Εις το προσκήνιον πρότασις, η οποία διετυπώθη υπό του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Αλεξ. Παπαδοπούλου εις τας αρχάς του μνημονίου.
ΣΧΕΔΙΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΝ ΤΩΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΗΜΙΣΥ ΕΙΣ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ;
• Με το πρόσχημα ότι κατά την συνταγματικήν αναθεώρησιν θα προταθή η μείωσις του αριθμού των βουλευτών κατά τριάκοντα η εκατό.
• Ολέθριαι αι συνέπειαι από την υλοποίησιν του σχεδίου, διότι μεγάλαι περιοχαί της Χώρας θα μείνουν αποίμαντοι προς μεγάλην χαράν των αιρετικών και των παραθρησκευτικών ομάδων, αι οποίαι αλωνίζουν εις την Ελλάδα.
Αι πληροφορίαι διά συρρίκνωσιν των Ιερών Μητροπόλεων ενισχύονται και από δημοσιευθείσαν ολοσέλιδον πρότασιν εις την εφημερίδα «δημοκρατία και Ορθοδοξία» με το σκεπτικόν ότι ο κρατικός προϋπολογισμός δεν δύναται να χρηματοδοτή Μητροπόλεις, αι οποίαι δεν έχουν έδραν την πρωτεύουσαν των Νομών. Προτείνεται η κατάργησις τριάκοντα Μητροπόλεων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται: Η Ι. Μητρόπολις Γόρτυνος (αντιπαπική), Κονίτσης (αντιπαπική), Γλυφάδας (αντιοικουμενιστική), Περιστερίου (θεωρεί την Ουνίαν αγκάθι εις τους διαλόγους μετά των Παπικών), Νικαίας, Νέας Ιωνίας.
Συνολικώς προτείνεται να παραμείνουν επτά αι Μητροπόλεις εις την Αττικήν. Πάντα ταύτα ενώ δεν γίνονται χειροτονίαι νέων κληρικών και η έλλειψίς των είναι έντονος εις χίλια εκατό χωρία της Ελληνικής υπαίθρου
Όταν η Ελλάς εισήλθεν εις το Διεθνές Νομισματικόν Ταμείον, διά να αντιμετωπίση τα οικονομικά της προβλήματα και υπέγραψε τα «επάρατα» διά την συντριπτικήν πλειοψηφίαν του λαού «μνημόνια», κατετέθησαν προτάσεις, υπό προσωπικοτήτων, διά την αντιμετώπισιν της κρίσεως. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών κ. Αλέξανδρος Παπαδόπουλος εις μακροσκελές υπόμνημά του διά την «σωτηρίαν της χώρας» είχε προτείνει μεταξύ άλλων την συρρίκνωσιν των Ιερών Μητροπόλεων, κατά το ήμισυ.
Διότι εν τοιούτον μέτρον θα είχεν ως αποτέλεσμα την μείωσιν των κρατικών αυτοκινήτων (που χρησιμοποιούνται) υπό Σεβ. Μητροπολιτών και Ιερών Μητροπόλων, την κατάργησιν κτιρίων – επισκοπείων, την κατάργησιν θέσεων διοικητικών και άλλων υπαλλήλων κ.λπ. Η Διοικούσα Εκκλησία δεν είχε δώσει τότε «ιδιαιτέραν έμφασιν» εις τας προτάσεις του κ. Αλεξάνδρου Παπαδοπούλου, τας οποίας προωθεί διά προβολήν, εις τον τύπον, «μηχανισμός» τον οποίον συνεκρότουν άνθρωποι του περιβάλλοντος του κ. Κων. Μητσοτάκη. Η πρότασις με την πάροδον των ετών ελησμονήθη. Ίσως, διότι η Διοικούσα Εκκλησία έχει αναλάβει την διαχείρισιν της ανθρωπιστικής κρίσεως. Φαίνεται όμως ότι το θέμα απασχολεί τα στελέχη των κομμάτων, τα οποία συγκυβερνούν την Χώραν, αλλά δεν αποτολμούν να θέσουν το θέμα ευθέως.
