Γόρτυνος Ιερεμίας: Για την λαμπάδα του βαπτίσματος

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΑΜΠΑΔΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ

1. Στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί χριστιανοί, θα σας μιλήσω για την λαμπάδα του βαπτίσματος. Γιά την αναμμένη, δηλαδή, λαμπάδα, που κρατεί κάποιος όταν γίνονται οι κύκλοι γύρω από την κολυμβήθρα μετά την βάπτιση.

Σας είναι γνωστό ότι πρώτα οι χριστιανοί βαπτίζονταν σε μεγάλη ηλικία, αφού προηγουμένως κατηχούνταν. Τούς βάπτιζαν οι ιερείς, τους έχριε έπειτα ο Επίσκοπος, τους έντυναν λευκά ενδύματα και μετά τους έδιναν από μία λαμπάδα. Έτσι, με την λαμπάδα αναμμένη έμπαιναν πανηγυρικά στον Ναό για να μετέχουν στην πρώτη θεία Λειτουργία και να κοινωνήσουν για πρώτη φορά τα Άχραντα Μυστήρια. Η λαμπάδα που έπαιρναν ήταν σύμβολο ότι πήραν την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που ήρθε στους Μαθητές κατά την Πεντηκοστή εν είδει «πυρίνων γλωσσών» (Πραξ. 2,3). Καί η γιαγιά όταν βαπτίζεται το εγγονάκι της του λέγει: «Φωτίστηκες παιδάκι μου»! Στον βαπτισθέντα λοιπόν δίδεται η λαμπάδα του βαπτίσματος, όπως στην κουρά του Μοναχού, σ᾽ αυτόν δίδεται αναμμένη λαμπάδα, με την φράση, «Ούτω λαμψάτω το φως υμών…». Καί στο βάπτισμα, κατά ένα παλαιό τυπικό, όταν ο ιερεύς έδινε την αναμμένη λαμπάδα στον βαπτισθέντα, του έλεγε: «Λάβε την λαμπάδα ταύτην και τήρησον αυτήν άσβεστον, ίνα, όταν έλθη ο Κύριος εν παρθενικώ γάμω, δυνηθής αυτώ υπαντήσαι μετά των φρονίμων παρθένων…»!
 

2. Αφού λοιπόν, χριστιανοί μου, η λαμπάδα διδόταν στον βαπτισθέντα, αυτός πρέπει να την κρατεί στους τρεις κύκλους γύρω από την αγία κολυμβήθρα μετά το βάπτισμά του, όταν ψάλλεται το «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…». Τώρα όμως, στα μετέπειτα χρόνια, έχουμε τον νηπιοβαπτισμό και δεν μπορεί λοιπόν το νήπιο να κρατήσει την λαμπάδα. Αλλά το βαπτιζόμενο νήπιο το «αναδέχεται», δηλαδή, το αναλαμβάνει ο «Ανάδοχος» (ο νονός). Καί αυτός, αντί του νηπίου που βαπτίζεται, λέει το «αποτάσσομαι τω Σατανά» και «συντάσσομαι τω Χριστώ». Έτσι και την αναμμένη λαμπάδα του βαπτισθέντος νηπίου πρέπει να την πάρει ο νονός και αυτός, και όχι άλλος, να την να την κρατάει στους τρεις κύκλους γύρω από την αγία κολυμβήθρα, όταν ψάλλεται το «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…».

3. Όταν όμως ο βαπτισθείς (ή ο ανάδοχος σήμερα στην περίπτωση του νηπιοβαπτισμού) κρατεί την αναμμένη λαμπάδα και κάνει τρεις κύκλους γύρω από την αγία κολυμβήθρα, για συμμετοχή στην χαρά για το βάπτισμά του, κρατούν και άλλοι λαμπάδες από το εκκλησίασμα. Έτσι βλέπουμε και σήμερα, κατά τον »χορό» γύρω από την κολυμβήθρα, είναι και άλλοι, συγγενείς και μάλιστα παιδάκια, που κρατούν και αυτοί αναμμένες λαμπάδες. Αυτό δεν είναι κακό να γίνεται, αντίθετα είναι καλό. Άλλη όμως έννοια έχει η κύρια λαμπάδα που κρατεί ο βαπτιζόμενος (ή ο νονός) και άλλη έννοια έχουν οι λαμπάδες των άλλων.

4. Από τα παραπάνω, αδελφοί μου χριστιανοί, ας σκεφτούμε ότι και εμείς, σαν βαπτισμένοι, πήραμε την αναμμένη λαμπάδα, πήραμε, δηλαδή, την Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Το κακό όμως που πάθαμε είναι ότι δεν φυλαχθήκαμε από σατανικούς αγέριδες και ανεμοστρόβιλους, που φυσούν γύρω μας, και μας έσβησε η αναμμένη λαμπάδα. Χάσαμε, δηλαδή, την Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αλλά με την μετάνοιά μας – αυτή είναι το δεύτερο βάπτισμά μας – ξαναπαίρνουμε την Χάρη του Αγίου Πνεύματος και στο τέλος της θείας Λειτουργίας λέγουμε με περισσή χαρά: «Είδομεν το Φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον»!

Με πολλές ευχές, † Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας