Πάντα η εορτή των Θεοφανίων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει την αίγλη και την κατάνυξη που μιλάνε στα πιο βαθειά στρώματα της καρδιάς των πιστών. Και των Ρωμιών και των Ορθοδόξων γενικώτερα.
Η σεμνότητα της Πατριαρχικής και Συνοδικής Λειτουργίας, η λιτότητα του αγιασμού, χωρίς περιττές φιοριτούρες και κοσμικότητες, η δωρικότητα της ψαλμωδίας των Πατριαρχικών Χορών, το κάθε τι, έχουν κάτι ξεχωριστό να πούν στην ψυχή των κουρασμένων από την κοσμική φλυαρία και περπέρεια Χριστιανών. Κι ο παγωμένος Κεράτιος γίνεται κολυμβήθρα χάριτος για πολλά παλληκάρια που θέλουν να πιάσουν το Σταυρό και να τον παραδώσουν στον Πατριάρχη. Κάποτε ανάμεσά τους βουτούν και Τούρκοι, Μουσουλμάνοι ασφαλώς, που τους συγκινεί η μυσταγωγία και η κρυφή χάρη των Πατριαρχικών ιερών δρωμένων. Θυμάμαι δημοσιογράφο μεγάλης τουρκικής εφημερίδας να βουτάη, να πιάνη αυτός τον Σταυρό και να τον παραδίδη στον Πατριάρχη φιλώντας το χέρι του, με κάποια δόση ενοχής που τόλμησε να επέμβη στα των Χριστιανών, και μάλιστα με τόση επιτυχία! Κι ο Πατριάρχης, προνοητικός πάντα, να βγάζη από την τσέπη, αντί για Σταυρό, το αντίγραφο ενός μεταλλίου και να του το προσφέρη χαμογελαστός. Επακολούθησε την επαύριο ένα υπέροχο πρωτοσέλιδο-ύμνος στην Πατριαρχική αρχοντιά και ευρύτητα πνεύματος…
Αλλά τα φετεινά Θεοφάνια χαρακτηρίζονται από τον ξεχωριστό φωτισμό ενός μεγάλου Λαού, που ως προχθές ο μοσχοβίτικος ιμπεριαλισμός (εκκλησιαστικός και πολιτικός) τον κρατούσε ανάλγητα στο σχίσμα και στο «ανάθεμα». Περισσότερα από 25 εκατομμύρια (!) Ορθόδοξους Χριστιανούς της Ουκρανίας, παιδιά ως χθες ενός κατώτερου Θεού, αποπαίδια της Εκκλησίας, προδομένα από τους πνευματικούς των πατέρες και ηγέτες, άνοιξε η μεγάλη αγκαλιά της Μητέρας Εκκλησίας, με την γενναία απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου και της Συνόδου του μαρτυρικού Θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως, και τους δέχτηκε στη ζεστασιά της αγάπης του Χριστού, που ήρθε στον κόσμο μας να αγκαλιάση τους απερριμένους και περιφρονημένους, «τα μωρά του κόσμου και εξουθενημένα» και να τα εισαγάγη στη Βασιλεία Του.
Τα Φώτα του 2019 σηματοδοτούν τον επαναφωτισμό της εκκλησιαστικής πορείας και ζωής του Ουκρανικού Λαού, καθώς την άγια αυτή ημέρα θα λάβουν από τα χέρια του Πρώτου της Ορθοδοξίας τον πολυπόθητο Τόμο της Αυτοκεφαλίας τους, Τόμο πολυτιμότερο από κάθε Χρυσόβουλο και Ουκάζιο Αυτοκρατορικό. Κι αυτό γιατί με τον Τόμο αυτόν, πέρα από την εκκλησιαστική ανεξαρτησία, ουσιαστικά διασφαλίζεται και η εθνική αξιοπρέπεια του ταλαιπωρημένου μεγάλου αυτού λαού. Την ημέρα των φετεινών Επιφανίων, ο Μητροπολίτης Επιφάνιος Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, αναγνωρίζεται επίσημα ως πνευματικός πατέρας και εκκλησιαστικός ταγός του Ουκρανικού Λαού και αναλαμβάνει ενώπιον Θεού και ανθρώπων την ύψιστη ευθύνη να οδηγή το ευσεβές Έθνος του στην οδό της εν Χριστώ τελειώσεως και σωτηρίας. Όντως «επεφάνη η Χάρις η σωτήριος πάσιν ανθρώποις» και χαίρουν οι Άγγελοι μαζί με τους ανθρώπους γι᾿ αυτό και χαίρονται διπλά οι Ουκρανοί πιστοί και μαζί τους ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, ο προστάτης του Κιέβου, και όλος ο μεγάλος χορός των Αγίων που ανέδειξε το έθνος αυτό στα χίλια-τόσα χρόνια από τον εκ Κωνσταντινουπόλεως φωτισμό και εκχριστιανισμό του.
