Του Δημήτρη Νατσιού, Δασκάλου -Κιλκίς
Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ κ᾽ ηγαπημένε πάντοτ’ ευκολόπιστε και πάντα προδομένε (Διονύσιος Σολωμός)
Λίγο πριν από την Επανάσταση ο απροσκύνητος Κλέφτης, Θεόδωρος Γρίβας, συλλαμβάνεται από το «θηρίο» των Ιωαννίνων, τον περιβόητο Αλή πασά και καταδικάζεται σε θάνατο δι᾽ απαγχονισμού.
Ο σπουδαίος αθηναιογράφος Δημ. Καμπούρογλου, στο Βιογραφικόν Σχεδίασμα (εκδ. «Βεργίνα», Αθήνα, σ. 18) για τον αγωνιστή του ᾽21 Θ. Γρίβα, διασώζει ένα χαρακτηριστικό επεισόδιο: «Όταν ο δήμιος επλησίασε κρατών το σχοινίον, ο Γρίβας εκάλυψε την κεφαλήν του διά του ενδύματός του. Ο σατράπης διέταξε τότε τον δήμιον να σταθή, τον δε Θεόδωρον να πλησιάση· και τω είπε: Γιατί σκέπασες το κεφάλι σου, φοβήθηκες τον θάνατον; Δεν ήξερες ότι αφού ακολούθησες τη δουλειά του πατέρα σου αυτή θα ήταν η τύχη σου;
Δεν φοβήθηκα τον θάνατο, απεκρίθη ο Θεόδωρος, τον φόβο τον άφησα στην κοιλιά της μάνας μου, ούτε θα μείνω χωρίς εκδίκησι· και πατέρα έχω και τέσσερεις αδελφούς· μα ντρέπομαι τον κόσμο που θα με ιδή να πεθάνω έτσι και από τα χέρια τέτοιων παληανθρώπων (και έδειξε τους Γύφτους, οίτινες συνήθως μετήρχοντο το επάγγελμα του δημίου). Εζήτησα τον θάνατο, όπου έπρεπε, αλλ᾽ αυτός με αρνήθηκε. Η απάντησις αύτη τόσην εντύπωσιν έκαμεν εις τον Αλή, ώστε διέταξε να μην τον απαγχονίσωσι, αλλά να τον ρίψωσιν εις τας φυλακάς».
Αυτή είναι η εικόνα της σημερινής Πατρίδας. Ξακουστή, «όμορφη, πλούσια, κι άπαρτη και σεβαστή κι αγία», στέκεται αλυσοδεμένη ενώπιον των δημίων της και κρύβει το πρόσωπό της, όχι από ντροπή -«τιμιωτέρα ιδιότης στην οικουμένη» δεν υπάρχει, Ελλάδα- αλλά για να μη βλέπει τους χα-μαίζηλους σατραπίσκους που την «απαγχονίζουν».
Καί το «ικρίωμα», η αγχόνη, έχει στηθεί μες στις σχολικές τάξεις, όπου για πρώτη φορά από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους κυκλοφορούν «βιβλία» -πανέρια με οχιές- στα οποία ευτελίζονται και γελοιοποιούνται τα πολυτίμητα τζιβαιρικά του Γένους, η αμώμητος Πίστη, η Πατρίδα, οι εθνικοί αγώνες, η εξαίσια Παράδοσή μας! «Γιατί και κείνα που σεβάστηκεν ο Τούρκος, τ’ άθεα γράμματα τα πατάνε και πάνε να τα ξεριζώσουνε…
Τα άθεα γράμματα υφαίνουνε το σάβανο του Γένους» μοιρολογεί ο Παπουλάκος (Ιδιοπροσωπία του Νέου Ελληνισμού, εκδ. «Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν», Αθήνα 1999, σ. 397).
Θα περίμενε κανείς ότι το ᾽21, τα γενέθλια του κράτους μας, το άφραστον θαύμα της Θεοτόκου -γιατί θαύμα της Θεομάνας μας ήταν η λευτεριά- θα το προσέγγιζαν «οι νάνοι και οι αρλεκίνοι, οι τροπαιούχοι του άδειου λόγου» (Παλαμάς), θα το αντιμετώπιζαν με την πρέπουσα ιερότητα. Να, όπως τα ευλογημένα γιαταγάνια και καριοφίλια των κλεφταρματολών: Τού αντρειωμένου τ᾽ άρματα δεν πρέπει να πουλιώνται μον’ πρέπει τους στην εκκλησιά εκεί να λειτουργιώνται.
