Την Κυριακή, 6 Ιουλίου 2014, τελέστηκαν στον Ιερό Ναό Παναγίας Χρυσελεούσης Στροβόλου τα ιερά μνημόσυνα των Εθνομαρτύρων της 9ης Ιουλίου 1821.
Της Θείας Λειτουργίας και των Μνημοσύνων προέστη ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος, ο οποίος εκφώνησε και επιμνημόσυνο λόγο.
Ακολουθεί ο επιμνημόσυνος λόγος του Θεοφιλεστάτου:
Σήμερα, ημέρα αναστάσεως του Κυρίου και ημέρα εθνικής χαρμολύπης.
Σήμερα, ημέρα κατά την οποία «ἐλευθερωθέντες δὲ ἀπό τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθημεν τῇ δικαιοσύνῃ» (Ρωμ. 6, 18) του Θεοῦ.
Σήμερα, ημέρα χαράς και δοξολογίας. «Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια, ἀγαλλιάσθω τὰ ἐπίγεια· ὅτι ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ, ὁ Κύριος, ἐπάτησε τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον» (Αναστάσιμον Απολυτίκιον, ήχος γ΄).
Σήμερα, όμως, και ημέρα μνήμης, τιμής και περισυλλογής για το παρόν και το μέλλον της «γλυκείας χώρας» (Λεόντιος Μαχαιρά).
Δοξολογούμε τον Τριαδικό Θεό διότι μας αποκαλύφθηκε και μάλιστα σαρκούμενος, δια του Υιού και Λόγου Του, του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδας, έφθασε στα ημέτερα και «δια την ημετέραν σωτηρίαν» (Σύμβολο της Πίστεως).
Προσέλαβε και ανέστησε την ανθρώπινη φύση. «Δεῦτε πάντα τὰ ἔθνη, γνῶτε τοῦ φρικτοῦ μυστηρίου τὴν δύναμιν· Χριστὸς γὰρ ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, ὁ ἐν ἀρχῇ Λόγος, ἐσταυρώθη δι’ ἡμᾶς, καὶ ἑκὼν ἐτάφη, καὶ ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, τοῦ σῶσαι τὰ σύμπαντα· Αὐτὸν προσκυνήσωμεν» (Στιχηρά προσόμοια των αίνων, ήχος γ΄).
Ενώ, λοιπόν, προσκυνούμε και επάξια λατρέυουμε πραγματικά και ουσιαστικά μόνο τον αληθινό Θεό, ταυτόχρονα τιμούμε και τον άνθρωπο κατά αναλογίαν.
Τον άνθρωπο που ενσαρκώνει το ήθος, τις πανανθρώπινες αξίες, τον ηρωισμό και την αυτοθυσία για τα μεγάλα, τα σπουδαία της ελληνικής φυλής.
Η ιστορία των πανελλήνων είναι πλημμυρισμένη με τα αίματα και τους ιδρώτες των ολίγων αντάξιων των μεγάλων ιστορικών στιγμών, των ηρώων της ανθρωπότητας, αλλά και του θελήματος του Θεού, σύμφωνα με το ιερό Ευαγγέλιο.
Ο Μέγας Αρχιερέας Χριστός «ἐσταυρώθη δι’ ἡμᾶς, καὶ ἑκὼν ἐτάφη». Ηθελημένα ο αναμάρτητος και παντέλιος Θεός όχι μόνο προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και υπόσταση, αλλά την ανέβασε μέχρι το σταυρό και το θάνατο «καὶ ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, τοῦ σῶσαι τὰ σύμπαντα». Καταδέχθηκε να δοθεί λύτρο αντί πολλών, για τη σωτηρία και την ανάσταση ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους.
Ο Απόστολος των εθνών μάς το υπομιμνήσκει: «ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Εφεσ. 6.12).
Σήμερα η μνήμη μας αναζωογονείται από την άυλη ευωδία της εκούσιας ηρωικής θυσίας των Εθνομαρτύρων μας, του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού και των άλλων Ιεραρχών, των κληρικών και λαϊκών για να έχουμε οι επίγονοι παράδειγμα και να αντλούμε δύναμη τις ώρες τις δύσκολες και χαλεπές στον αγώνα για αντίσταση «πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου», που όλοι επιδιώκουν με επίγειες και επουράνιες δαιμονικές δυνάμεις να μας καταβάλουν, να μας απογοητεύσουν, να μας ξεμοναχιάσουν αποπροσανατολίζοντάς μας, με ποικίλα ψεύτικα διλήμματα και εικονικές πραγματικότητες.
Ας πάμε τον χρόνο πίσω, στην 9η Ιουλίου του 1821, και νοερά ας συλλογιστούμε τα συμβάντα στην πλατεία Σαραγίου, στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας. Θρήνος και οδυρμός παντού.
Σφαγές και απαγχονισμοί. Λεηλασίες και καταστροφές. Παντού κυκλοφορεί μόνος ο φόβος αντάμα με την τρομοκρατία.
Κορυφαία στιγμή, η ακρώρεια της θυσίας υπέρ πάντων, το μαρτύριο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού, του Μιλέτ Ππασιά!
«Το νιν αντά να τρώει την γην, τρώει την γην χαρκέται μα πάντα τζείνον τρώεται τζιε τζείνον καταλυέται» (Βασίλης Μιχαηλίδης).