Παρασκηνιακώς το συζητούν και δεν αποκλείεται κατά την Συνταγματικήν αναθεώρησιν να το φέρουν εις το προσκήνιον, με το επιχείρημα, πως όταν ο Πρωθυπουργός θα εισηγηθή μείωσιν του αριθμού των βουλευτών κατά τριάκοντα η και εκατό, διατί να μη μειωθή και ο αριθμός των επισκόπων; Υπογραμμίζεται πως δεν έχομεν μόνον επισκόπους με οργανικάς Διοικητικάς θέσεις, αλλά και βοηθούς επισκόπους η επισκόπους, οι οποίοι κατέχουν τιμητικούς θρόνους και στερούνται ποιμνίου.
Εις περίπτωσιν κατά την οποίαν υλοποιηθή εν τοιούτον σχέδιον ολόκληραι περιοχαί θα είναι αποίμαντοι. Εν τοιούτον σχέδιον θα βοηθήση την άλωσιν της Ορθοδόξου Ελλάδος υπό των αιρέσεων και των παραθρησκειών. Ήδη περισσότερα από χίλια εκατό χωρία δεν έχουν κληρικόν, ενώ πολλαί περιοχαί εξυπηρετούνται από συνταξιούχους κληρικούς. Εάν καταργηθούν και αι μισαί από τας υπαρχούσας Μητροπόλεις μεγάλαι περιοχαί θα είναι αποίμαντοι.Τούτο βεβαίως δεν πολύ ενδιαφέρει την πολιτείαν, η οποία σαρώνει με την βοήθειαν εν ενεργεία Μητροπολιτών ότι είναι Ορθόδοξον (μάθημα Θρησκευτικών, αναγνώρισις αιρέσεων και παραθρησκειών με την υποβολήν τριακοσίων υπογραφών εις το πρωτοδικείον, ίδρυσις και ανέγερσις τεμένους, τμήμα ισλαμικών σπουδών εις το Τμήμα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, μεταπατερική Θεολογία κ.λπ.) εις αυτόν τον τόπον.
Ένας «Καλλικράτης», κατά τα πρότυπα της συρρικνώσεως των Δήμων και κοινοτήτων, εις τον χώρον των Ιερών Μητροπόλεων θα έχη ως αποτέλεσμα την σταδιακήν εκπαραθύρωσιν όλων των ηλικιωμένων Επισκόπων, διά να προωθηθούν εις την θέσιν των πολλοί νεώτεροι, οι οποίοι υποτίθεται θα διαποιμάνουν αχανείς Μητροπόλεις. Οι νεώτεροι όμως Μητροπολίται δεν είναι «οπαδοί» της παραδόσεως και της αυστηράς τηρήσεως των Ιερών Κανόνων, ενώ δεν έχουν γνώσεις της Πατερικής θεολογίας. Άρα θα υπάρξη «στροφή» της Εκκλησίας προς τας «ανάγκας των καιρών» αλλά και της αυθαιρεσίας, ως συμβαίνει εις την Ιεράν Μητρόπολιν Δημητριάδος.
Περίεργον δημοσίευμα
Τα σενάρια διά ένα «Καλλικράτην» εις επίπεδον Ιερών Μητροπόλεων ενισχύονται και από μίαν ολοσέλιδον πρότασιν, η οποία εδημοσιεύθη εις το ένθετον «Ορθοδοξία» της εφημερίδος «δημοκρατία», υπό ημερομηνίαν 14ην Ιουνίου. Το δημοσίευμα έχει ως ακολούθως: «Προ ημερών αρχιερέας έθεσε θέμα για τον τρόπο εκλογής των επισκόπων. Τέτοιες απόψεις δεν ακούγονται για πρώτη φορά. Παλαιότερα έτερος ασχολήθηκε με το θέμα, ενώ ακόμα πιο παλιά κάποιος άλλος είχε πεί “σήμερα δεν πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τον τρόπο εκλογής των Αρχιερέων. Είναι διαβλητός και αναξιόπιστος”. Ακούγοντας τον Έλληνα πρωθυπουργό να μιλά προ ημερών για κατάργηση (σε μία μελλοντική αναθεώρηση του Συντάγματος) 50 θέσεων βουλευτών, θέλω να θέσω την προοπτική της κατάργησης 30 μητροπόλεων λόγω μικρού πληθυσμού και γεωγραφικής θέσης.