Γιατί το ᾽21 είναι το «άγιο Βήμα» της ιστορίας μας!! «Η ελληνική Επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στον κόσμο. Είναι αγιασμένη… Η σκλαβιά που έσπρωξε τους Έλληνες να ξεσηκωθούν καταπάνω στον Τούρκο δεν ήτανε μονάχα η στέρηση κ’ η κακοπάθηση του κορμιού, αλλά, απάνω απ’ όλα, το ότι ο τύραννος ήθελε να χαλάσει την πίστη τους, μποδίζοντάς τους από τα θρησκευτικά χρέη τους, αλλαξοπιστίζοντάς τους και σφάζοντας ή κρεμάζοντάς τους, επειδή δεν αρνιόντανε την πίστη τους για να γίνουνε μωχαμετάνοι. Γιά τούτο πίστη και πατρίδα είχανε γίνει ένα και το ίδιο πράγμα» (Φώτη Κόντογλου, Η Πονεμένη Ρωμιοσύνη, εκδ. «Αστήρ», Αθήνα 71989, σ. 275). Γιά κάποιους όμως, που κακή τη ώρα, γράφουν και σχολικά βιβλία Γλώσσας, η Επανάσταση δεν είναι «αγιασμένη», αλλά ευκαιρία για -ας μου επιτραπεί η φράση- «χαβαλέ», για σαχλεπίσαχλες επινοήσεις! Είναι δυνατόν να διακωμωδείται το ᾽21; Έχουν δικαίωμα κάποιοι να γελοιοποιούν τα όσια και τα ιερά του Γένους;
Στην Νεοελληνική Γλώσσα Α´ Γυμνασίου (σ. 82-83) περιέχεται κείμενο -αφιέρωμα στο ᾽21 με τίτλο «Η παράσταση». Αντιγράφω ένα απόσπασμα: «…τότε ο Βαγγελάκης που έκανε τον Μπότσαρη και τον στένευε η στολή του, έσκυψε να πάρει τα τσαρούχια μου να μου τα δώσει και φάνηκε το σώβρακό του και τα κορίτσια έβαλαν τα γέλια κι εκείνος τα κλάματα…
Καί ο κύριος διευθυντής… άρχισε να φωνάζει:
– Ζήτω η 25η Μαρτίου! και είπε «και του χρόνου» κι όλοι σηκώσαμε τα χέρια μπροστά και είπαμε και ζήτω κι η κυρία Ουρανία φώναξε πάλι προσοχή! και σταθήκαμε όλοι προσοχή και τραγουδήσαμε τον εθνικό ύμνο και γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελάει πατέρα; και φύγαμε να πάμε σπίτι μας να φάμε σκορδαλιά για το καλό της ημέρας, να κοιμηθούμε, να ξυπνήσουμε, να βάλουμε τα καλά μας και να πάμε να πούμε χρόνια πολλά του Βαγγελάκη που είχε την εθνική εορτή του».
(Σε τέτοια αξιοθρήνητη γλώσσα γραμμένο το κείμενο – «σπασμένα ελληνικά»!! Και στην ίδια σελίδα, αντί να μπεί μια εικόνα του ᾽21, όπως για παράδειγμα η «Έξοδος», παρεισέφρησε διαφήμιση για το ερεβοειδές κινηματογραφικό έργο «Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών»!!).
Το ίδιο χλευαστικό και ανίερο ύφος συναντούμε και στο «Τετράδιο Εργασιών» Νεοελληνικής Γλώσσας της Β´ Γυμνασίου (σ. 35).
Κείμενο με τίτλο «Αρχίζουμε πρόβες για την εθνική γιορτή». Αντιγράφω και από αυτό το κουρελούργημα ένα απόσπασμα (τα αποσπάσματα ενίοτε είναι και… εκτελεστικά! «Εκτελούν» και μαγαρίζουν ανυποψίαστες, αθώες παιδικές ψυχές!).
«Τέλεια! Σήμερα στο μάθημα της μουσικής ήταν τέλεια! Γιατί από αύριο αρχίζουμε πρόβες για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου. Θα κάνουμε πρόβες με τη χορωδία, θα χάνουμε μαθήματα! Έχουμε μια κάπως μικρή χορωδία στο σχολείο, καμιά τριανταριά άτομα και έχει πλάκα. Το ρεπερτόριο θα ‘ναι το συνηθισμένο: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι και δωσ᾽του… Από τώρα ονειρεύομαι τις ώρες μαθημάτων που θα χαθούν στις πρόβες. Καί η καλλιτεχνικού, η Βαφιώτη, μας λέει ότι θέλει μια ομάδα να σχεδιάσει κάτι σκηνικά και κάτι Κολοκοτρώνηδες και κάτι σημαίες και δάφνες. Μέσα! Υπολογίζω κι άλλες χαμένες ώρες μαθημάτων…».