Παντού σιωπή και προσευχή υπέρ αναπαύσεως των ψυχών. Υπέρ δικαιώσεως της θυσίας τους. Όλοι ψιθυρίζουν, όπως αργότερα, τον Ιούλιο του 1974, «ο Θεός να λυπηθεί τα παιδιά του κόσμου»!
Ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός, προσωπικότητα ισχυρή, με θέληση σταθερή, με στοχευμένο προσανατολισμό στον εσταυρωμένο και αναστημένο Ιησού, αλλά και στις αιώνιες αξίες του ελληνισμού και της ελληνικής παιδείας.
Δίδει την καλή μαρτυρία, δια του εκούσιου μαρτυρίου του με απαγχονισμό.
Παραμένει ιστορική απόδειξη της αυτοθυσίας των κληρικών και δη των επισκόπων, η φράση: «παρά το γαίμαν των πολλών εν κάλλιον του πισκόπου»
Ο Εθνομάρτυρας Κυπριανός γνωρίζει την αποστολή του, έχει επίγνωση της προδιαγεγραμμένης πορείας της τραγικής κατάστασης του υπόδουλου γένους των ρωμιών.
Την ίδια στιγμή έχει συνείδηση ότι ο προθιεραρχικός μανδύας του είναι πορφυρός όχι μόνο ένεκα των αυτοκρατορικών προνομίων, αλλά κι από τα αίματα των μαρτύρων της πίστεως και της πατρίδος.
Ο φανατισμός του κατακτητή, το δόγμα «διά πυρός και σιδήρου», δεν άφησε σκέψη για άλλη, αναίμακτη επιλογή.
Διαφορετικά, εάν ο Εθνάρχης λιποψυχήσει ο τελειωτικός αφανισμός των ρωμιών της νήσου είναι βέβαιος.
Η απάντηση του Εθνομάρτυρα στον καλοσυνάτο τούρκο Κιόρογλου, που τον προτρέπει να διαφύγει για να σωθεί ο ίδιος, είναι τεκμήριο πορείας επιλογής όλων των ορθοδόξων ιεραρχών: «Δεν φεύκω, Kιόρογλου, γιατί, αν φύω, ο φευκός μου / εν να γενή θανατικόν εις τους Pωμιούς του τόπου» (Βασίλης Μιχαηλίδης).
Ο Κύπρου Κυπριανός απορρίπτει χωρίς δεύτερη σκέψη τα όσα του προτάθηκαν και προσέρχεται στο μαρτύριο δεόμενος: «Kύριε ελέησον, Xριστέ ελέησον», διδάσκοντας με το παράδειγμα της θυσίας του το μεγαλείο και την αλήθεια της Χριστιανικής Πίστης.
Τούτος ο τόπος έζησε και θα ζήσει και στο μέλλον, στιγμές δημιουργίας και ευτυχίας, χρόνια σκλαβιάς και τυραννίας, ανάπτυξης οικονομικής και ακμής πνευματικής, είμαι βέβαιος γιατί αυτό είναι το θέλημα του παντοδύναμου Θεού.
Το διαβεβαίωσε ο Χριστός στον Εκατόνταρχο «Ὕπαγε καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι» (Ματθ. 8,13).
Σε τούτο τον τόπο, μάς διδάξει η ιστορία, ότι είναι πολλά τα αποθέματα σοφίας και αξιών στα κατάβαθα του.
Την ίδια ώρα και οι άνθρωποί της Κύπρου έχουμε ρίζες βαθιάς αυτοσυνειδησίας και ταυτότητας ελληνικής και χριστιανικής.
Θα συμφωνείτε ότι το καλύτερο μνημόσυνο είναι να τους μιμηθούμε, ίσως όχι ακόμη στο μαρτύριο του αίματος. Αυτό συμβαίνει ενδεχομένως καθημερινά σε γειτονικούς αδελφούς χριστιανικούς λαούς.
Στον τόπο μας βιώνουμε το μαρτύριο της συνειδήσεως, ένεκα έσωθεν και έξωθεν καταστάσεων.
Ως εκ τούτου, οφείλουμε να τους μιμηθούμε, τους εθνομάρτυρές μας, με πνεύμα αντίστασης σε κάθε τι το κίβδηλο και απατηλό της καθημερινότητάς μας.
Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται επίγνωση και ταπείνωση, αγάπη και ανιδιοτέλεια τόσο στις σκέψεις όσο και στις αποφάσεις μας.
Μην αυταπατώμεθα, μόνο με αυτά τα κλειδιά θα ανοίξει ο δρόμος της χαράς και ευτυχίας, σύμφωνα με το ιερό Ευαγγέλιο, από τα μηνύματα του οποίου εμφορούνται σε κάθε εποχή οι μάρτυρες και οι ήρωές μας.
Με πνεύμα ενότητας και συνεργασίας θα φθάσουμε στο δρόμο της ανάπτυξης, της δημιουργίας και της ελευθερίας.
Μόνο τότε θα έχουμε δικαίωμα να μιλήσουμε στους αγέννητους που θα έρθουν για την ιστορία και την πατρίδα μας, την Εκκλησία και τον πολιτισμό μας.
«Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία»! Η επιλογή εναπόκειται στον καθένα από εμάς.
Αιώνια τους η μνήμη!
Ας τους θυμάται ο Θεός πάντα, αλλά κι εμείς να τους έχουμε πυξίδα στη μνήμη μας για να μην ξεστρατίζουμε ζώντας μέσα στις συμπληγάδες της ματαιότητας του βίου του.