Με δύο πρόσφατους νόμους, τους ονοματοδοτηθέντες “Καποδίστριας” και “Καλλικράτης”, καταργήθηκαν κοινότητες και άλλαξαν τα όρια δήμων. Ο δήμαρχος και ο επίσκοπος δεν είναι το ίδιο πράγμα, αλλά δεν θα ήταν καθόλου άσκοπο κάθε δήμος να έχει και τον επίσκοπό του, ως ποιμένα και όχι ως διοικητικό παράγοντα. Δυστυχώς υπάρχει σήμερα μητροπολίτης που ενθρονίστηκε προ δεκαετίας και δεν έχει περάσει καν από χωριά της περιφέρειάς του! Μητροπόλεις σαν τη Δρυινουπόλεως η την Ελασσόνας η τη Γόρτυνος γιατί να υπάρχουν ως δομές που βαρύνουν απλά τον κρατικό Προϋπολογισμό, όταν θα μπορούσαν να υπάγονται στις Μητροπόλεις Ιωαννίνων, Λαρίσης και Τριπόλεως, και πνευματικά να διαποιμαίνονται από τοπικούς επισκόπους; Γιά παράδειγμα, η Αρκαδία θα μπορεί να έχει τον μητροπολίτη Τριπόλεως, με έδρα την πόλη, ποιμαντικά όρια ίδια με του δήμου και διοικητικά εκείνα του νομού. Παράλληλα θα μπορούν να υπάρχουν οι επίσκοποι Δημητσάνης, Μεγαλοπόλεως, Άστρους και Λεωνιδίου, με ποιμαντικά όρια για τον καθένα εκείνα των Δήμων Γόρτυνος, Μεγαλοπόλεως, Βορείου Κυνουρίας και Νοτίου Κυνουρίας αντίστοιχα.
Έτσι θα διατηρηθούν ως Επισκοπές και οι προσωποπαγείς Καλαμπάκας και Γουμενίσσης. Σήμερα για την Εκκλησία της Ελλάδος υπάρχουν ο νόμος 590/77, ο Τόμος Αυτοκεφαλίας του 1850, αλλά και οι Συνοδικές Πράξεις του 1866, του 1882, και του 1928, που ρυθμίζουν τα περί επισκόπων και επισκοπών. Προτείνουμε λοιπόν η Ιερά Σύνοδος, κατόπιν συνεννόησης με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, να αρθεί στο ύψος των σύγχρονων απαιτήσεων και να ζητήσει την κατάργηση όλων των μητροπόλεων, των οποίων οι έδρες δεν είναι στις πρωτεύουσες των νομών.
Η διαδικασία
Βέβαια προκύπτουν διάφορα διαδικαστικά θέματα, αλλά τίποτα δεν είναι άλυτο για την Εκκλησία – και μάλιστα όταν στην κεφαλή της έχει σοβαρούς πνευματικούς ηγέτες. Οι μητροπόλεις αυτές θα καταργούνται άμα τη κενώσει τους, διά μεταθέσεως -όπου επιτρέπεται-, εκλογής, παραιτήσεως η θανάτου του σημερινού κατόχου τους. Οι περιουσίες και οι υπάλληλοί τους θα υπάγονται στη νέα μητρόπολη, τα δε οικήματα στη χρήση των επισκόπων τους. Καί αφού λυθεί και το θέμα εκλογής με την επιλογή του αξιοκρατικότερου συστήματος για το μέλλον, θα μπορούσε η εκλογή των επισκόπων, με το όνομα της έδρας εκάστου δήμου και για τα όρια του, να γίνει άπαξ και μόνο με το σύστημα της εκλογής έως σήμερα των βοηθών επισκόπων, καταργουμένου -εννοείται- του αντικανο- νικού αυτού θεσμού.
Γιά παράδειγμα, ο σημερινός μητροπολίτης Χαλκίδας θα μπορούσε να προτείνει τριπρόσωπα για τις Επισκοπές Ψαχνών, Ιστιαίας, Λίμνης.
Οι Μητροπόλεις της Αττικής μπορεί να παραμείνουν επτά. Βόρειος Τομέας Αθηνών (Μητρόπολη Κηφισίας), Δυτικός Τομέας (Μητρόπολη Ιλίου), Νότιος Τομέας (Μητρόπολη Νέας Σμύρνης), Ανατολικής Αττικής (Μητρόπολη Σπάτων), Δυτικής Αττικής (Μητρόπολη Μεγάρων), Πειραιώς (Μητρόπολη Πειραιώς), Νήσων (Μητρόπολη Ύδρας) και ο Κεντρικός Τομέας Αθηνών να πα- ραμείνει στον Αρχιεπίσκοπο. Ταυτόχρονα όλοι οι υπόλοιποι δήμοι να γίνουν επισκοπές και το ίδιο να συμβεί και στη Θεσσαλονίκη.