Ερωτώ: Πως θα μάθει ο άγουρος νέος μαθητής, πως θα του καλλιεργηθεί το σέβας για το ᾽21 και η υπερηφάνεια για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των προγόνων του, όταν του «διδάσκουμε» τέτοιες αθλιότητες; Γιατί ύστερα να μην καίουν την σημαία μας; Πού είναι τα γραμμένα με αίμα «απομνημονεύματα» των πολέμαρχων του Εικοσιένα; Τι απέγιναν οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Σολωμού, που τιτλοφόρησε κατ᾽ αρχάς το αριστούργημά του με τη λέξη Χρέος; Ο μεγάλος εθνικός ποιητής μας, το 1842, στις 25 Μαρτίου μάλιστα, σε μια επιστολή του στον Γ. Τερτσέτη γράφει τούτα τα επικαιρότατα λόγια: «…Τι να είπω διά το παρόν;
Η διαφθορά είναι τόσον γενική και έχει τόσας βαθείας ρίζας, ώστε προξενεί κατάπληξιν. Όταν οι αίτιοι αυτής παταχθούν εντελώς είναι δυνατή μία ηθική αναγέννησις. Τότε το μέλλον μας θα είναι μεγάλο, αν όλα στηριχθούν εις την ηθικήν, αν η δικαιοσύνη θριαμβεύση, αν τα γράμματα καλλιεργηθούν, όχι προς ματαίαν επίδειξιν, αλλά προς ωφέλειαν του λαού, ο οποίος έχει ανάγκην από ανατροφήν και από μόρφωσιν όχι σχολαστικήν. Θα έχωμεν -ή μάλλον θα έχουν τα παιδιά μας- μίαν ηθικήν αναγέννησιν τότε και το μέλλον θα είναι μεγάλο» (Δ. Σολωμού, Άπαντα, εκδ. «Μέρμηγκας», σ. 168). Γιά να ανθίσουν τούτοι οι τόποι, μας κανοναρχεί ο ποιητής, πρέπει να «παταχθούν» οι αίτιοι και να καλλιεργηθούν τα γράμματα «που διαβάζουνε οι αγράμματοι κι αγιάζουνε» (Ελύτης). Μόνο η Παιδεία, που αρδεύεται από την Παράδοση του Γένους, μπορεί να μας σώσει!! Αυτή η Παιδεία θα οδηγήσει στον Επαναγνισμό μας!! Να ξαναγίνουμε αγνοί, ζώντας με τα δικά μας ήθη και έθιμα, με τα ρωμαίικα πλούτη και όχι με τις γουρουνοτροφές, τα ξυλοκέρατα των Φράγκων και των ημετέρων Γραικύλων της σήμερον!!
Παραπέμπω και σ᾽ ένα ακόμη πονήρευμά τους, στην Στ´ Δημοτικού αυτή την φορά, στην Γλώσσα (β´ τεύχος, σ. 105). Εδώ λογοκρίθηκε ο περίφημος λόγος του Κολοκοτρώνη στην Πνύκα. Λέει σε μια αποστροφή του λόγου ο Γέρος του Μοριά: «Οι παλαιοί Έλληνες, οι πρόγονοί μας, έπεσαν εις την διχόνοιαν και ετρώγονταν μεταξύ τους, και έτσι έλαβαν καιρό πρώτα οι Ρωμαίοι, έπειτα άλλοι βάρβαροι και τους υπόταξαν. Ύστερα ήλθαν οι Μουσουλμάνοι. Οι έμποροι και οι προκομμένοι…». Μετά την λέξη «Μουσουλμάνοι», ο ήρωας είπε και κάποια άλλα πράγματα: «Καί έκαμαν ο,τι ημπορούσαν διά να αλλάξη ο λαός την πίστιν του. Έκοψαν γλώσσες εις πολλούς ανθρώπους, αλλ᾽ εστάθη αδύνατο να το κατορθώσουν. Τον ένα έκοπταν, ο άλλος τον σταυρό του έκαμνε». Αλλά το κομμάτι αυτό λογοκρίθηκε, διότι θα πικραθεί ο απέναντι «φίλος»…
