετοχήν εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν λατρείαν καί τήν σπουδήν τῆς Πατερικῆς σοφίας. … Ὁ Ἅγιος Νικόδημος εἶναι φορεύς μιᾶς Παραδόσεως, ἡ ὁποία εἶναι παρουσία ζῶσα καί ζωοποιός εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ὑπάρχει εἰς τήν Ἐκκλησίαν περίοδος χωρίς Ἁγίους καί Μάρτυρας τῆς πίστεως, χωρίς τάς χαρισματικάς μορφάς τῆς πνευματικότητος, τῆς ἀσκήσεως, τῆς θυσιαστικῶς ἀγαπώσης καρδίας. Ἡ ἁγιότης, ἡ ἀναγνώρισις Ἁγίων καί ἡ ἁγιοκατάταξις ἀνήκουν εἰς τόν πυρῆνα τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. … Μέ αὐτάς τάς σκέψεις, κατασπαζόμενοι ἀδελφοποθήτως τήν ὑμετέραν προσφιλεστάτην Ἱερότητα ἐπί τῇ ὀνομαστικῇ ἑορτῇ, εὐχαριστοῦμεν διά τήν ἀποστολήν τοῦ προσφάτως κυκλοφορηθέντος πονήματος ὑμῶν Τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας μέ ἀναφορά στό Οὐκρανικό ζήτημα, διά τοῦ ὁποίου ἐξαίρετε τήν «ὀμορφιά τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησιολογίας» καί προβάλλετε τήν ἐκκλησιολογικῶς καί κανονικῶς τεθεμελιωμένην θέσιν ὅτι «τό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι «συνοδικόν ἱεραρχικῶς» καί «ἱεραρχικόν συνοδικῶς»» (ὅλο τό μήνυμα τοῦ Παναγιωτάτου δημοσιεύεται στό παράρτημα τοῦ παρόντος).
Ὁ Μακαριώτατος στό δικό του μήνυμα ἀνέφερε, μεταξύ ἄλλων:
«Ἡ Ἐκκλησία μας βλέπει σ’ αὐτόν (τόν ἅγιο Νικόδημο) ἕνα νέο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας πού, μέ γνώση καί ὀξύνοια, μᾶς μεταφέρει τή θεολογία τῶν μεγάλων Πατέρων τοῦ παρελθόντος. Ἕνα πνευματικό δάσκαλο καί μυσταγωγό πού δεσπόζει στό πνευματικό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὁδηγεῖ τούς χριστιανούς στή σωτηρία. Συγχαίρω τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο καί εὔχομαι μέ τήν εὐκαιρία καί τῆς ὀνομαστικῆς του ἑορτῆς πολυετῆ καί ἀγλαόκαρπο τήν ἀρχιερατική διακονία» (ὅλο τό μήνυμα τοῦ Μακαριωτάτου δημοσιεύεται στό παράρτημα τοῦ παρόντος).
Στήν συνέχεια ἀπηύθυνε χαιρετισμό ὁ Βουλευτής Αἰτωλοακαρνανίας κ. Δημήτριος Κωνσταντόπουλος, καί μεταξύ ἄλλων εἶπε: «Σεβασμιώτατε, νά εὐχηθῶ ὑγεία, δύναμη καί μακροημέρευση. Νά τονίσω ὅτι ἀποτελεῖτε πυξίδα γιά τόν ἁπλό καί σύγχρονο κόσμο μέ τό πλούσιο συγγραφικό, θεολογικό καί ἐκκλησιαστικό σας ἔργο… Εἶναι μεγάλη τιμή καί χαρά νά παρευρίσκομαι σήμερα στό Θεολογικό Συνέδριο πού διοργανώνει ἡ Ἱερή Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου γιά 5η συνεχῆ χρονιά. Ἕνα συνέδριο πού ἔχει γίνει θεσμός γιά τήν πόλη μας, τή Ναύπακτο, καί παρέχει τήν εὐκαιρία γιά συζήτηση καί ἀνάδειξη σημαντικῶν θεολογικῶν θεμάτων μέ τή συμμετοχή διακεκριμένων καθηγητῶν καί πατέρων, λαμπρῶν πνευματικῶν προσωπικοτήτων. Τό σημερινό συνέδριο εἶναι ἀφιερωμένο στόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ἔζησε τόν 18ο αἰώνα, πρίν τήν ἑλληνική ἐπανάσταση καί μέ τό ἔργο του ἐνδυνάμωσε τήν πίστη τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων, στήριξε τήν ταυτότητά τους, ἑλληνική καί χριστιανική. … Ἦταν πραγματικά ἕνα φαινόμενο τῆς ἐποχῆς του. Εἶχε ἑλληνική καί χριστιανική παιδεία καί γνώριζε ἄριστα τήν ὁμηρική γλώσσα, τήν ἀρχαία ἑλληνική φιλοσοφία καί τή συνδύαζε μέ τή χριστιανική πίστη. … Θερμά συγχαρητήρια στήν Ἱερά Μητρόπολη γιά τή διοργάνωση, τό πλούσιο καί ἀγόγγυστο ἔργο της».
Ὁ Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Βασίλειος Γκίζας, στόν χαιρετισμό του εἶπε, μεταξύ ἄλλων, «νομίζω ὅτι τό ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τῶν Συνεδρίων τῆς Μητροπόλεως ἀλλά καί τό στίγμα τοῦ Μητροπολίτη εἶναι ὅτι δέν συζητᾶμε ἐδῶ γενικά καί τετριμμένα γιά θεολογικά θέματα οὔτε ἁπλῶς ἀνταλλάσσουμε ἀπόψεις, ἀλλά γίνεται προσπάθεια γιά διείσδυση στά βαθύτερα πατερικά μηνύματα καί κυρίως στήν παράδοση, πού ἀποτελεῖ ζωή γιά τήν Ἐκκλησία». Καί ἀναφέρομενος στό θέμα τοῦ Συνεδρίου καί στόν ἅγιο Νικόδημο εἶπε: «Θεωρῶ ὅτι τό κομβικό σημεῖο στήν ὅλη του βιοτή καί τό ἔργο του, πού τόν κατατάσσει πραγματικά ὡς φορέα τῆς παραδόσεως, μεταξύ τῶν πολλῶν του χαρισμάτων, εἶναι αὐτό, τό ὅτι ἀντιστρατεύθηκε σέ αὐτήν τήν παθογένεια πού ὀνομάζεται ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας». Καί κατέληξε: «Εὔχομαι χρόνια πολλά στόν Μητροπολίτη γιά τήν ὀνομαστική του ἑορτή καί τοῦ εὔχομαι νά συνεχίζη καί αὐτός, ὅπως ἤδη τό κάνει σέ μεγάλο βαθμό, στά χνάρια τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτη, δηλαδή στό νά καταπολεμᾶται ἡ ἔννοια αὐτή τῆς ἐκκοσμίκευσης καί στήν σύγχρονη Ἐκκλησία».
Ἐπίσης ἀπηύθυναν χαιρετισμό ὁ Ἀστυνομικός Διευθυντής Αἰτωλίας κ. Ἰωάννης Νταλαχάνης καί ὁ Πρόεδρος τοῦ Δικηγορικοῦ Συλλόγου Μεσολογγίου καί Ναυπάκτου κ. Χρῆστος Παΐσιος.
Ἔπειτα, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος ἔκανε μιά σύντομη εἰσαγωγική ὁμιλία, στήν ὁποία συνέδεσε τό θέμα τοῦ Συνεδρίου μέ τήν ἐπέτειο τῶν 200 ἐτῶν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως καί τόνισε τήν ἀξία τοῦ ἁγίου Νικοδήμου, θυμίζοντας λόγους τοῦ ἀειμνήστου Μοναχοῦ Θεοκλήτου Διονυσιάτη. (Ὁλόκληρη δημοσιεύεται στό παράρτημα τοῦ παρόντος.)
