«Όταν βλέπεις ότι ο νούς σου κουράζεται και δεν μπορεί πιά να μείνει μέσα στην καρδιά και στην προσευχή που γίνεται μέσα σ’ αυτή, τότε:
α) Άφησέ τον να βγαίνει έξω και να ασχολείται με μελέτες και παρατηρήσεις σε νοήματα θεία και πνευματικά· τόσο σ’ αυτά που περιέχονται μέσα στις Γραφές, όσο και σ’ αυτά που βρίσκονται στα κτίσματα, ιδιαίτερα στα νοητά.
Διότι, αυτά τα πνευματικά νοήματα, επειδή είναι συγγενή με τον νού και έχουν την λεπτότητα και την ιδιότητα του άυλου δεν τον αφήνουν να παχαίνει. Αντίθετα τον κάνουν με ευκολία να επιστρέφει στον τόπο της καρδιάς και να ενώνεται πάλι με την νοερή μνήμη του Θεού. Μία άλλη διέξοδος επίσης:
β)Γιά ανάπαυση και παρηγοριά του νού σου, μπορείς να σκεφτείς τα μυστήρια της ζωής και του πάθους του Κυρίου. Επίσης
γ) Μπορείς, ακόμη για να καλλιεργήσεις την συντριβή της καρδιάς σου και την μετάνοια, να σκέπτεσαι το μυστήριο και την φοβερή ώρα του θανάτου σου, καθώς και την τρομερή ημέρα της Κρίσεως.
Δεν σού λέω να ασχολείσαι πάντα με αυτά, αλλά να τα μεταχειρίζεσαι μόνο κάποτε- κάποτε και μερικές φορές, ως που να ξεκουρασθεί ο νούς σου και πάλι να επιστρέψει στην καρδιά. Εκεί δε ευρισκόμενος θα πρέπει να εργάζεται την αφάνταστη και ασχημάτιστη αδιάλειπτη νοερά προσευχή και έτσι να διατηρεί την καρδιακή μνήμη του Θεού.
Σε τίποτα άλλο δεν αναπαύεται ο νούς τόσο, όσο, στο να βρίσκεται μέσα στο θάλαμο της καρδιάς και στον εσωτερικό άνθρωπο και από εκεί, να πολεμά τους λογισμούς και τα πάθη που εκεί μέσα είναι κρυμμένα,[1] αν και οι περισσότεροι άνθρωποι αυτό δεν το γνωρίζουν.
Πάνω από όλα όμως σού λέω, ότι για να πολεμάς και να προφυλάγεσαι καλά, να μην αφήνεις την φαντασία και την ενθύμησή σου να θυμάται όλα εκείνα, που είδες ή άκουσες ή μυρίστηκες ή γεύτηκες ή έπιασες και ιδιαιτέρως, τα άσεμνα και κακά.
Γιατί έχει επιβεβαιωθεί με την δοκιμή, πως περισσότερο πόλεμο κάνει κάποιος να ελευθερωθεί από την φαντασία και την ενθύμηση ενός πράγματος, παρά από την ιδία την αίσθησή του».
[1] «Από την καρδιά βγαίνουν σκέψεις πονηρές, φόνοι, μοιχείες, κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες. Αυτά είναι που μολύνουν τον άνθρωπο» (Ματθ. 15,18-19).
Ότι όμως και οι εχθροί δαίμονες τριγύρω από την καρδιά κρύβονται και βρίσκονται (κατ’ ενέργεια όμως και όχι κατ’ ουσία, όπως λέγει ο μέγας της Θεσσαλονίκης Γρηγόριος, Κυριακή Δ΄ Νηστειών) αυτό το ίδιο μαρτυρεί ο άγιος Διάδοχος (ο επίσκοπος Φωτικής), λέγοντας ότι:
Προ μεν του Αγίου Βαπτίσματος, η Θεία Χάρις παρακινεί τον άνθρωπο στα καλά από μέσα, ο δε σατανάς παραφυλάει στα βάθη της ψυχής και της καρδιάς· αφού δε βαπτισθεί ο άνθρωπος, ο δαίμονας πηγαίνει έξω από την καρδιά, ενώ η χάρις μέσα (κεφ. ος΄). Πλην και μετά το Βάπτισμα (λέγει ο ίδιος ο άγιος κεφ. πβ΄), παραχωρείται στους δαίμονες να βρίσκονται στα βάθη του σώματος (και μπορεί να πεί κάποιος στην επιφάνεια της καρδιάς), για δοκιμασία του ανθρώπινου αυτεξουσίου.
Από εκεί ερεθίζουν τον νού με την υγρότητα των σαρκικών ηδονών. Γι’ αυτό λένε οι Πατέρες, ότι οι δαίμονες δεν αγαπούν να γνωρίζουν οι άνθρωποι, ότι αυτοί βρίσκονται μέσα τους, για να μην τους διώχνουν από εκεί και τους πολεμούν με το όνομα του Ιησού Χριστού, το οποίο πρέπει να λέγεται συνεχώς μέσα στη καρδιά, όπως προείπαμε. Ότι οι δαίμονες βρίσκονται μέσα μας, συμφωνεί και ο θεολόγος Γρηγόριος, λέγοντας:
Εκείνο που είπε ο Κύριος, πως το ακάθαρτο πνεύμα, αφού εξέλθει από τον άνθρωπο, πάλιν παίρνει επτά άλλα πνεύματα και εισέρχονται και κατοικούν σε αυτόν τον άνθρωπον (Ματθ. 12,43), αυτό, λέω, μαρτυρεί ο άγιος, ότι γίνεται μετά το Βάπτισμα, παραχωρούντος του Θεού να μπαίνουν οι δαίμονες στον βαπτισθέντα, για τους πονηρούς λογισμούς και τα λόγια και τα κακά έργα, που έκανε μετά το Βάπτισμα (Λογ. εις τα Φώτα, βλ. και το Κ΄ κεφάλ. του β΄ μέρους).
Περίληψη από το Β΄ μέρος του ΚΕ΄ κεφ. του Αοράτου Πολέμου: Πως πρέπει να διορθώνουμε τη φαντασία και ενθύμησή μας (Μετάφραση Βενεδίκτου Ιερομονάχου Νεοσκητιώτου)
Του Αγίου Νικοδήμου – Αόρατος πόλεμος
-250x180.jpg)
