Στις 24 Αυγούστου, γιορτάζει ο άγιος ιερομάρτυς και ισαπόστολος και εθνομάρτυς Κοσμάς ο Αιτωλός. Ο νέος απόστολος Παύλος, κατά κάποιους.Έζησε και έλαμψε τον 18ο αιώνα. Απ’ το Μέγα Δέντρο της Αιτωλίας ξεκίνησε, εκεί γεννήθηκε, στα 1714, από ευσεβείς γονείς, και ήθελε από μικρός να μονάσει.
Αφού έμαθε τα λίγα γράμματα, εκεί στον τόπο του, και στις διάφορες σχολές, κρυφές και φανερές, κι αφού έγινε και διδάσκαλος στα παιδάκια, έφυγε, στο τέλος, και πήγε στο Περιβόλι της Παναγίας. Στην αγκάλη της Κυρίας Θεοτόκου, την οποίαν υπερηγάπα. Και δη, στη μονή του Φιλοθέου.
Εκεί, από Κώστας έγινε Κοσμάς, και αφοσιώθηκε στη μελέτη, στην άσκηση και στον ένθεο βίο. Σπούδασε δε και στην Αθωνιάδα Σχολή, κι έμαθε, όχι μόνο τα εκκλησιαστικά, αλλά και τα θύραθεν όλα.
Έγινε όντως πάνσοφος ο Κοσμάς. Κι όπως γράφει το λιτό Συναξάριο, εκεί περιοριζόμεθα, αλλιώς πρέπει να μιλούσαμε ώρες για τον Πατροκοσμά, τον μεγάλο αυτό διδάχο και τον μεγάλο αυτό ευεργέτη της πίστεως και της πατρίδος, εφωτίσθη, λέει, από τη Θεία χάρη και εκλήθη από τον Κύριο σε έργο μέγα και ιεραποστολικό. Στα δίσεκτα εκείνα χρόνια, «που τα πλάκωνε η φοβέρα και τα έσκιαζε η σκλαβιά», -και το αντίστροφο να πούμε απ’ το ίδιο είναι- λοιπόν.
Και πάει στο Πατριαρχείο, παίρνει την άδεια και επεχείρησε τέσσερες μεγάλες ιεραποστολικές περιοδείες, όπως ο μέγας απόστολος Παύλος, και τηρουμένων, φυσικά, των αναλογιών.
Όπου έφθασε τα χωριά έγιναν χριστιανικά
Και πήγε σ’ όλα, σχεδόν, τα μέρη της ελεύθερης πατρίδος μας. Και έφθασε μέχρι τη Βόρειο Ήπειρο. Μέχρι την Αλβανία. Μέχρι εκεί το Καλικόντασι. Όπου έφθασε ο άγιος Κοσμάς, τα χωριά έγιναν χριστιανικά. Από ’κει και πάνω είναι αλβανικά και μουσουλμανικά. Και σήμερα, στη νότιο Αλβανία ή Βόρειο Ήπειρο για μας, όπως και να το πούμε το ίδιο πράγμα είναι, δεν κολλάμε εκεί πέρα, λοιπόν, είναι εκεί Έλληνες Χριστιανοί, μου ‘λεγε κάποιος προχθές, που ‘χε επισκεφθεί, είναι όντως και Έλληνες και ορθόδοξοι.
Γιατί εκείνοι περνάνε μαρτυρικά. Κι εκείνοι πληρώνουνε και τον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Κι είναι πολύ σπουδαίο. Λοιπόν.
Ο άγιος Κοσμάς, αφού διέγραψε τον κύκλο και την πορεία του για την ωφέλεια της Ρωμιοσύνης, τον κάλεσε ο Θεός, εκεί στο Καλικόντασι της Βορείου Ηπείρου, και δι’ αγχόνης μετέβη εις την αιώνιον ζωήν. Τον απηγχόνισαν οι ασεβείς.
Έμεινε, όμως, το ιερό του λείψανο, το οποίον επιτελεί ιάσεις και θαύματα. Από τότε, μέχρι σήμερα. Το ‘χουμε κι εδώ, στην πατρίδα μας, και στην Αιτωλία και στον μητροπολιτικό ναό των Αθηνών, που θα γίνουν ωραίες εκδηλώσεις, λειτουργίες και λοιπά.
Κι αυτό είναι σημαντικό και σήμερα, για να τελειώνουμε μ’ αυτό, να μην ξεχνάμε τον Πατροκοσμά. Γιατί είναι μέγας ευεργέτης. Καθώς και σήμερα. Με τη δεύτερη τουρκοκρατία.
Έχομε ανάγκη από επανευαγγελισμό
Έχει αγριέψει το Γένος και έθνος μας, έχομε ανάγκη, λοιπόν, από επανευαγγελισμό. Έχομε ανάγκη επιστροφή στις ρίζες μας. Στην Εκκλησία μας. Στην πατρίδα μας. Στην ιστορία μας την αγία, πο ’λεγε ο Γέροντας Πορφύριος. Και σε ό,τι καλό, ωραίο και υψηλό. Γιατί, καθώς σιγοπαλιώνει ο πλανήτης μας κι η βαρβαρότητα είναι επί θύραις κι η ισοπέδωση μας έχει ήδη παραλάβει, έχομε, λοιπόν, ανάγκη από το φως του κόσμου, τον Χριστό.
Έχομε ανάγκη από το φως της ορθοδοξίας. Και η Ελλάς, και στα αρχαία χρόνια, με τον ελληνισμό, με τη χάρη και τη σοφία, εφώτισε τον κόσμο. Αλλά κυρίως και κατ’ εξοχήν τον φώτισε και τον εφρόντισε και μέσω του Βυζαντίου και όχι μόνον, με την ελληνορθοδοξία. Με τη Ρωμιοσύνη, που όλα τα έθνη μπήκαν στον Χριστό κι έγιναν ένα έθνος. Ένα έθνος άγιον. Βασίλειον ιεράτευμα και όλα τα υπόλοιπα, που λέει ή Εκκλησία.
Ας έχομε την ευχή του, ας έχουν την ευχή του και οι διδάσκαλοι του Γένους και έθνους μας, που τόσο μεγάλη και σπουδαία αποστολή έχουν, και ας πρεσβεύει στο θρόνο της Θείας μεγαλοσύνης και για τη φτωχή και δύστηνο πατρίδα μας ο άγιος Κοσμάς και ας αναδεικνύει και άλλους Κοσμάδες Αιτωλούς, που τόσο τους χρειαζόμαστε.
Από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτη, π. Ανανία Κουστένη, “Θερινό συναξάρι”, τόμος Β’, των εκδόσεων Ακτή, Λευκωσία 2009.
-250x180.jpg)