Στα δε «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» της Γ´ Γυμνασίου, στις σ. 46-48, συμπεριέλαβαν και ένα απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη. Λες «δόξα σοι ο Θεός»! Όμως… από το ακατέργαστο αυτό διαμάντι, εντόπισαν -οι τυμπανιαίοι αποφοράς πατριδομάχοι- το σημείο όπου ο Μακρυγιάννης γράφει κάτι εναντίον του Κολοκοτρώνη: «Οι άρχοντές μας, οι αρχηγοί μας έγιναν “Εκλαμπρότατοι”… έγινε ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι συγγενείς και φίλοι, πλούσιοι από γες (χωράφια), αργαστήρια, μύλους… Όταν ο Κολοκοτρώνης και οι σύντροφοί του ήρθαν από τη Ζάκυνθο, δεν είχαν ούτε πιθαμή γης…». Ο Μακρυγιάννης σε άλλα πενήντα σημεία επαινεί τον Κολοκοτρώνη, αλλά αυτό έπρεπε να μπεί! Γιατί; Γιά να μειώσουν τους ήρωες, να τους ευτελίσουν! Ο ήρωας, όπως και ο άγιος, που πολλές φορές στην ιστορία μας ταυτίζονται, είναι «επικίνδυνα» πρότυπα για τους νέους!! Ο δειλός και πειθήνιος νεοραγιάς των Μνημονίων είναι προτιμότερος. Μιλάμε σήμερα όλοι μας για Κρίση. Όμως η πραγματική κρίση, αυτή που θα κρίνει και το μέλλον μας, ως λαού ιστορικού, σοβεί μες στις σχολικές αίθουσες!! Αν συνεχιστεί το κακό θα χαθεί μια ολόκληρη γενιά!! Η νέα Τουρκοκρατία, μέσω της Εκπαίδευσης και των αδιάφορων δασκάλων και καθηγητών -υπάρχει πάντοτε η «μαγιά» του Μακρυγιάννη- ανδρεί τους Γενίτσαρους του μέλλοντος, του πολύ κοντινού μας!! Εσχάτη ώρα εστί, «να μιλήσουμε, να ’νεργήσουμε κι ο,τι θέλουν ας μας κάμουν».
«Αν η παρούσα γενεά δεν ενδυναμωθεί από ανθρώπους μορφωμένους εν καλή διδασκαλία και μάλιστα προς τον κανόνα της αγίας ημών πίστεως και των ηθών μας, θα είναι δυσοίωνο το μέλλον της Ελλάδος και η διακυβέρνησίς της αδύνατη» έγραφε σε επιστολή του προς τον Μισαήλ Αποστολίδη ο πρώτος και τελευταίος Ορθόδοξος Ρωμιός Κυβερνήτης της πατρίδας μας, Ιωάννης Καποδίστριας (Ιω. Τσάγκα, Η ορθόδοξη χριστιανική αγωγή στο εκπαιδευτικό έργο του Ιωάννη Καποδίστρια, εκδ. «Κυριακίδη», σ. 174). Καί μια και σήμερα το ένδοξο τούτο αλωνάκι, η κατασυκοφαντημένη πατρίδα μας, είναι ζωσμένη από τις «αλώπεκες του σκότους» (Ευ. Βούλγαρης), τους Φράγκους, και το εξ ανατολών θηρίο πάλιν μαίνεται, να κλείσω με το ηρωικότερο επεισόδιο του Αγώνα, την Έξοδο του Μεσολογγίου, που μας διδάσκει πως σώζονται τα έθνη (το κείμενο δημοσιεύτηκε στο θαυμάσιο περιοδικό «Χριστιανική Βιβλιογραφία», του πολυσέβαστου Στυλιανού Λαγουρού. Είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Ν. Βούλγαρη Το Μεσολόγγι των Ιδεών, ερμηνεία της απόφασης της Εξόδου):
«Ήταν πρωί, Σάββατο του Λαζάρου 10 Απριλίου του 1826, όταν συγκροτήθηκε το νεκροδόξαστο εκείνο συμβούλιο αποφάσεως. Ήταν ένα συμβούλιο θανάτου. Οι καπεταναίοι είχαν αναλάβει να διερευνήσουν με ανιχνευτές την ύπαρξη μυστικού δρόμου – διόδου για ακίνδυνο πέρασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων στην ελευθερία. Κανένας όμως δεν έφερε ελπιδοφόρα πληροφορία. Οι λόχμες και οι στενωποί φυλάγονταν άγρυπνα από τους πολιορκητές σε βάθος χώρου και τόπου. Γενική ήταν η κατήφεια και η σιωπηλή θλίψη. Τη σιωπή της στιγμής έσπασε η βροντώδης και σταθερή έκρηξη του τρανοδύναμου αρχηγού της Φρουράς, του Θανάση ΡαζηΚότσικα:
– Υπάρχει δρόμος ωρέ!
– Ποιός είναι, στρατηγέ, και δεν τον λες τόση ώρα; διαμαρτυρήθηκαν όλοι οι παριστάμενοι.
– Είναι ο δρόμος του Θεού, φωνάζει».
Μόνο αν ανεβούμε τον δρόμο του Θεού, τον Γολγοθά, θα αντισταθούμε ως λαός και ως κράτος.