Τέλος, οι επίσκοποι (σε ένα τέτοιο σενάριο που καταθέτουμε σήμερα) θα μπορούσαν να συμμετέχουν κανονικά στη Σύνοδο της Ιεραρχίας αλλά και στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, λαμβάνοντας τα οδοιπορικά τους, ώστε να μη είναι άμοιροι της διοικήσεως και της διαποιμάνσεως της Εκκλησίας. Ο τρόπος της σύνθεσης των οργάνων μπορεί να ρυθμι- στεί με ενισχυμένο ρόλο για τους μητροπολίτες.
Επίσκοποι σε κάθε δήμο χωρίς επιπλέον αμοιβή και με εκλογή κατόπιν κλήρωσης.
Ωστόσο εύκολα μπορεί κάποιος να πεί ότι με ένα τέτοιο μοντέλο διοίκησης το κράτος θα κληθεί να πληρώνει αμοιβές για πολύ περισσότερους επισκόπους εν μέσω κρίσης. Ένα τέτοιο σχέδιο όμως δεν έχει τη λογική δημιουργίας νέων “θρόνων” η πλουτισμού εκκλησιαστικών προσώπων. Η πρότασή μας λοιπόν είναι η εξής: Κάθε επίσκοπος θα διατηρεί τη θέση την οποία κατείχε ως εφημέριος και θα αμείβεται μόνο γι᾽ αυτήν. Δεν θα λαμβάνει δηλαδή επιπλέον χρήματα. Επίσης αυτοδικαίως θα είναι πρόεδρος του εκκλησιαστικού συμβουλίου του καθεδρικού ναού της επισκοπής του.
Η συντήρηση των κτιριακών δομών και η δημιουργία νέων (όπου δεν υπάρχουν για τα γραφεία της επισκοπής) θα βαρύνουν τον καθεδρικό ναό. Τα τρέχοντα έξοδα για την κατοικία και τη μετακίνηση του επισκόπου θα καλύπτονται από τον ίδιο ενώ το κεντρικό εκκλησιαστικό ταμείο της μητροπόλεως η η ΕΚΥΟ θα ενισχύουν τα ποιμαντικά προγράμματα.
Οι σημερινοί μητροπολίτες, από τα προτεινόμενα, δεν θα χάσουν κάτι από τα “κεκτημένα” τους, ενώ ορισμένοι εξ αυτών μελλοντικά θα ωφεληθούν. Αν μάλιστα αποφασίσουν την κλήρωση εκ του καταλόγου των εκλογίμων, θα ωφεληθούν ηρεμίας και θα γλιτώσουν από τις οχλήσεις (υμετέρων και μη) “υποψηφίων”.
Επιπλέον οφέλη θα είναι η καλύτερη διαποίμανση, η οικονομική διαφάνεια (εφόσον θα έχουν γνώση περισσότερα του ενός πρόσωπα) και η αρτιότερη οργάνωση. Μη ξεχνάμε φυσικά ότι θα ικανοποιηθεί και μεγάλος αριθμός από εκείνους τους κληρικούς που ενστερνίζονται το “ει τις επισκοπής ορέγεται καλού έργου επιθυμεί”. Τέλος, οφέλη θα προκύψουν και για τη διαβίωση μοναστικών καθιδρυμάτων και λοιπών κατασκευαστών εκκλησιαστικών αμφίων και ειδών, ενώ θα έχουμε και “διεκκλησιαστικά” οφέλη, αφού θα αυξηθεί ο αριθμός των Ελλήνων επισκόπων.
Καί επειδή κατά τον φωτιστή των Ελλαδικών κατά τόπους Εκκλησιών, “δεί ούν τον επίσκοπον ανεπίληπτον είναι, μιάς γυναικός άνδρα, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, μη πάροινον, μη πλήκτην, μη αισχροκερδή, αλλ᾽ επιεική, άμαχον, αφιλάργυρον, του ιδίου οίκου καλώς προιστάμενον, τέκνα έχοντα εν υποταγή μετά πάσης σεμνότητος”, ο τρόπος εκλογής και η μη ενασχόληση με τα οικονομικά θα κρατήσουν του μελλοντικούς επισκόπους πιο κοντά στα παραπά- νω παραγγέλματα».
Ορθόδοξος Τύπος, 20/06/2014
