Το καλοκαίρι είναι η κατεξοχήν περίοδος δράσης των κουνουπιών, τα οποία μεταφέρουν πολλές και σοβαρές ασθένειες. Ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγεται η ελονοσία, ο πυρετός του δυτικού Νείλου, ο δάγκειος πυρετός, οι αρμποιώσεις και οι φιλιριάσεις.
Δείτε αναλυτικά τα χαρακτηριστικά της κάθε ασθένειας
Ελονοσία
Πρόκειται για λοιμώδη ασθένεια που μεταδίδεται στον άνθρωπο μόνο από το θηλυκό κουνούπι του γένους «Ανωφελές». Η ελονοσία δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, όπως για παράδειγμα το κρυολόγημα ή η γρίπη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, πονοκέφαλο, μυαλγίες, ατονία, ναυτία, εμετό, διάρροια, αναιμία, ίκτερο, διόγκωση του σπλήνα, διόγκωση του ήπατος, νεφρική ανεπάρκεια, επιληπτικές κρίσεις, νοητική σύγχυση, ακόμη και κώμα.
Πυρετός του Δυτικού Νείλου
Ονομάζεται έτσι γιατί καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1937 στο Δυτικό Νείλο. Το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από ένας στους εκατό ασθενείς εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Τα συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, δυσκαμψία αυχένα, απάθεια, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμο, σπασμούς, μυϊκή αδυναμία και παράλυση.
Δάγκειος πυρετός
Κάθε χρόνο 100 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως προσβάλλονται από δάγκειο πυρετό. Μεταδίδεται με το τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών του γένους «Aedes». Από τη στιγμή που ένα κουνούπι θα τσιμπήσει έναν προσβεβλημένο με δάγκειο ή δάγκειο αιμορραγικό πυρετό άνθρωπο μεταφέρει τον ιό και περίπου μια εβδομάδα μετά τον μεταδίδει σε υγιή άτομα μέσω νέου τσιμπήματος του. Ο δάγκειος πυρετός δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Τα κυριότερα συμπτώματα του δάγκειου πυρετού τα οποία εκδηλώνονται πιο ήπια σε παιδιά μικρότερης ηλικία από ότι στα μεγαλύτερα και στους ενήλικες είναι υψηλός πυρετός, οξύς πονοκέφαλος, πόνος στη μέση και στις αρθρώσεις, ναυτία, εμετός, πόνος στα μάτια και εξανθήματα.
Τα συμπτώματα του αιμορραγικού πυρετού μπορεί να είναι: πυρετός, πονοκέφαλος, ναυτία, εμετός, πόνος στην κοιλιακή χώρα, μωλωπισμός του δέρματος, δερματική αιμορραγία και αιμορραγία από τη μύτη.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του δάγκειου αιμορραγικού πυρετού μειώνουν τη θνησιμότητα σε ποσοστό μικρότερο του 1%.
Αρμποιώσεις
Οι αρμποιοί προκαλούν σε σπονδυλωτούς ξενιστές λοιμώξεις από ελαφρές λοιμώξεις ως και βαρύτατες, όπως είναι οι εγκεφαλίτιδες και οι αιμορραγικοί πυρετοί. Μερικοί από τους ιούς μπορεί να μεταδίδονται και κληρονομικά στους απογόνους έστω για λίγες γενεές. Στην περίπτωση αυτή είναι σημαντικό ότι τα αρθρόποδα αφού μολυνθούν με αρμποιούς παραμένουν μολυσματικά μέχρι το τέλος της ζωή τους. Από τους αρμποιούς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας έχει ο ιός του Δυτικού Νείλου.
Φιλαριάσεις
Προκαλούνται από τις φιλάριες, νηματοειδής, λευκές, επιμήκεις έλμινθες που κατασκηνώνουν υποδόρια και σε λεμφικές κοιλότητες. Τα κουνούπια μολύνονται με αναρρόφηση αίματος από άτομα που έχουν μικροφιλαριαιμία. Στο πεπτικό σύστημα του κουνουπιού οι μικροφιλάριες υφίστανται μεταμορφώσεις και τελικά εξελίσσονται σε ώριμες μολυσματικές προνύμφες που μεταναστεύουν στην προβοσκίδα του κουνουπιού από όπου μετά από δήγμα για λήψη αίματος εμβολιάζονται στο δέρμα υγιούς ατόμου.
