Σύνθεση εικόνων από το Κοζάν, το ιστορικό Σις. Στο κέντρο ιστορική φωτογραφία της έδρας του Αρμενικού Πατριαρχείου Κιλικίας και γύρω της η σημερινή εικόνα των ερειπίων
Κατατέθηκε, όπως είχε προαναγγελθεί, ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) η προσφυγή του Αρμενικού Καθολικοσάτου της Κιλικίας, με την οποία ζητείται από την Τουρκία η επιστροφή της ιστορικής έδρας του στο Σις (σήμερα Κοζάν).
Κατά τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε χθες στις Βρυξέλλες η νομική ομάδα του Καθολικοσάτου (Πατριαρχείου), ο ειδικός στο διεθνές δίκαιο, νομικός και καθηγητής στο πανεπιστήμιο ΜακΓκίλ Παγιάμ Αχαβάν, έδωσε σημαντικές πληροφορίες για το πώς η Αρμενική Εκκλησία έφθασε στο ευρωπαϊκό δικαστήριο στηρίζοντας την προσφυγή της στο δικαίωμα ιδιοκτησίας και εκείνο της άσκησης θρησκευτικής λατρείας, όπως απορρέουν από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η προσφυγή, για την οποία είχε μιλήσει αναλυτικά στο pontos-news.gr ο Πατριάρχης Αράμ Α΄, έγινε αρχικά στα τουρκικά δικαστήρια και μετά την πρόσφατη ετυμηγορία του τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι δεν είναι αρμόδιο να κρίνει τέτοια υπόθεση –οπότε εξαντλήθηκαν τα ένδικα μέσα στην Τουρκία– ήρθε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η επιλογή της νομικής οδού έγινε από το Καθολικοσάτο μετά την άρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να απαντήσει (με οποιονδήποτε τρόπο) σε δύο επιστολές του Αρμένιου Πατριάρχη (2011 και 2013), ο οποίος καλούσε τον τότε πρωθυπουργό της Τουρκίας να επιστρέψει εθελοντικά την ιστορική έδρα του Μεγάλου Οίκου της Κιλικίας στο Σις.
Αν η τουρκική κυβέρνηση είχε μετρήσει τις συνέπειες που θα δημιουργήσει ένα δεδικασμένο υπέρ των Αρμενίων, και τον ασκό του Αιόλου που μπορεί να ανοίξει για προσφυγές και από άλλες μειονότητες, θα είχε οικειοθελώς δώσει πίσω την έδρα της Εκκλησίας.
Η παραπάνω εκτίμηση διατυπώθηκε στη συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Αρμενική Ομοσπονδία για τη Δικαιοσύνη και τη Δημοκρατία (EAFJD) αλλά βρίσκει σύμφωνους και πολλούς ειδικούς που παρακολουθούν το θέμα.
Ο Π. Αχαβάν τόνισε κατά την παρέμβασή του ότι οι ίδιοι οι νόμοι της Τουρκίας αντιβαίνουν στις θεμελιώδεις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη Συνθήκη της Λοζάνης, η οποία διέπει το καθεστώς των μειονοτήτων στη γείτονα. «Θα αποκαλύψουμε όλους τους νόμους και τις κανονιστικές διατάξεις που υπονομεύουν τη Συνθήκη της Λοζάνης και αντιβαίνουν σε αυτήν», είπε.
Η Τουρκία ουδέποτε επέτρεψε στην Αρμενική Εκκλησία να αποκτήσει πρόσβαση στους τίτλους ιδιοκτησίας της επί της ιστορικής της έδρας.
Η πλευρά των Αρμενίων θεωρεί βέβαιον ότι η έδρα της Εκκλησίας στην Κιλικία δεν κατασχέθηκε ποτέ, γιατί δεν μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο βάσει της Συνθήκης της Λοζάνης, η οποία προστατεύει πλήρως τις μειονότητες.
Αρμενικές οργανώσεις ανέβασαν στο facebook σύνθεση φωτογραφιών (κεντρική φωτο) που δείχνουν την τωρινή κατάσταση της περιοχής περί την ιστορική, υπερχιλιετή μονή και καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας (παιδική χαρά και ερείπια) στο Σις και αποτύπωσή της στις αρχές του 20ού αιώνα. Η Αγία Σοφία χτίστηκε το 1293. Εγκαταλείφθηκε αναγκαστικά το 1921. Είχε προηγηθεί η πρώτη Γενοκτονία του 20ού αιώνα, η Γενοκτονία των Αρμενίων.
Η συντονίστρια της ομάδας του Αρμενικού Πατριαρχείου (που σήμερα έχει έδρα στο Αντελιάς του Λιβάνου) καθηγήτρια Θεολογίας και Ηθικής, δρ Πιρί-Σιμονιάν, ανέδειξε και μια άλλη πτυχή της υπόθεσης του Σις πέραν της συμβολικής αλλά και ουσιαστικής της σημασίας για τους Αρμένιους. Μπορεί, είπε, όχι μόνον να συμβάλει στην πολυπολιτισμικότητα και τον διαθρησκειακό διάλογο στη Μέση Ανατολή αλλά και να ενθαρρύνει τους εξισλαμισθέντες Αρμενίους να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους.
«Περιμέναμε 100 χρόνια. Ας περιμένουμε ακόμα μερικούς μήνες για να απονεμηθεί δικαιοσύνη», είπε εμφατικά ο Παγιάμ Αχαβάν για την υπόθεση.
Στη φωτ. η καθ. Διεθνούς Δικαίου Νόρα Μπαϊρακνταριάν, η καθ. Θρησκειών και Ηθικής Τ. Πίρι-Σιμονιάν, ο νομικός Παγιάμ Αχαβάν, ο εκπρόσωπος του Αρμένιου Πατριάρχη, αρχιεπίσκοπος Κατσεριάν και ο πρόεδρος της EAFJD Κασπάρ Καραμπετιάν.
-120x86.jpg)