Η απόφαση της χορηγήσεως της Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας είναι ίσως η πιο γενναία απόφαση της 27ετούς ευλογημένης Πατριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Ο Παναγιώτατος, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, αφουγκράσθηκε τα μηνύματα των καιρών, αλλά και την κραυγή του πόνου του πολυάριθμου Ουκρανικού λαού, το παράπονο των σκληρά δοκιμασθέντων πιστών της «Μικράς Ρωσσίας», και, κάνοντας χρήση των προνομίων που δίδουν στον Οικουμενικό Πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως οι Ιεροί Κανόνες των Οικουμενικών Συνόδων, τα αρχαία θέσμια και η σεβάσμια Κανονική Τάξη και Παράδοσή της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αφού εθεράπευσε την θεομίσητη κατάσταση της αποκοπής τόσων εκατομμυρίων Ορθοδόξων πιστών από την εκκλησιαστική κοινωνία, προέβη Συνοδικώς στη χειραφέτησή τους και στην ανάδειξή τους στο status της 15ης Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της οικογενείας των Ορθοδόξων. Εναντίον αυτής της γεμάτης από αγάπη Χριστού και κήδος υπέρ τόσον ψυχών για τις οποίες ο Κύριος ενανθρώπησε και σταυρώθηκε, επιχειρήματα λογικά κανονικά, εκκλησιαστικά, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ! «Μόνος στενάζει του σκότους ο προστάτης» γι᾿ αυτή την κενωτική φιλανθρωπία της Μητέρας Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, η οποία για μια ακόμη φορά διαμοιράζει, όχι τα ιμάτιά της, αλλά τις ίδιες τις σάρκες της, χάριν της σωτηρίας των παιδιών της.
Όπως το έκαμε και παλαιότερα για τη Ρωσσία, για την Ελλάδα, για τη Σερβία, για τη Ρουμανία, για τη Βουλγαρία, για την Αλβανία, για την Πολωνία, για την Τσεχία και Σλοβακία (κι ας μη θέλουν κάποιοι αγνώμονες να το θυμούνται!). Αλλά «του σκότους ο προστάτης» έχει συνέμπορο τον ρωσσικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος εκ στόματος «αδελφικού» Πατριαρχικού, αλλά και Πουτινικού καισαρικού, ερεύγεται αρρητ᾿ αθέμητα, βλάσφημα, συκοφαντικά και ανόσια, ων ουκ εστίν αριθμός, εναντίον του σεπτού προσώπου του Οικουμενικού Πατριάρχου και του Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως. Και δεν μένουν μόνον στα λόγια αλλά και προχωρούν σε απειλές και εξαγορές συνειδήσεων, πειθαναγκασμούς, στρεβλώσεις, εκβιασμούς και υποχθόντες διεργασίες. Από τον ΙΘ’ αιώνα πριονίζουν συστηματικά το δένδρο της Ρωμηοσύνης και τα δίκαια της Μητέρας (και δικής τους) Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Βουλγαρική Εξαρχία και Σχίσμα, εξαραβισμός του Ρωμαίικου Πατριαρχείου Αντιοχείας, εκρωσισμός του Αγίου Όρους, υπονόμευση Πατριαρχείων Ιεροσολύμων και Αλεξανδρείας, πανσλαβισμός σ᾿ όλη τη Χριστιανική Ανατολή, είναι μόνο μερικά από τα έργα και τις ημέρες του αδελφού Ξανθού Γένους εις βάρος της Πονεμένης Ρωμιοσύνης. Λίγη προσεκτική μελέτη των ιστορικών πηγών βεβαιώνει τον πικρόν λόγον το ασφαλές. Το εκκλησιαστικό της Ουκρανίας απλώς έδωσε την ευκαιρία να καταπέση το προσωπείον και να αποκαλυφθούν οι σκοτεινοί διαλογισμοί καρδιών καθ᾿ υπόκρισιν αδελφικών και ήκιστα Χριστιανικών.
Και στο σημείο αυτό θαυμάζουμε το μεγαλείο της ανδρικής γενναιότητος και εκκλησιαστικής υπευθυνότητος του Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Αψηφά την αδίστακτη επιθετικότητα και τη λυσσώδη αντίδραση της Μόσχας και των διαφόρων συνοδοιπόρων της. Αψηφά την πολιτική της κοσμικής ισχύος και της ρουβλιακής διαφθοράς. Αψηφά τον υπαρκτό κίνδυνο αυτής της ζωής και προσωπικής του ακεραιότητος, μπροστά στο μείζον συμφέρον της σωτηρίας ενός λαού δυόμιση και πλέον δεκάδων εκατομμυρίων ψυχών. Για τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για πολλοστή φορά αποδεικνύεται ότι πάνω απ᾿ όλα είναι Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ και ότι ύψιστος νόμος είναι η σωτηρία των πιστών. Ο μικρός το δέμας Πατριάρχης για μια ακόμη φορά αποδεικνύει ψυχικές και πνευματικές διαστάσεις Γίγαντος! Άτλαντος, που σηκώνει γερά στους ώμους του τον κόσμο της εκκλησιαστικής ευθύνης της Οικουμενικής Ορθοδοξίας. Κάποτε ο Χαλκηδόνος Αθανάσιος τον είχε ονομάσει νέο-Κυναίγειρο. Στην περίπτωση του Οικρανικού Αυτοκεφάλου τον βλέπω να δικαιώνει πλήρως τον χαρακτηρισμό. Αλλά, την τελευταία λέξη στην Ιστορία δεν την έχει η κοσμική δύναμη, το ίππειον θράσος των αριθμών και του χρήματος, η αυταπάτη της εξουσίας. Την τελευταία λέξη την έχει το δίκιο και η Αγάπη. Την έχει ο Χριστός! Και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο Πατριάρχης του και η Αγία και Ιερά Σύνοδός του, σ᾿ αυτή την τελευταία λέξη αφορώντες χαρίζουν φέτος Φώτα – Ολόφωτα στην εν Ουκρανία Εκκλησία και στον πολυτλήμονα και βαρυδαίμονα Ορθόδοξο Ουκρανικό Λαό.
† ο Προικοννήσου Ιωσήφ