Ἀκολούθησαν οἱ εἰσηγήσεις. Οἱ εἰσηγητές τοῦ Συνεδρίου καί οἱ ἀντίστοιχες εἰσηγήσεις τους (περιλήψεις τῶν εἰσηγήσεων δημοσιεύονται στό παράρτημα τοῦ παρόντος) ἦταν οἱ ἑξῆς:
Ἀρχιμανδρίτης Βενέδικτος Νεοσκητιώτης, Γέρων Ἱ.Κελλίου Ἁγίου Σπυρίδωνος Νέας Σκήτης Ἁγίου Ὄρους, μέ θέμα: Βίος καί ἔργα τοῦ ἁγίου Νικοδήμου (τήν εἰσηγήσή του ἀνέγνωσε ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεως Ἀρχιμ. Καλλίνικος Γεωργᾶτος). Ἀρχιμανδρίτης Ἀρίσταρχος Γκρέκας, Ἐπίκουρος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν μέ θέμα: Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὡς ἑρμηνευτική κλείδα τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως τῶν Πατέρων τῆς πρώτης χιλιετίας. Ἀρχιμανδρίτης π. Γρηγόριος Παπαθωμᾶς, Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν, μέ θέμα: Λόγοι συγγραφῆς καί μεθοδολογία τῆς κατάρτισης τοῦ Πηδαλίου. Συμεών Πασχαλίδης, Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης, μέ θέμα: Ἡ ὁμολογία τῆς πίστεως καί οἱ προϋποθέσεις αὐτῆς στούς Νεομάρτυρες κατά τό ἁγιολογικό ἔργο τοῦ ἁγίου Νικοδήμου. Μπορεῖ κάθε μάρτυρας νά εἶναι μάρτυρας πίστεως; Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος, μέ θέμα: Τό αὐτεξούσιο στήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Νικοδήμου. Πρωτοπρεσβύτερος Θωμᾶς Βαμβίνης, μέ θέμα: Ἡ ἐν Χριστῷ ζωῇ (μυστήρια καί ἄσκηση): ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ στά συγγράμματα τοῦ ἁγίου Νικοδήμου.
Ἀκολούθησαν ἐρωτήσεις πρός τούς εἰσηγητές καί συζήτηση, πού παρέτεινε τό Συνέδριο μία ὥρα ἐπί πλέον, μέ ἀμείωτο τό ἐνδιαφέρον.
Τέλος, ὁ Σεβασμιώτατος συγκεφαλαίωσε τά λεχθέντα, ὑπογραμμίζοντας μερικά βασικά σημεῖα τοῦ Συνεδρίου, ἤτοι:
Τό Συνέδριό μας ἔκανε μιά μικρή προσπάθεια προσεγγίσεως τῆς θεολογίας καί τῆς προσφορᾶς τοῦ μεγάλου αὐτοῦ θεολόγου τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὁ ἅγιος Νικόδημος ἀφομοίωσε ὅλη τήν διδασκαλία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέσα ἀπό τήν φλεγόμενη καρδιά του ἀπό ἀγάπη στόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία. Αὐτή ἡ ἀφομοίωση φαίνεται ἐκτός τῶν ἄλλων καί στό «Συμβουλευτικόν Ἐγχειρίδιον» καί τό «Ἑορτοδρόμιον».
Ὁ ἅγιος Νικόδημος εἶχε ἀντιδράσεις καί ἀπό τόν διάβολο, πού τόν πολέμησε ποικιλοτρόπως, καί ἀπό μοναχούς καί συναγωνιστές του, ἀλλά ἐκεῖνος ἀντιμετώπιζε τίς ἀντιδράσεις αὐτές μέ ἀπαθῆ τρόπο, δεῖγμα ὅτι ἦταν θεούμενος.
Ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Νικοδήμου ἦταν σημαντική στήν ἐποχή του γιά τήν διατήρηση τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως καί γιά τήν προετοιμασία τῆς Ἐπαναστάσεως, ἀλλά εἶναι σημαντική καί γιά τήν ἐποχή μας, γιατί συνδέει τήν ὀρθόδοξη πίστη μέ τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί τήν νηπτική-ἡσυχαστική παράδοση.
*
Ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε τούς συντελεστές καί ὅσους βοήθησαν ποικιλοτρόπως στήν διοργάνωσή του, ἤτοι: τούς Εἰσηγητές, τούς Ἐπισήμους προσκεκλημένους, τόν τηλεοπτικό σταθμό «Λύχνος» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν, τόν τεχνικό Δημήτριο Ἰωάννου, τόν κ. Ἀντώνιο Ποταμίτη καί τήν Βιοτεχνία του μέ τά προϊόντα «Εὐλογία», τούς διαφόρους δωρητές πού ἔδωσαν χρηματικά ποσά γιά τό Συνέδριο, τήν Ἀστυνομία καί Τροχαία Ναυπάκτου, ὅσους βοήθησαν ἐφέτος στήν συντήρηση τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου γιά νά στεγάζη τίς δραστηριότητες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως (Βιβή Λαγαροῦ, Παναγιώτα Κοτρώνη, Ἑταιρεία Πασίση, Χαράλαμπο Σύψα, ἀνώνυμο), τίς κυρίες τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης τῶν Ναῶν τῆς πόλη μας γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν συνέδρων καί ὅλους τούς συνεργάτες.
Μετά τό Συνέδριο παρετέθη τράπεζα πρός τιμήν τῶν Εἰσηγητῶν στήν αἴθουσα ἐκδηλώσεων τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου.
